Przestępcy przestraszyli się zastrzeżeń numeru PESEL

Cykliczny raport infoDOK, publikowany jest już od początku 2008 roku i z jednej strony prezentuje liczbę zastrzeżonych dokumentów tożsamości, a z drugiej liczbę i kwotę prób udaremnionych wyłudzeń kredytów.

Polecamy na Geekweek: Polacy dostaną zwrot abonamentu. UOKiK nie ma wątpliwości

Na celu ma więc zachęcenie rodaków do zastrzegania zagubionych czy skradzionych dokumentów, by uchronić się tym samym przed takimi wyłudzeniami, w których przestępcy wykorzystują dane z takich dokumentów.

Zacznijmy od samych dokumentów, w II kwartale 2024 roku, zastrzeżono 44,4 tys. dokumentów (488 dokumentów dziennie), wzbogacając bazę do 2,56 mln zastrzeżonych dokumentów od 2008 roku. Można więc powiedzieć, że statystycznie co dziesiąty dorosły Polak, zastrzegł już swój dowód osobisty.

Czytaj dalej poniżej

Obiecywali złote góry i dobrobyt. Zamiast tego są ciągłe zwolnienia Piotr Kurek

Użytkownicy czekali na tę funkcję długie lata. Nie każdy skorzysta Piotr Kurek

Teraz zerknijmy, co się działo od III kwartału 2023, kiedy już było pewne wdrożenie nowego narzędzia, zabezpieczającego przed wyłudzeniami kredytów, a więc - zastrzeżenie numeru PESEL. Jeśli chodzi o terminy, w praktyce, zastrzeżenie numeru PESEL udostępniono w listopadzie 2023 roku, ale faktyczne wdrożenie tej usługi - a więc ze skutkami prawnymi (na przykład kredytodawca udzielający kredytu osobie z zastrzeżonym numerem, nie miałby prawa od niej egzekwować jego spłaty), nastąpiło 1 czerwca 2024 roku.

I tak, w III kwartale 2023 roku mieliśmy pierwszy rekord w całej historii w próbach wyłudzeń kredytów, a każdy kolejny kwartał - IV kwartał 2023, I kwartał 2024 i II kwartał 2024 - to kolejne rekordy prób wyłudzeń.

Włodzimierz Kiciński, Wiceprezes Związku Banków Polskich:

Trzy miesiące temu informowaliśmy Państwa o rekordowo wysokiej liczbie prób wyłudzeń kredytów z wykorzystaniem cudzej tożsamości. Niestety ostatni kwartał okazał się pod tym względem jeszcze gorszy. Równocześnie ROŚNIE poziom łącznych kwot, jakie próbowano ukraść – w II kwartale było to niemal 80 mln zł. Po sześciu miesiącach 2024 r. już przekroczyliśmy poziom przestępczości obserwowany kiedyś przez cały rok.

Reklama

Widać wyraźnie, że w tym okresie przestępcy nie próżnowali i działali według zasady - wszystkie ręce na pokład. To jak najbardziej świadczy o tym, że obawiali się tej usługi, a dokładniej terminu 1 czerwca 2024 roku. Z tego też powodu myślę, że warto zastrzec numer PESEL - swój, bliskich czy mniej obeznanych technicznie w rodzinie osób, choćby dla swojego spokoju. Według danych Ministerstwa Cyfryzacji, aktualnie skorzystało z tej usługi przeszło 4 mln Polaków.

Jak zastrzec numer PESEL

Zastrzec numer PESEL możemy osobiście w urzędzie gminy - za pewne osoby starsze będą chciały z tej opcji skorzystać, warto im w tym pomóc. Z kolei online taka opcja dostępna jest na stronie mobywatel.gov.pl lub najszybciej w aplikacji mobilnej mObywatel - jedno przesunięcie suwaka.

Co to da? Następujące instytucje będą miały obowiązek sprawdzać bazę zablokowanych przez obywateli numerów PESEL:

• Banki: przy zawieraniu umów o kredyt, pożyczkę, leasing, rachunek oszczędnościowy i oszczędnościowo-rozliczeniowy.
• SKOKI: przy zawieraniu umów o kredyt lub pożyczkę.
• Notariusze: przy sporządzaniu dokumentów dotyczących sprzedaży nieruchomości.
• Dostawcy usług telekomunikacyjnych: przy wydawaniu kopii lub wtórnika karty SIM.

Tak więc, gdy sami będziemy chcieli dokonać którejś z tych czynności, wystarczy wcześniej cofnąć to zastrzeżenie i później, już po jej załatwieniu ponownie zastrzec swój numer PESEL. Więcej o terminach zmiany statusu zastrzeżenia, przeczytacie w naszym osobnym tekście: Zmiana statusu zastrzeżenia numeru PESEL - dlaczego tyle trwa?
Źródło: Związek Banków Polskich