Marvel Cinematic Universe rozrasta się z każdym kwartałem. Regularnie pada pytanie o kolejność filmów Marvela. Połapać jest się w tym coraz trudniej — i prawdą jest, że z każdym rokiem sprawy będą się coraz bardziej komplikować. I jeżeli nie wiecie jak oglądać filmy Marvela i szukacie odpowiedniego schematu według którego powinniście się za nie zabrać, to przygotowaliśmy dla was gotową ściągawkę, która pozwoli bez stresu obejrzeć filmy w odpowiedniej kolejności.
Nie tylko filmy i komiksy Marvela. Uniwersum Marvela, czyli...
Marvel po kilku dekadach sukcesów w świecie komiksów, postanowił pójść o krok dalej i przestawić światu swoich superbohaterów w nowym wcieleniu. Stopniowo zaczęto dawać bohaterom nowe życie. I najwięcej widać ich ostatnio w filmach Marvela, które tłumnie zdobywają serca widzów.
Już w latach 60. ubiegłego stulecia pojawiały się pierwsze animacje — w 1966 roku zadebiutowało The Marvel Super Heroes, rok później — Fantastyczna Czwórka i Spider-Man. Im dalej w las tym mediów zaczęło przybywać: były nie tylko seriale, ale także gry wideo oraz filmy. Historia filmów Marvela z aktorami także jest znacznie dłuższa, niż wielu mogłoby się wydawać. Wbrew temu, w co wielu wierzy — nie wystartowały one wraz z szalenie popularnym Marvel Cinematic Universe, a już w 1944 roku — za sprawą 15-rozdziałowego filmu odcinkowego o Kapitanie Ameryce. Później w 1986 roku był jeszcze Kaczor Howard, a rok później — The Punisher.
MCU wystartowało w 2008 roku Iron-Manem — i z miejsca skradło serca widzów na całym świecie. Wszystkie produkcje zaliczające się do tej kolekcji są tworzone niezależnie przez Marvel Studios i opierają się na historiach bohaterów znanych z komiksów Marvel Comics. Produkcje Marvel Cinematic Universe podzielone są na kilka faz (rozdziałów), które warto oglądać w odpowiedniej kolejności, by zrozumieć w pełni fabułę... i się w tym wszystkim nie pogubić. Twórcy MCU zadbali o to, by filmy Marvela tworzyły spójną całość. Jak zatem do nich podejść, by nie czuć się zagubionym?
Jak oglądać filmy z Uniwersum Marvela?
Marvel, tworząc swoje kinowe uniwersum, lubi bawić się konwencją i w kolejnych filmach puszczać oczko do widzów za pomocą zmyślnych easter eggów. Są to m.in. gościnne występy innych superbohaterów w danej produkcji, a także zajawki tego, co nas czeka w dodatkowych scenach po napisach. Warto zatem trzymać się planu, który przewidzieli nas producenci. Poniżej zamieszczam listę chronologiczną filmów Marvel Cinematic Universe, jeżeli zamiast zaplanowanej przez twórców kolejności — wolelibyście zapoznać się z filmami i serialami tak, jak umiejscowione są w tamtejszych liniach czasu.
Od razu też wspomnę, że równolegle z tym, jak w Disney+ pojawiają się seriale z uniwersum Marvela, w amerykańskiej telewizji emitowane są seriale, które też przynależą do uniwersum (m.in. Agentka Carter, Agenci Tarczy, Daredevil). Losy ich bohaterów się przenikają — są też ciekawym uzupełnieniem. Tutaj jednak skupię się wyłącznie na kinowych produkcjach, które podzielono na kilka faz.
Marvel Cinematic Universe: faza pierwsza
- Iron Man
- Incredible Hulk
- Iron Man 2
- Thor
- Kapitan Ameryka: Pierwsze Starcie (część scen dzieje się w przeszłości, przed Iron Manem)
- Avengers.
Marvel Cinematic Universe: faza druga
- Iron Man 3
- Thor: Mroczny świat
- Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz
- Strażnicy Galaktyki
- Avengers: Czas Ultrona
- Ant-Man.
Zobacz też: najlepsze filmy na Netflix
Marvel Cinematic Universe: faza trzecia
- Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów
- Doktor Strange
- Strażnicy Galaktyki vol. 2
- Spider-Man: Homecoming
- Thor: Ragnarok
- Czarna Pantera
- Avengers: Wojna bez granic
- Ant-Man i Osa
- Kapitan Marvel
- Avengers: Endgame
- Spider-man: Daleko od domu.
