W minionym tygodniu NASK opublikował swój raport, który opracowywany jest co dwa lata od 2014 roku, a który to pokazuje bieżące zachowania polskich nastolatków w internecie. Raport za 2020 roku naznaczony jest wprawdzie pandemią, ale i tak ogólny trend wydaje się niepokojący.
Dyskutowaliśmy dziś rano w redakcji nad wynikami tego raportu i zdania były podzielone, co do tego czy to, jak długo spędzają czas młodzi ludzie w internecie stanowi już problem izolacji od świata offline. Argumentem na to, że to normalne w dzisiejszych czasach był fakt, że wpływ na to, ile spędzają oni czasu przed ekranami, czy to komputerów czy smartfonów wynika z tego, iż bardzo dużo jest już różnych aktywności, które to można przy ich udziale generować.
Osobiście uważam jednak, przynajmniej ze swoich obserwacji, iż te aktywności generują spore wyłączenie się dużej części młodzieży. Sami pewnie też obserwujecie, na przykład w komunikacji miejskiej różne pozy i dziwne miny do ekranów smartfonów, zwłaszcza żeńskiej części, świadczące o wyłączeniu się ich z otoczenia i braku świadomości w danym momencie, że znajdują się w przestrzeni publicznej.
dr Rafał Lange Kierownik Zespołu Badań Rynku i Opinii NASK:
Rewolucja cyfrowa oraz wywołane nią przemiany społeczne i gospodarcze obok ogromnych korzyści przyniosły także nieznane wcześniej zjawiska o nie zawsze pożądanym charakterze.
Potwierdzają to wyniki tego badania, zwłaszcza w obszarze złego wpływu tego stanu rzeczy, aż 39,4% uczennic ze szkół ponadpodstawowych twierdzi, że gdyby pozbawić je smartfona, ich życie stałoby się puste.
W moim odczuciu powodem tego jest właśnie rosnący czas spędzany w internecie, nie rekompensowany w podobnym stopniu innymi aktywnościami, bardziej produktywnymi.
Co gorsze, w okresie pandemii, podczas której uczniowie byli zmuszeni do jeszcze większej aktywności w internecie, co związane było z nauką zdalną, ten czas może się jeszcze bardziej wydłużyć w przyszłości.
W 2020 roku średnio nastolatki korzystały z internetu przez 7:41 godzin dziennie w czasie lekcji online, a w czasie wolnym 4:50, co łącznie dawało około 12 godzin. Wyłączając w ogóle dni w tygodniu z zajęciami szkolnymi, ten czas wyniósł 6:10 godzin. To bardzo dużo, to prawie połowa dnia wolnego przed ekranami.
Kolejny wykres pokazuje już tylko czas w internecie poza szkołą (wyłączając weekendy), na którym widać, iż rośnie on od samego początku badań, czyli od 2014 roku, a największy wzrost miał miejsce właśnie w czasie pandemii. Ponad 7 godzin przed ekranami w czasie zdalnej nauki nie zmęczył nastolatków, a wydłużył tylko czas w internecie poza lekcjami.
Niepokojące są również godziny aktywności w sieci nastolatków, zwłaszcza w dni wolne, w które to sporo czasu korzystają z internetu w godzinach wieczornych, nawet do 1:00 w nocy.
Co na to rodzice? W każdym z przypadków, czy to dzieci w szkołach podstawowych czy ponadpodstawowych ten ich czas spędzany w internecie jest niedoszacowany przez rodziców, średnio o około godzinę.
Zaskakujące tu jest to, że nawet podczas lekcji zdalnych nastolatki w sporej części korzystały ze smartfonów, co wydaje się wręcz niemożliwe do wygodnej i efektywnej nauki w ten sposób. Pamiętając przy tym, że poświęcały jej ponad 7 godzin dziennie.
Wracając jeszcze do czasu wolnego w sieci polskich nastolatków, dla prawie 80% z nich najczęstszą formą aktywności w internecie w czasie wolnym są kontakty ze znajomymi i/lub rodziną za pomocą komunikatorów lub czatów. Do najpopularniejszych należą tu YouTube, Facebook/Messenger i Instagram. Spory odsetek korzysta też jednak i ze Snapchata, TikToka, Disqord i Teamsów.
Z kolei podczas odrabiania lekcji, najczęściej uczniowie sięgają po zasoby Wikipedii i wyszukiwarki Google, ale też i do YouTube. Mniej popularne są dedykowane serwisy jak Ściąga.pl, Odrabiamy.pl czy Bryk.pl.
Na koniec zerknijmy jeszcze na czas inicjacji dostępu do internetu, bo to zapewne też ma duże znaczenie w obecnej aktywności nastolatków w sieci, w szczególności porównując uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych. Wynika z tego porównania, iż czas dostępu do sieci, za pośrednictwem komputera obniżył się z 10 lat do 9 lat, a w przypadku smartfona - z 10 lat do 8 lat.
Źródło: Cyfryzacja KPRM.
Hej, jesteśmy na Google News - Obserwuj to, co ważne w techu
