Polska

Opłata reprograficzna jednak bez smartfonów! Oto pełna lista urządzeń objętych nową daniną

Grzegorz Ułan
Opłata reprograficzna jednak bez smartfonów! Oto pełna lista urządzeń objętych nową daniną
17

Po wielu zawirowaniach, dyskusjach i protestach projekt ustawy o uprawnieniach artysty zawodowego autorstwa Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu trafił do Rządowego Procesu Legislacyjnego. Co najważniejsze, według wcześniejszych założeń projekt ten miał wprowadzać tzw. podatek od smartfonów, a które to ostatecznie zostały z niego wykreślone.

Głównym założeniem ustawy o uprawnieniach artysty zawodowego jest wprowadzenie opłaty reprograficznej, a w zasadzie jej rozszerzenie o nowe urządzenia. Do tej opory opłata ta obejmowała na przykład kasety magnetofonowe czy magnetowidy, które nie są już produkowane.

Przez ostatnie miesiące toczyła się dyskusja głównie w okół objęcia tą opłatą najpopularniejszych urządzeń - smartfonów, czyli tych, które wymieniamy/kupujemy najczęściej. Jednak w wyniku protestów ostatecznie porzucono ten pomysł.

Jak tłumaczy Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu na swoich stronach opłata reprograficzna nie jest podatkiem, gdyż nie trafia bezpośrednio do budżetu państwa, a do organizacji zbiorowego zarządzania (ZAiKS na przykład), które to przekazują ją później twórcom w ramach rekompensaty za korzystanie z ich twórczości przez użytkowników urządzeń elektronicznych w ramach tzw. dozwolonego użytku.

Opłata reprograficzna jest jednorazową rekompensatą, ponoszoną przez producentów sprzętu elektronicznego na rzecz artystów i twórców utworów chronionych prawem autorskim, za możliwość niekomercyjnego bezpłatnego korzystania z ich dzieł na tych urządzeniach. Opłata istnieje w większości krajów europejskich i poza kontynentem, pobierana jest od urządzeń służących do kopiowania i odtwarzania muzyki, filmów, obrazów i tekstów, m.in.: smartfonów, komputerów, tabletów, kopiarek, odtwarzaczy czy SmartTV oraz czystych nośników danych (płyt, dysków, pendrive’ów, kart pamięci etc.).

Jednocześnie ministerstwo zapewnia, że opłata reprograficzna nie powinna wpłynąć na podniesienie cen detalicznych tych urządzeń. Jako przykład podaje Niemcy, gdzie opłata ta obejmuje też smartfony i wpływy z niej osiągają poziom 330 mln euro rocznie (w Polsce do tej pory ok. 2 mln euro), a ceny urządzeń często są niższe niż w Polsce.

Podparto się tu przykładem trzech urządzeń (ceny sprawdzano na www.ceneo.pl i www.odealo.de):

  • Apple iPhone 12 128GB – drożej o ok. 250 zł,
  • tablet Samsung Galaxy Tab A7 10.4'' 32GB WiFi – drożej o ok. 110 zł,
  • laptop Dell XPS 13 i7/16GB/512GB – drożej o ok. 1 100 zł).

Osobiście sprawdziłem iPhone 12 i rzeczywiście ceny są niższe. Tak więc tym samym ministerstwo daje jasny sygnał producentom i importerom tych urządzeń w Polsce, iż w przypadku podniesienia ich cen po wprowadzeniu opłaty reprograficznej, konsumenci w Polsce mogą zacząć zaopatrywać się w nie w innych krajach UE.

To jakie dokładnie mają być te urządzenia objęte opłatą reprograficzną? Ministerstwo do projektu ustawy dołączyło załącznik z listą 20 takich urządzeń, oto ona:

Typ urządzenia lub czystego nośnika Wysokość opłaty w %
Zestaw urządzeń audio lub audio-wideo z funkcją nagrywania lub odtwarzania nośników zewnętrznych 4
Radio z funkcją nagrywania lub odtwarzania nośników zewnętrznych 4
Odtwarzacz audio lub audio-wideo z funkcją nagrywania lub odtwarzania nośników zewnętrznych 4
Inne urządzenie audio lub audio-wideo z funkcją nagrywania lub odtwarzania nośników zewnętrznych 4
Komputer stacjonarny 4
Komputer przenośny (w tym laptop, netbook, notebook), tablet i podobne urządzenia 4
Nagrywarka CD, DVD, BluRay i podobne urządzenia 4
Telewizor z funkcją nagrywania lub odtwarzania nośników zewnętrznych 4
Dekoder telewizji cyfrowej z funkcją nagrywania 4
Odtwarzacz wideo lub audio-wideo z funkcją nagrywania lub odtwarzania nośników zewnętrznych 4
Komputerowy nośnik pamięci masowej (dysk twardy, SSD i podobne nośniki) 4
Przenośny elektroniczny nośnik pamięci (pendrive, karta pamięci i podobne nośniki) 4
Zapisywalna płyta optyczna (płyta CD, DVD, BluRay i podobne nośniki) 4
Zapisywalny cyfrowy nośnik pamięci wideo (kaseta, taśma i podobne nośniki) 4
Maszyny skanujące albo kopiujące w ilości od 0 do 1 kopii albo skanów na minutę 4
Maszyny skanujące albo kopiujące w ilości od 2 do 99 kopii albo skanów na minutę 4
Maszyny kopiujące albo skanujące w ilości od 100 kopii albo skanów na minutę 2
Czytniki książek elektronicznych e-book, plików PDF i podobne urządzenia 2
Cyfrowe aparaty fotograficzne z niewymienialnymi obiektywami 2
Papier kserograficzny 1

 

Jak widać maksymalna opłata wynosi tu jednak 4% od ceny urządzeń, nie jak planowano 6%. Na koniec ministerstwo rozwiewa ostatnią z wątpliwości, poddawaną w dyskusji nad tą opłatą - co z celebrytami? Według ministerstwa, mimo że oni również uzyskają uprawnienia artysty zawodowego, nie otrzymają wsparcia finansowego, gdyż będzie one uzależnione od ich dochodów. Według danych ministerstwa jedynie ok. 7% artystów w Polsce można uznać za „względnie zamożnych”.

Źródło: Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu.
Stock Image from Depositphotos.

Hej, jesteśmy na Google News - Obserwuj to, co ważne w techu