Marvel Cinematic Universe: faza czwarta
Czwarta faza zadebiutowała w trudnym czasie i z wieloma perturbacjami. Mimo wszystko dość zręcznie udało się ją doprowadzić do końca. Oto w jakiej kolejności pojawiały się filmy Marvela w czwartej fazie MCU:
- Czarna Wdowa
- Shang-Chi i legenda dziesięciu pierścieni
- Eternals
- Spider-Man: Bez drogi do domu
- Doctor Strange: W multiwersum obłędu
- Thor: Love and Thunder
- Czarna Pantera
Marvel Cinematic Universe: faza piąta
Piąta faza wystartowała w 2023 roku i w dużej mierze skupia się na szeroko pojętych multiwersach. To faza która właśnie trwa.
- Ant-Man i Osa: Kwantomania
- Strażnicy Galaktyki vol. 3
- The Marvels
- Captain America: New World Order
- Thunderbolts
- Blade
Marvel Cinematic Universe: faza szósta
Szósta faza została już oficjalnie zapowiedziana i mamy w niej doczekać się najbardziej wyczekiwanych produkcji: w tym dwóch nowych filmów z Avengersami. Póki co wiemy o niej stosunkowo niewiele, ale w jej skład mają wejść poniższe cztery produkcje:
- Deadpool 3
- Fantastic Four
- Avengers: The Kang Dynasty
- Avengers: Secret Wars
Filmy Marvela chronologicznie: jak oglądać
- Kapitan Ameryka: pierwsze starcie
- Kapitan Marvel
- Iron Man
- Iron Man 2
- Incredible Hulk
- Thor
- Avengers
- Iron Man 3
- Thor: Mroczny Świat
- Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz
- Strażnicy Galaktyki
- Strażnicy Galaktyki 2
- Avengers: Czas Ultrona
- Ant-Man
- Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów
- Czarna Wdowa
- Spider-Man: Homecoming
- Doctor Strange
- Czarna Pantera
- Thor: Ragnarok
- Ant-Man i Osa
- Avengers: Wojna bez granic
- Avengers: Koniec gry
- Shang-Chi i legenda dziesięciu pierścieni
- Spider-Man: Daleko od domu
- Eternals
- Spider-man: Bez drogi do domu
- Doctor Strange: W multiwersum obłędu
- Thor: Miłość i grom
- Czarna Pantera: Wakanda w moim sercu
- Antman i Osa: Kwantomania
- Marvels
Zobacz też: Recenzja filmu Avengers: Wojna bez granic. Nieziemskie, fantastyczne widowisko
Marvel One-Shots: uzupełnienie, które warto znać
Mówiąc o Marvel Cinematic Universe, warto też pamietać o serii krótkometrażowych filmów Marvela, które osadzone są w tym samym uniwersum i stanowią fajny dodatek i uzupełnienie materiałów, które znamy z kinowych widowisk. Te były dodatkiem do wydań Blu-Ray — i trwają od kilku, do kilkunastu minut. Jeżeli więc chcecie zobaczyć wszystko "jak należy", to poniżej lista tych filmów — w nawiasie zaś film, do którego zostały dołączone. Oznacza to, że po nich warto zapoznać się z krótkometrażówką:
- Konsultant (Thor)
- Ciekawa rzecz spotkała nas przy młocie Thora (Kapitan Ameryka: Pierwsze starcie)
- Przedmiot 47 (Avengers)
- Agentka Carter (Iron Man 3)
- Niech żyje król. (Thor: Mroczny świat).
Kluczowe postaci z Uniwersum Marvela
Bohaterowie przenoszeni z kart komiksów Marvela to ulubieńcy, którzy od lat rozpalają wyobraźnię czytelników oraz widzów. Uniwersum Marvela jest na tyle rozbudowane, że każdy może znaleźć tam swoich faworytów, a nawet postaci, z którymi może się utożsamiać. Pochodzą z różnych rodzin, mają różne kolory skóry, doświadczenia, a nie brakuje tam również superbohaterów zmagających się z rozmaitymi chorobami.
