Czasy GG minęły bezpowrotnie. Dziś dzielą i rządzą komunikatory o globalnym zasięgu, z miliardami użytkowników, wspierające wiele platform, umożliwiające na wysyłanie nie tylko wiadomości tekstowych i obrazków, ale także innych multimediów jak wiadomości głosowe, klipy wideo, emoji i GIF-y, a także aktualna lokalizacja. Część z nich oferuje również rozmowy głosowe, które dla wielu użytkowników zastąpiły już połączenia telefoniczne, a coraz większą popularnością cieszą się te posiadające opcję szyfrowania wysyłanych wiadomości.
Komunikatory internetowe - krótka historia
Komunikatory internetowe to programy pozwalające na wysyłanie natychmiastowych wiadomości pomiędzy dwoma lub większą liczbą użytkowników poprzez Internet. Początkowo takie IM-y (instant messenger) dostępne były tylko na komputerach, ale wraz z rozwojem branży mobilnej i pojawieniem się smartfonów, a także rozbudową infrastruktury sieci komórkowej pozwalającej przesyłać dane, komunikatory zyskiwały na popularności na urządzeniach przenośnych. Wcześniejsze komunikatory w dużej mierze opierały się na rozwiązaniach istniejących w protokole IRC. Dzisiaj działają nieco inaczej, często używają numeru telefonu lub adresu e-mail w celu weryfikacji tożsamości użytkownika. Niektóre z komunikatorów dostępne są (lub do niedawna były) tylko na smartfonach. W Polsce po panowaniu Gadu-Gadu (GG) nadszedł czas na hegemonię Messengera, choć wciąż dość popularne pozostały WhatsApp, Viber czy Skype. Ostatnie lata, a szczególnie miesiące to duży wzrost zainteresowania
Zainteresowanie komunikatorami wyrażają najwięksi rynku IT, ale to nie oznacza, że nie istnieją alternatywy tworzone przez mniej rozpoznawalnych graczy. Spośród dostępnych na rynku wybrałem dokładnie 8 - są to w mojej ocenie najlepsze komunikatory, a argumenty przemawiające za każdym z nich znajdziecie w dedykowanych opisach. Kolejność na poniższej liście jest zupełnie przypadkowa - wszyscy zdajemy sobie sprawię, że żaden z komunikatorów nie spełni oczekiwań każdego z użytkowników.
Komunikatory internetowe - który wybrać?
Messenger
Budowany od lat produkt można już śmiało określić mianem platformy. Do rozbudowywania listy kontaktów skorzystać można z generowanych wewnątrz aplikacji kodów, które można wygodnie zeskanować. Aktualny Messenger nie przypomina komunikatora z 2011 roku - obecnie umożliwia na wymianę wiadomości tekstowych, audio, obrazków, wideo, naklejek, piosenek, lokalizacji i wielu innych - wszystko za sprawą integracji innych aplikacji z komunikatorem. Rozmowy głosowe oraz wideo czaty zyskują na popularności, a w drodze są także prywatne konwersacje, których zawartość nie będzie synchronizowana z serwerami i innymi urządzeniami.
Jako jedyny na Androidzie oferuje tak zwane dymki czatu umożliwiające prowadzenie rozmowy bez opuszczania innych aplikacji. Niemal równomiernie wspierane są obydwie najpopularniejsze platformy: iOS i Android. Z komunikatora komfortowo skorzystamy na komputerze - czy to za sprawą czatu na Facebooku, serwisu Messenger.com, a także oficjalnej aplikacji dla Windows 10 oraz macOS. Warto dodać, że od pewnego czasu może posłużyć użytkownikom Androida jako aplikacja do SMS-ów.
WhatsApp nie jest w Polsce tak popularny jak chociażby w krajach zachodniej Europy, lecz trudno nie zauważyć rosnącej grupy użytkowników tego komunikatora nad Wisłą. Za najważniejszą zaletę WhatsAppa uznałbym prostotę nawiązywania kontaktu - do rejestracji wykorzystywany jest nasz numer telefonu, dlatego lista kontaktów jest zapełniania naszymi znajomymi w mgnieniu oka, a wszystko za sprawą skanowania książki telefonicznej.
WhatsApp pozwala na prowadzenie rozmów tekstowych oraz głosowych i wideo, wymianę multimediów, zaś wszystkie konwersacje są domyślnie szyfrowane - o ile obydwie strony ją obsługują (problematyczne są starsze wersje aplikacji, niewspierane platformy, zwykłe telefony - aplikacje Java). Niestety, takie zasady działania usługi nie pozwalają na bezproblemowe używanie aplikacji na wielu urządzeniach. Jedynym dostępnym rozwiązaniem jest wersja webowa komunikatora, która nie zadziała, gdy nasz smartfon będzie offline. WhatsApp jako jedyny może pochwalić się niewiarygodnie obszerną listą wspieranych urządzeń, do których należą także te wyposażone w platformy jak niektóre modele feature phone'ów. Bardzo możliwe, że Facebook wkrótce doda możliwość bycia zalogowanym na naszym koncie na więcej niż jednym urządzeniu mobilnym.
