Zaprezentowane przez Akademię nowe zasady wzbudziły spore emocje. Zapisy zawierają kryteria, które będą regulować dobór filmów dopuszczanych do udziału w walce o Oscara w głównej kategorii. Kryteria te dotyczą obecności mniejszości rasowych, etnicznych i seksualnych, a także reprezentacji kobiet.
Wkrótce Oscary tylko dla filmów z mniejszościami. Nowe kryteria, które dyskryminują?
Nowe zasady ogłoszone dziś przez Akademię będą stopniowo wdrażane od 2022 roku, by dwa lata później wejść w życie w całej rozciągłości. W 2024 roku odbędzie się 96. ceremonia wręczania Oscarów i podczas tego konkursu o statuetkę powalczą tylko filmy spełniające co najmniej dwa z czterech wprowadzanych standardów. Trzy z nich posiadają po kilka kryteriów, z których musi być spełnione co najmniej jedno, by można było uznać, że standard został dotrzymany. Pierwszy ze standardów dotyczy reprezentacji na ekranie, tematów i motywów narracyjnych, drugi odnosi się do ekip filmowych i zespołów twórczych, trzeci ustanawia standardy dostępu do przemysłu i możliwości, a czwarty komunikację z widownią.
Oscary 2020 - zwycięzcy. Lista filmów, aktorów i twórców
Nowe standardy na Oscarach zadbają o mniejszości
By najlepiej zrozumieć to, co ma na myśli Amerykańska Akademia Filmowa, przywołam polskie tłumaczenie nowych kryteriów z serwisu film.org.pl:
STANDARD A – REPREZENTACJA NA EKRANIE, TEMATY I MOTYWY NARRACYJNE
A1. Aktorzy pierwszoplanowi lub istotni aktorzy drugoplanowi
- Przynajmniej jeden z aktorów pierwszoplanowych lub istotnych aktorów drugoplanowych reprezentuje mniejszość rasową lub etniczną (Azjaci, Latynosi, Czarnoskórzy, Rdzenni Amerykanie, Afrykańczycy, Arabowie i inne grupy mniejszościowe).
A2. Ogólna obsada
- przynajmniej 30% aktorów w drugoplanowych i epizodycznych rolach musi reprezentować co najmniej dwie spośród tych grup: kobiety, mniejszości rasowe, osoby LGBTQ+, osoby z niepełnosprawnością fizyczną lub intelektualną, niedosłyszące.
A3. Główny wątek fabularny
- główny wątek fabularny musi być związany z co najmniej jedną spośród tych grup: kobiety, mniejszości rasowe, osoby LGBTQ+, osoby z niepełnosprawnością fizyczną lub intelektualną, niedosłyszące.
STANDARD B – EKIPY FILMOWE I ZESPOŁY TWÓRCZE
B1. Ekipa filmowa
- Casting, zdjęcia, muzyka, kostiumy, reżyseria, montaż, fryzury, charakteryzacja, produkcja, scenografia, dźwięk, efekty specjalne, scenariusz – co najmniej dwa z powyższych działów powinny być kierowane przez osoby z tych grup: kobiety, mniejszości rasowe, osoby LGBTQ+, osoby z niepełnosprawnością fizyczną lub intelektualną, niedosłyszące.
- Casting, zdjęcia, muzyka, kostiumy, reżyseria, montaż, fryzury, charakteryzacja, produkcja, scenografia, dźwięk, efekty specjalne, scenariusz – co najmniej jeden z powyższych działów powinien być kierowany przez osoby reprezentujące mniejszość rasową lub etniczną (Azjaci, Latynosi, Czarnoskórzy, Rdzenni Amerykanie, Afrykańczycy, Arabowie i inne grupy mniejszościowe).
B2. Inne istotne role
- Co najmniej sześć osób niższego szczebla ekipy powinny reprezentować mniejszość rasową lub etniczną.
B3. Ogólny skład ekipy filmowej
- Co najmniej 30% całej ekipy filmowej powinny stanowić osoby z tych grup: kobiety, mniejszości rasowe, osoby LGBTQ+, osoby z niepełnosprawnością fizyczną lub intelektualną, niedosłyszące.
STANDARD C – DOSTĘP DO PRZEMYSŁU I MOŻLIWOŚCI
C1. Płatne praktyki i staże
- Duże studia i dystrybutorzy muszą mieć stały program płatnych staży w różnych działach skierowane do osób z tych grup: kobiety, mniejszości rasowe, osoby LGBTQ+, osoby z niepełnosprawnością fizyczną lub intelektualną, głuchonieme.
- Małe studia i niezależni dystrybutorzy muszą mieć co najmniej dwie osoby na płatnych stażach reprezentujące którąś z grup: kobiety, mniejszości rasowe, osoby LGBTQ+, osoby z niepełnosprawnością fizyczną lub intelektualną, głuchonieme.
