Zarządzenie dotyczące wprowadzenia alarmu ALFA-CRP w Polsce zostało podpisane przez premiera Mateusza Morawieckiego. Czas obowiązywania stanu podwyższonej czujności służb obowiązuje od 18 stycznia od godziny 23:59 do 23 stycznia, godziny 23:59. Jak podaje Rządowe Centrum Bezpieczeństwa, alarm ma charakter prewencyjny z uwagi na potencjalne ryzyko zagrożenia bezpieczeństwa systemów informatycznych. Resort wskazuje jasno: to pokłosie zmasowanych ataków cybernetycznych na ukraińskie ośrodki rządowe.
Ataki hakerskie na Ukrainie, które odbyły się w ostatnim czasie okazały się być szeroko zakrojoną akcją nieznanych na razie sprawców. Nieoficjalnie mówi się o tym, że jest to wyraz obecnie prowadzonej polityki w Federacji Rosyjskiej - ostatnie ataki miały być prowokacją, w ramach których kawałek po kawałku destabilizowana jest sytuacja na wschodnim buforze Unii Europejskiej oraz NATO. Ostatnie ataki na Ukrainie były największymi od kilku lat: ofiarą cyberprzestępców padło 70 serwisów rządowych oraz platforma Diia: jest to odpowiednik naszej infrastruktury mObywatel, która służy do załatwiania najróżniejszych spraw online.
Jak podaje rządowy serwis Cyfryzacji, oprócz ataku na strony rządowe, doszło do incydentów z użyciem złośliwego oprogramowania. Według analizy pochodzącej z Microsoft Threat Intelligence Center, celem była "destrukcja danych znajdujących się na zainfekowanych urządzeniach".
Zwróciliśmy się do pionu cyfryzacji w KPRM z prośbą o komentarz. Gdy tylko zostanie nam udostępniony, zaktualizujemy ten wpis i powiadomimy Was o odpowiedzi ze strony instytucji.
Czym jest alarm ALFA-CRP? Co zmienia jego ogłoszenie?
W drodze zarządzenia, Prezes Rady Ministerów zarządza stopnie alarmowe CRP na podstawie ustawy z dnia 10 czerwca 2016 roku o działaniach antyterrorystycznych. Wprowadza się je w momencie, gdy istnieje zagrożenie o charakterze terrorystycznym, które dotyczy krytycznych systemów informatycznych lub infrastruktur organów administracji publicznej. Ze względu na fakt, iż na Ukrainie obserwuje się wzmożoną aktywność grup hakerskich, czego najmocniejszym wyrazem były ostatnie ataki - wprowadzenie alarmu CRP jest jak najbardziej zasadne. Istnieją cztery stopnie, które w ustawie z dnia 10 czerwca 2016 roku o działaniach antyterrorystycznych przewidują różne obowiązki dla administracji publicznej w zakresie monitorowania bezpieczeństwa swoich systemów informatycznych. ALFA-CRP jest stopniem pierwszym, najniższym.
Jak podaje serwis rządowy MSWiA, istnieją różne przesłanki dla wprowadzenia stopni alarmowych:
Pierwszy stopień (ALFA-CRP):
Pierwszy stopień alarmowy można wprowadzić w przypadku uzyskania informacji o możliwości wystąpienia zdarzenia o charakterze terrorystycznym, którego rodzaj i zakres jest trudny do przewidzenia.
Drugi stopień (BRAVO-CRP):
Drugi stopień alarmowy można wprowadzić w przypadku zaistnienia zwiększonego i przewidywalnego zagrożenia wystąpieniem zdarzenia o charakterze terrorystycznym, jednak konkretny cel ataku nie został zidentyfikowany.
Trzeci stopień (CHARLIE-CRP):
Trzeci stopień alarmowy można wprowadzić w przypadku:
- wystąpienia zdarzenia potwierdzającego prawdopodobny cel ataku o charakterze terrorystycznym, godzącego w:
- bezpieczeństwo lub porządek publiczny albo
- bezpieczeństwo Rzeczypospolitej Polskiej, albo
- bezpieczeństwo innego państwa lub organizacji międzynarodowej oraz stwarzającego potencjalne zagrożenie dla Rzeczypospolitej Polskiej lub
- uzyskania wiarygodnych i potwierdzonych informacji o planowanym zdarzeniu o charakterze terrorystycznym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lub
- uzyskania wiarygodnych i potwierdzonych informacji o planowanym zdarzeniu o charakterze terrorystycznym, którego skutki mogą dotyczyć obywateli polskich przebywających za granicą lub instytucji polskich albo polskiej infrastruktury mieszczących się poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.
Czwarty stopień (DELTA-CRP):
Czwarty stopień alarmowy można wprowadzić w przypadku:
- wystąpienia zdarzenia o charakterze terrorystycznym powodującego zagrożenie:
- bezpieczeństwa lub porządku publicznego albo
- bezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej, albo
- bezpieczeństwa innego państwa lub organizacji międzynarodowej oraz stwarzającego zagrożenie dla Rzeczypospolitej Polskiej, lub
- gdy uzyskane informacje wskazują na zaawansowaną fazę przygotowań do zdarzenia o charakterze terrorystycznym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lub
- gdy uzyskane informacje wskazują na zaawansowaną fazę przygotowań do zdarzenia o charakterze terrorystycznym, które ma być wymierzone w obywateli polskich przebywających za granicą lub w instytucje polskie albo polską infrastrukturę mieszczące się poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, a zebrane informacje wskazują jednocześnie na nieuchronność takiego zdarzenia.
Czy stopnie CRP były wcześniej wprowadzane w Polsce?
Tak, stopnie CRP były wcześniej zarządzane przez Prezesa Rady Ministrów. Od momentu uregulowania tej kwestii (ustawa z dnia 10 czerwca 2016 roku o działaniach antyterrorystycznych), najczęściej z okazji ważnych wydarzeń o charakterze międzynarodowym, wprowadzano poszczególne stopnie gotowości CRP, między innymi:
Światowe Dni Młodzieży (BRAVO-CRP): obowiązywał od 20 lipca do 1 sierpnia 2016 r.;
Wybory do Parlamentu Europejskiego 2019 (BRAVO-CRP): obowiązywał od 23 maja 2019 r. do dnia 27 maja 2019 r.;
Wybory do Sejmu i Senatu 2019 (BRAVO-CRP): obowiązywał od 10 października 2019 r. do dnia 14 października 2019 r.;
Szczyt Cyfrowy ONZ – IGF 2021 (the UN Internet Governance Forum) w Katowicach (ALFA-CRP): obowiązywał od 5 grudnia 2021 r. do 10 grudnia 2021 r.
Wybory Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej 2020 r. (BRAVO-CRP): bowiązywał od 26 czerwca 2020 r. do 29 czerwca 2020 r. oraz od 10 lipca 2020 r. do 13 lipca 2020 r.
Poszczególne stopnie alarmu CRP nakładają na organy administracji publicznej oraz kierowników służb i instytucji właściwych w sprawach bezpieczeństwa i zarządzania kryzysowego obowiązki wykonywane w ramach kompetencji ustawowych. Szczegółowe informacje o nich można uzyskać na stronach Sejmu, gdzie przedstawione jest rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 25 lipca 2016 w sprawie zakresu przedsięwzięć wykonywanych w poszczególnych stopniach alarmowych i stopniach alarmowych CRP.
