Ziemia ma 4,6 miliarda lat, a pierwsi Homo Sapiens pojawili się na niej dopiero 200-300 tysięcy lat temu. Nic zatem dziwnego, że nasza planeta skrywa przed nami wiele tajemnic. Jedna z hipotez mówi nawet, że Ziemia przez długi czas była całkowicie skuta lodem.
Wyobraźmy sobie Ziemię całkowicie pokrytą lodem – od biegunów aż po równik. Ta wizja, znana jako hipoteza „Ziemi Śnieżki”, zyskuje coraz mocniejsze poparcie w świecie nauki. Niedawno odkrycia geologiczne w Górach Skalistych w Kolorado dostarczyły nowych, fizycznych dowodów na to, że nasza planeta mogła być globalnie zlodowacona między 720 a 635 milionami lat temu. Czy faktycznie cała Ziemia została wtedy zamieniona w gigantyczną bryłę lodu dryfującą w kosmosie?
Teoria „Śnieżnej Ziemi” została zaproponowana w 1992 roku przez amerykańskiego geologa Josepha Kirschvinka. Zakłada ona, że w wyniku gwałtownych zmian klimatycznych cała powierzchnia Ziemi pokryła się grubą warstwą lodu, a temperatury drastycznie spadły. Wcześniejsze badania dostarczały dowodów na obecność lodowców w strefach przybrzeżnych, jednak brakowało fizycznych śladów na terenach równikowych wewnątrz kontynentów.
Przełom przyniosły badania nad piaskowcami Tavakaiv, znanymi również jako „Tava”, położonymi w Kolorado. W czasach kryogenianu, czyli epoki lodowej trwającej od około 720 do 635 milionów lat temu, Kolorado znajdowało się na równiku, jako część superkontynentu Laurentia. Jeśli lód rzeczywiście pokrył te obszary, mogło to oznaczać, że „Śnieżna Ziemia” była globalnym fenomenem.
Zespół naukowców z Uniwersytetu Kolorado w Boulder, pod kierunkiem dra Liama Courtney-Daviesa, przeprowadził szczegółowe badania piaskowców Tava. Te formacje geologiczne, obecnie widoczne jako pionowe warstwy skał w okolicach Pikes Peak, pierwotnie były osadami powierzchniowymi. Naukowcy podejrzewają, że zostały one wtłoczone w głąb skorupy ziemskiej pod wpływem masywnych lodowców, które wywierały ogromny nacisk.
Do datowania skał zastosowano zaawansowaną technikę spektrometrii masowej ablacji laserowej. Badania wykazały, że piaskowce Tava zostały przemieszczone pod powierzchnię Ziemi około 690–660 milionów lat temu – w samym środku epoki „Ziemi Śnieżki”. Właśnie w tym czasie grube lodowce mogły wywierać tak silne naciski, że piaski wnikały głęboko w podłoże skalne.
Odkrycia w Kolorado mają znaczenie nie tylko dla geologii, ale również dla zrozumienia ewolucji życia na Ziemi. Uważa się, że pierwsze wielokomórkowe organizmy, będące przodkami współczesnych roślin i zwierząt, pojawiły się niedługo po ustąpieniu „Ziemi Śnieżki”. „Klimat i życie ewoluowały w tandemie. Aby lepiej zrozumieć, jak przebiegała ta współzależność, musimy dokładnie zbadać ten okres w historii naszej planety” – podkreśla Courtney-Davies. To właśnie procesy geologiczne i klimatyczne tamtej epoki mogły stworzyć warunki sprzyjające pojawieniu się pierwszych organizmów zdolnych do fotosyntezy i tworzenia bardziej złożonych struktur biologicznych.
Chociaż badania w Kolorado dostarczyły kluczowych dowodów, naukowcy są przekonani, że podobne formacje mogą istnieć również w innych częściach Ameryki Północnej. Współautorka badania, prof. Rebecca Flowers, zachęca geologów na całym świecie do dalszych poszukiwań, aby stworzyć pełniejszy obraz epoki „Ziemi Śnieżki”. Badacze wskazują także na nowoczesne analogie – dzisiejsza Antarktyda, gdzie lodowce pokrywają starożytne osady i formacje skalne, może dostarczyć cennych wskazówek na temat procesów zachodzących w czasie epok lodowych.
Prawda jest taka, że Ziemia nadal ma przed nami mnóstwo tajemnic. Nic dziwnego, w końcu jej wiek to 4,6 miliarda lat, a pierwszy przedstawiciel gatunku Homo pojawił się na jej powierzchni dopiero nieco ponad 2 miliony lat temu. Z kolei pierwsi Homo Sapiens dopiero 200-300 lat temu. Oznacza to, że Ziemia istniała miliardy lat przed pojawieniem się człowieka. Trzeba mieć na uwadze również to, że jest ona dynamicznym systemem, w którym geologia, klimat i życie są ze sobą ściśle powiązane. Zrozumienie tych procesów może pomóc nam przewidzieć przyszłość naszej planety i lepiej radzić sobie ze współczesnymi wyzwaniami, takimi jak zmiany klimatyczne.
Grafika: NASA
Hej, jesteśmy na Google News - Obserwuj to, co ważne w techu
