Przebadali ponad 160 tys. osób. Teraz wiedzą, dlaczego starzejemy się szybciej

Starość czeka nas wszystkich – to nieuniknione – ale nie wszyscy starzeją się w równym tempie. Nie mam tu na myśli wiecznie młodego Krzysztofa Ibisza, bo sprawa jest o wiele poważniejsza, a na sam proces ma wpływ wiele zaskakujących czynników – samo tempo zależne jest zaś od kraju. Dlaczego tak się dzieje? Naukowcy przebadali 161 981 osób z 40 krajów (7 z Ameryki Łacińskiej, 27 z Europy, 4 z Azji i 2 z Afryki), by znaleźć odpowiedź na to pytanie. W projekcie pomogła sztuczna inteligencja, która zebrane dane o wieku chronologicznym wykorzystywała do obliczania biobehawioralnej różnicy wieku, czyli rozbieżności między wiekiem rzeczywistym a przewidywanym przez model.

Wiedza i dbanie o zdrowie – to klucze do długowieczności

Jeśli dobrze się prowadzisz, to żyjesz dłużej i lepiej. To żadna prawda objawiona, a wręcz oczywista oczywistość, którą wciska się nam od najmłodszych lat. Nie wszyscy mają jednak równy dostęp do edukacji, a ta – w zależności od regionu – może różnić się wytycznymi co do zdrowia. W badaniu opublikowanym w Nature Medicine wykazano, że główne czynniki medyczne związane z szybszym starzeniem to nadciśnienie, ubytki słuchu i choroby serca – równie ważne są też takie kwestie jak niezdrowa waga, spożycie alkoholu czy nieregularny sen.

Najlepszymi czynnikami ochronnymi są zaś edukacja i świadomość zagrożeń, a także dobra kondycja poznawcza, regularna aktywność fizyczna i dbanie o sprawność motoryczną. Biorąc pod uwagę te czynniki, Egipt i Południowa Afryka miały najszybsze tempo starzenia, a kraje europejskie – najwolniejsze. Sęk w tym, że tajemnica przyspieszonego starzenia to nie tylko zdrowie i edukacja. Wpływ ma także polityka i związany z nią stres.

Europa przodowała pod względem zdrowego starzenia się, podczas gdy Egipt i Południowa Afryka wykazały największe przyspieszenie procesu starzenia; Azja i Ameryka Łacińska uplasowały się pośrodku. Przyspieszone starzenie było bardziej widoczne we wschodniej i południowej Europie; na poziomie globalnym było również powiązane z niższym dochodem – fragment badania

Czytaj dalej poniżej

Ziemia nie jest "samotna". Ma swoje... miniksiężyce Jakub Szczęsny

Szukaliśmy w złym miejscu. To tam znajdziemy życie na Marsie Patryk Łobaza

Upadek demokracji = szybszy proces starzenia

Agustín Ibañez – główny autor badania – przyznał, że czynniki polityczne były dla zespołu największym zaskoczeniem. W krajach, w których ograniczane są prawa wyborcze, dochodzi do przypadków fałszowania wyborów, a partie polityczne są skrajnie spolaryzowane, starzenie jest szybsze niż w krajach trzymających się wzorowego modelu demokracji. Takie sytuacje korelowały bowiem z niższym poziomem dochodów narodowych, narażeniem na zanieczyszczenia powietrza, nierównościami społecznymi i płciowymi, a to zaś przekładało się na wyższy poziom stresu, który jest dla nas zabójczy.

To bardzo ważne badanie. Daje ono globalną perspektywę na to, jak te zależne czynniki kształtują starzenie się w różnych regionach świata – Claudia Kimie Suemoto, geriatrka z Uniwersytetu São Paulo w Brazylii

Badacze komentują wprost – „żyjemy w świecie rozpaczy”. Na własne życzenie skracamy swój pobyt na Ziemi, wkładając mnóstwo energii w rzeczy destruktywne, zupełnie ignorując przy tym czynniki, które mogą wymiernie wpłynąć na wydłużenie życia.
Autorzy zaangażowani w projekt podkreślają, że dane z okresu do 4 lat to zbyt mało, by precyzyjnie wyznaczyć, jak dokładnie czynniki społeczno-ekonomiczne i polityczne oddziałują na procesy fizjologiczne – fizyczny wpływ spowodowanego przez nie stresu na organizm jest jednak jasny.

Stock image from Depositphotos