Dobrzy bohaterowie Uniwersum Marvela
- Czarna Pantera
- Shuri
- Okoye
- Czarna Wdowa
- Daredevil
- Deadpool
- Hulk
- Iron Man
- War Machine
- Kapitan Ameryka
- Kapitan Marvel
- Spider-Man
- Thor
- Ant-Man
- Osa
- Bucky Barnes (kiedyś Zimowy Żołnierz)
- Falcon
- Hawkeye
- Wanda Maximoff (Scarlett Witch)
- Vision
- Moon Knight
- Ms. Marvel
- Star-Lord
- Gamora
- Drax
- Rocket
- Groot
- Nebula
- Mantis
- Wolverine
- Walkiria
Źli bohaterowie Uniwersum Marvela
- Alexander Pierce
- Ego
- Killmonger
- Loki
- Magneto
- Mysterio
- Ronan
- Thanos
- Ultron
- Zimowy Żołnierz
- Whiplash
- Abomination
- Malekith
- Dormammu
- Laufey
- Taskmaster
- Kaecilius
- Ghost
- Yellowjacket
- General Ross
- Yon-Rogg
- Dreykov
- Hela
- Aldrich Killian
- Zemo
- Iron Monger
- Red Skull
- The Mandarin
- Adrian Toomes
- Xu Wenwu
Seriale Marvela na Disney+ - czy łączą się z filmami?
Disney stworzył seriale osadzone w Marvel Cinematic Universe, które wkroczyły w tym samym czasie, co czwarta faza filmów. Większość seriali na ten moment dotyczy bohaterów doskonale znanych nam z filmów - akcja dzieje się już po Avengers: Koniec gry, które było przełomowe dla całego filmowego uniwersum. Z tego względu, wszystkie seriale Marvela na Disney+ bezpośrednio wiążą się z filmami i znajomość tych produkcji jest niezbędna do pełnego zrozumienia kinowych premier. Dla przykładu, znajomość WandaVision jest kluczowa do pełnego obrazu zrozumienia tego, co dzieje się w filmie Marvela Doctor Strange: W multiwersum obłędu, a obejrzenie Lokiego konieczne będzie do pełnego doświadczenia fabuły przyszłego Ant-Mana 3.
Seriale Marvela chronologicznie: w jakiej kolejności trafiały na Disney+?
- WandaVision
- Falcon i Zimowy Żołnierz
- Loki
- A gdyby…?
- Hawkeye
- Moon Knight
- Ms. Marvel
WandaVision skupia się na losach - jak sama nazwa zdradza - Wandy Maximoff i Visiona. Jest to jednak zdecydowanie niestandardowa produkcja, nie tylko jak na standardy MCU - serial bowiem łączy w sobie mnóstwo gatunków, od sitcomu utrzymanego w klimacie lat 50., przez komedię i dramat psychologiczny, aż po kino superbohaterskie. Falcon i Zimowy Żołnierz skupia się za to na Samie Wilsonie, na którego barkach ciąży odpowiedzialność tarczy z symbolem Ameryki, oraz Bucky’ego Barnesa, który musi rozliczyć się ze swoją mroczną przeszłością. Całość jest utrzymana w charakterystycznym dla Kapitana Ameryki klimacie - i trzeba przyznać, że jest dla całego uniwersum niezwykle kluczowa.
Zobacz też: WandaVision - recenzja serialu
Loki to serial w pełni poświęcony największemu krętaczowi w MCU. Miłośnicy zachowań brata Thora poczują się tutaj jak w niebie. Bóg Psot trafi w sidła organizacji zajmującej się pilnowaniem czasu - i łapiącej właśnie “wariantów”, takich jak on, którzy wyłamali się z linii czasowej.
Najbardziej nietypową produkcją ze wszystkich dostępnych w tym momencie w Disney+ bezapelacyjnie jest A gdyby…?, które stanowi animowaną antologię alternatywnych wydarzeń i losów postaci z uniwersum.
Hawkeye rozwija wątek najmniej ekscytującej postaci ze wszystkich Avengerów, który okazuje się jednak zaskakująco interesujący. Clint nie może dojść do siebie po stracie swojej największej przyjaciółki, która towarzyszyła mu przez całą superbohaterską podróż - wszystko jednak się zmienia po dołączeniu Kate Bishop do łucznika. Warto również wspomnieć, że w serialu pojawia się Piotr Adamczyk.
Najnowsze dwa seriale wprowadzają całkowicie nowe postaci do uniwersum. Pierwszą z nich jest Moon Knight, czyli superbohater z zaburzeniami osobowości, który kryje w sobie pracownika muzeum, Stevena, i nocnego najemnika, Marca. Serial nie został przyjęty najlepiej - mimo wszystko, ma swoje fenomenalne momenty, a sam Moon Knight jest postacią niesamowicie intrygującą.