- studia, dystrybutorzy, firmy finansujące produkcję filmów muszą oferować programy szkoleń i rozwoju umiejętności osobom reprezentującym te grupy: kobiety, mniejszości rasowe, osoby LGBTQ+, osoby z niepełnosprawnością fizyczną lub intelektualną, niedosłyszące.
STANDARD D – KOMUNIKACJA Z WIDOWNIĄ
- Studio lub firma producencka muszą mieć w zespołach zajmujących się reklamą, dystrybucją, PR-em osoby na kierowniczych stanowiskach, które reprezentują poniższe grupy: kobiety, mniejszości rasowe, osoby LGBTQ+, osoby z niepełnosprawnością fizyczną lub intelektualną, niedosłyszące.
Czy nowe kryteria będą służyły mniejszościom?
Nowe standardy wzbudziły niemałą dyskusję, ponieważ w wielu rozmowach i analizach zaznacza się, że kryteria mogą zadziałać odwrotnie od zamierzeń ich autorów i nie będą służyć mniejszościom. Przyjrzyjmy się bowiem potrzebie weryfikacji wszystkich niezbędnych informacji na temat biorących udział w projekcie osób, niezależnie od tego, czy występują przed kamerą, czy biorą udział w produkcji.
Netflix tłucze się w sądzie z Hollywood. Podobno kradł konkurencji… pracowników
Nie jest tajemnicą, że nie wszyscy aktorzy, producenci, scenarzyści czy choreografowie otwarcie mówią/chcą mówić o swojej orientacji czy preferencjach, dlatego przyznawanie angażu w projekcie w oparciu o takie informacje może zadziałać odwrotnie, niż zamierzono. Niektóre z produkcji, ze względu na swoją fabułę czy umiejscowienie w czasie, mogą nie być w stanie spełnić niektórych kryteriów, a kompletowanie obsady lub ekipy filmowej w celu odhaczenia wymogów też nie wydaje się być dobrym pomysłem. Sprawę komentuje dla Antyweb Dawid Muszyński, krytyk filmowy i redaktor naczelny naEkranie:
Osobiście mam problem z takim podejściem do kina. To że musi ono spełnić jakieś normy by móc walczyć o Oscara w najważniejszej kategorii może mieć odwrotne od zamierzonych skutki. Zmiany są ewidentnie konieczne ale nie wiem czy to odpowiednia droga. Ważna bowiem powinna być historia, scenariusz i gra aktorska w danej produkcji, a nie to czy dana produkcja ma 30% reprezentantów osób z dwóch wybranych grup czy może 27%. Nie zawsze bowiem jest to możliwe i uzasadnione. Spójrzmy na przykład na "Mulan" albo na "1917". Tu powinny decydować umiejętności, kwalifikacje, talent, a nie jakieś tabelki. Zmiany są potrzebne by wprowadzić równouprawnienie, nie jestem przekonany jednak czy w ten sposób powinno się to odbywać. Może lepiej by było ustanowić prawo na którego straży stałyby związki zawodowe aktorów, scenarzystów, producentów itp. W pełni popieram za to zmiany dotyczące postępowania całej branży jak choćby płacenia za prace wykonaną w ramach praktyce.
Nowe standardy będą w całości obowiązywać od 2024 roku
Czy w takiej sytuacji nowe zasady nie wyrządzą więcej krzywdy, aniżeli przyniosą korzyści? Obawiam się, że w niektórych sytuacjach może to właśnie tak wyglądać. Nie sposób też nie spojrzeć w przeszłość, na już nagrodzone filmy, które nie spełniają nadchodzących standardów, więc w obecnych okolicznościach nie walczyłyby o najwyższe laury. Z drugiej strony nowe regulacje mogą przyczynić się do wzrostu zaangażowania osób przynależących do mniejszości czy osób niepełnosprawnych, które były do tej pory pomijane. O tym, czy ta zmiana okaże się korzystna dla branży, przekonamy się w najbliższych latach, gdy Hollywood będzie musiało mieć na uwadze nowe regulacje, a wciąż będzie równie zaangażowane w walkę o najbardziej prestiżową statuetkę w branży.
Widowiskowy zwiastun nowego Bonda! „Nie czas umierać” – nowa data premiery w Polsce
Nowe kryteria, jak już wspomniałem, obowiązywać będą częściowo od 2022 roku, a od 2024 w całości. Dotyczyć będą tylko głównej kategorii - najlepszy film - zaś pozostałe będą rozgrywały się wedle dotychczasowych zasad. Uwagi w przypadku filmów z kategorii specjalnych (na przykład animacje, dokumenty, film międzynarodowy), które będą zgłoszone do głównej kategorii, zostaną omówione oddzielne.
Hej, jesteśmy na Google News - Obserwuj to, co ważne w techu