Viber jest jednym z najbardziej wszechstronnych komunikatorów - można z niego korzystać na urządzeniach mobilnych z iOS-em i Androidem, a także komputerach z Windowsem oraz macOS i Linuksem. Jego możliwości są równie obszerne, co Messengera czy WhatsAppa - pozwala na wysyłanie wiadomości tekstowych oraz głosowych, prowadzenie rozmów audio i wideo, przesyłanie zdjęć, filmików i innych multimediów, jak naklejki czy GIF-y. Wbrew pozorom, Viber jest dość popularną aplikacją, szczególnie jeśli utrzymujecie kontakty międzynarodowe, ponieważ w innych krajach Europy jest wybierany równie często, co konkurenci. Rejestracja w aplikacji odbywa się na podstawie numeru telefonu, więc działa na tej samej zasadzie, co Telegram czy WhatsApp. Komunikator należy do firmy Rakuten.
Mój zdecydowany faworyt ze względu na oferowane funkcje, któremu zarzucić mogę jedynie niewielką popularność. Dynamicznie rozwijany od komunikator posiada fantastyczne aplikacje mobilne (iOS, Android) oraz desktopowe (Windows, macOS, Linux, wersja webowa), bezbłędnie radzi sobie z obsługą powiadomień na wszystkich wspieranych urządzeniach (zapomnijcie o zaległych lub zdublowanych notyfikacjach), a w przeciągu ostatniego roku otrzymał całe mnóstwo aktualizacji, dzięki którym stał się świetnym narzędziem do rozmów grupowych - między innymi możemy odnosić się do konkretnych użytkowników, cytować ich wiadomości odpowiadając na nie. Pojawiły się też dodatkowe funkcje, jak wysyłanie cichych wiadomości (bez powiadomienia po drugiej stronie) oraz możliwość planowania wysłania wiadomości o określonej porze.
Oferuje tajne czaty, wewnątrz których możemy wysyłać widoczne przez określony czas wiadomości. Jestem zachwycony obsługą multimediów - cała historia przesyłanych plików jest przetrzymywana na serwerach komunikatora, a my możemy nawet zdecydować, czy wysyłany obrazek będzie poddany kompresji, czy wolimy zachować jego oryginalny rozmiar i rozdzielczość. Na podstronie konwersacji wszystkie multimedia są odpowiednio grupowane, więc odnalezienie linka, obrazku czy filmiku jest znacznie łatwiejsze. Rejestracja odbywa się na podstawie numeru telefonu, co oznacza, że lista kontaktów jest tworzona automatycznie w oparciu o książkę telefoniczną.
W zestawieniu nie mogło zabraknąć Skype’a, który pod skrzydłami Microsoftu wyszedł na prostą, ale droga ku temu była dość wyboista. Komunikator będący do niedawna synonimem wideorozmów przez Internet doczekał się bardzo dobrych aplikacji mobilnych (iOS i Android), jak i desktopowych (Windows, Linux i macOS). Ze Skype’a skorzystamy w przeglądarce, jest zintegrowany z usługami Microsoftu (aplikacje oraz usługi webowe, np. Outlook.com), a większość naszych znajomych z pewnością posiada już założone konto. Dzięki (długo trwającej i niezwykle “bolesnej”) przebudowie infrastruktury, Skype oferuje teraz synchronizację konwersacji pomiędzy urządzeniami, choć z moich obserwacji wynika, że wciąż nie jest to niezawodny mechanizm.
Chęć zachowania prywatności i obawa o przesyłane przez sieć dane to coraz częściej poruszane tematy. Nic więc dziwnego, że powstają rozwiązania mające zapewnić nam poufność prowadzony rozmów. Jednym z nich jest Signal stworzony przez Open Whisper Systems.
Twórcom komunikatora przyświecał tylko jeden cel - przygotowanie darmowej aplikacji zapewniającej prywatność rozmów. Dlatego Signal szyfruje przesyłane treści, których nie odczyta nikt poza nami i naszym rozmówcą - a mowa o tekście, obrazkach i plikach wideo, a także rozmowach głosowych. Istnieje możliwość stworzenia lokalnej kopii zapasowej konwersacji. Gdy u jednego z naszych znajomych klucz deszyfrujący zostanie zmieniony, zostaniemy o tym poinformowani - wtedy zalecane jest nawiązanie kontaktu innym kanałem, w celu upewnienia się, że urządzenie nie zostało skradzione i nadal prowadzimy rozmowę z właściwą osobą. Signal dostępny jest na Androida oraz iOS-a, a zalogowani możemy być tylko na jednym urządzeniu mobilnym.