Najnowszą produkcją tego typu w Disney+ jest Ms. Marvel. Poznajemy tutaj historię Kamali Khan, pakistańskiej dziewczyny, która jest wielką fanką Kapitan Marvel. Młoda bohaterka odkrywa, że sama posiada supermoce, jednak swoją ekscytację i konsternację tym faktem musi połączyć z wychowaniem się w amerykańsko-pakistańskim środowisku, szkołą i planowaniem przyszłości, na co bardzo naciskają jej rodzice. Nie jest to wcale prosta teen-drama, jakich wiele, a naprawdę solidny serial, który naprawdę warto obejrzeć.
Filmy i seriale Marvela chronologicznie: jak oglądać
- Kapitan Ameryka: Pierwsze starcie
- Kapitan Marvel
- Iron Man
- Iron Man 2
- Incredible Hulk
- Thor
- Avengers
- Iron Man 3
- Thor: Mroczny Świat
- Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz
- Strażnicy Galaktyki
- Ja jestem Groot
- Strażnicy Galaktyki 2
- Avengers: Czas Ultrona
- Ant-Man
- Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów
- Czarna Wdowa
- Czarna Pantera
- Spider-Man: Homecoming
- Doctor Strange
- Thor: Ragnarok
- Ant-Man i Osa
- Avengers: Wojna bez granic
- Avengers: Koniec gry
- Spider-Man: Daleko od domu
- Spider-Man: Bez drogi do domu
- Loki
- A gdyby…?
- WandaVision
- Falcon i Zimowy Żołnierz
- Shang-Chi i legenda dziesięciu pierścieni
- Eternals
- Hawkeye
- Moon Knight
- Czarna Pantera: Wakanda w moim sercu
- Echo
- Mecenas She Hulk
- Ms. Marvel
- Thor: miłość i piorun
- Doktor Strange w multiwersum obłędu
- Wilkołak nocą
- Strażnicy Galaktyki 3
- Ant-Man i Osa: Kwantomania
- Tajna inwazja
- The Marvels
Seriale Marvela z Netflixa - czy należą do MCU?
Seriale Marvela, które były dostępne na Netflixie, już trafiły na Disney+. Są to produkcje doskonale niektórym znane:
- Daredevil
- Jessica Jones
- Luke Cage
- Iron Fist
- The Defenders
- The Punisher
Disney niedawno ogłosił, że planuje wprowadzić do Marvel Cinematic Universe wszystkie te postaci, jednak historie przedstawiana w serialach emitowanych na Netfliksie nie będą kontynuowane. Oznacza to, że znajomość wymienionych produkcji nie jest wymagana, by zrozumieć cały sens filmowego uniwersum - to ma się jednak zmienić w przyszłych produkcjach z Daredevilem, Jessicą Jones, Punisherem i resztą w rolach głównych. Jeśli zależy Wam jednak na płynności wydarzeń z MCU, te pozycje możecie z czystym sumieniem pominąć.
Jak rysuje się przyszłość MCU?
Marvel Cinematic Universe okazało się strzałem w dziesiątkę. Każdy z superbohaterskich filmów Marvela bije rekordy popularności — a hype na kolejne kinowe przygody superbohaterów jeszcze nigdy nie był tak wielki. Prawdopodobnie spora w tym zasługa jakości produkcji, w które pompowane są grube miliony dolarów. Twórcy mogą sobie pozwolić na efekty specjalne z najwyższej półki, angażowanie najlepszych twórców oraz uwielbianych aktorów.
Koronawirus pokrzyżował co prawda plany związane z premierami czwartej fazy MCU, ale nie została ona odwołana, a przesunięta. Czarna Wdowa zaliczyła bardzo dobre otwarcie - fani byli zadowoleni. Shang-chi i legenda dziesięciu pierścieni również został pozytywnie przyjęty. Eternals co prawda zbytnio nie spełnili oczekiwań widzów, lecz Spider-man: Bez drogi do domu i Doctor Strange: W multiwersum obłędu rozkochały w sobie fanów uniwersum Marvela. Seriale również są świetnie przyjmowane. Wygląda więc na to, że MCU w żadnym wypadku nie zwolni tempa, a przyszłość zapowiada się naprawdę ekscytująco.
Hej, jesteśmy na Google News - Obserwuj to, co ważne w techu