Dostępne są już aplikacje desktopowe, które działają z aplikacją na smartfonie w ten sam sposób, co WhatsApp - synchronizując lokalnie wszystkie dane, dlatego do ich działania niezbędne jest połączenie telefonu z Internetem.
Odpowiedź Microsoftu na Slacka okazała się czymś znacznie więcej, aniżeli komunikatorem do pracy w grupach i wewnątrz firm. Teams to aplikacja, z której można skorzystać na komputerze (Windows, macOS) oraz urządzeniach mobilnych (iOS, Android) do rozmów bezpośrednich oraz grupowych. Te mogą odbywać się w formie tekstowej, audio lub wideo, a podział na kanały i projekty przyda się w utrzymywaniu porządku w dyskusjach, które mogą dotyczyć wielu rzeczy, ale rozmowy nie będą się ze sobą przenikały. Microsoft Teams stał się częścią składową pakietu Microsoft 365, czyli usługi kierowanej do zwykłych klientów, którzy potrzebują czegoś więcej niż tylko samego komunikatora (w skład Microsoft 365 wchodzą aplikacje Office, dodatkowa przestrzeń OneDrive, aplikacja Bezpieczeństwo rodzinne i więcej). Co istotne, z Teams można korzystać zupełnie za darmo, ale trzeba pogodzić się z pewnymi ograniczeniami, jak na przykład obsługą audio i wideorozmów tylko w płatnej wersji.
Discord jest komunikatorem, który powstał z myślą o graczach i dyskusjach w grupie, ale jego możliwości pozwalają na korzystanie z niego także jako klasyczna aplikacja do wymiany wiadomości oraz rozmów głosowych na co dzień. Discord świetnie sprawdza się jako miejsce, gdzie dyskutuje w czasie rzeczywistym cała konkretna grupa, np. podczas rozgrywki, szkolenia czy wspólnych zajęć. Po założeniu konta można dołączyć do kilku zespołów, ale to wcale nie oznacza, że nie możecie rozmawiać z poszczególnymi osobami bezpośrednio. Discord dostępny jest na Windowsa, macOS, Linuksa oraz iOS-a i Androida.
Porównanie komunikatorów internetowych - który wybrać?
Jeśli chcesz prowadzić rozmowy tekstowe ze znajomymi możesz wybrać dowolny z komunikatorów
Rozmowy głosowe są płatne w Microsoft Teams, poza tym wszystkie aplikacje oferują je za darmo
Wideorozmów nie oferują Signal, Discord i Telegram.
Rejestracja na numer telefonu odbywa się w Signal, Telegram, Viber i WhatsApp.
Szyfrowane rozmowy (także opcjonalnie w oddzielnej konwersacji) są dostępne w: Messengerze, WhatsApp, Telegram i Signal.
Pod względem bezpieczeństwa (szyfrowania) najlepiej wypada Signal.
Dedykowane rozmowom grupom/pracy w zespołach są: Discord, Microsoft Teams.
Dbaj o prywatność - komunikatory internetowe muszą wspierać szyfrowanie
Choć nie wszyscy użytkownicy biorą tę kwestię pod uwagę przy wyborze komunikatora, to jest ona niezwykle istotna. Pomimo tego, że nasze rozmowy (z niektórymi osobami) mogą nie dotyczyć prywatnych, a więc wrażliwych spraw, danych czy informacji, to nie znaczy, że nie powinniśmy dbać o bezpieczeństwo i prywatność naszych rozmów. Zdecydowanie zalecane jest sięgnięcie po komunikator, który będzie korzystał z szyfrowania, dzięki czemu nawet przechwycone przez osoby trzecie wiadomości nie zostaną przez nie odczytane. Jest to możliwe dzięki kluczowi, który dostępny jest na urządzeniach nadawcy i odbiorcy i nigdzie indziej. Wtedy wiadomości, pliki, zdjęcia, a nawet rozmowy głosowe są bezpieczne. Jeżeli będziemy mówić o tym głośniej i wybierać rozwiązania korzystające z szyfrowania, to najpopularniejsze i największe komunikatory będą zmuszone wdrożyć taką opcję do swoich aplikacji.
Pod adresem securemessagingapps.com znajdziecie tabelę szczegółowo opisującą bezpieczeństwo większości komunikatorów.
