Windows 10 to wedle doświadczeń moich, kolegów z redakcji oraz znajomych system względnie bezawaryjny: sprawiający stosunkowo mało problemów natury technicznej i rzadko zaliczającym poważne wpadki. Najnowszej generacji OS-y komputerowe to już nie oprogramowanie stabilnością i pewnością dorównujące plastelinie - to już skomplikowane, aczkolwiek przyjazne dla użytkownika produkty charakteryzujące się również wewnętrznymi systemami automatycznej naprawy.
Może jednak zdarzyć się sytuacja, w której system Windows 10 - pomimo wspomnianych automatycznych mechanizmów naprawy "nie wstanie", albo zacznie zapętlać się (restartować) w nieskończoność pozostawiając użytkownika bez dostępu do ważnych danych oraz programów. Przyczyny tego stanu rzeczy mogą być różne - może to być nieoczekiwany konflikt w kontekście sterowników, które powodują krytyczny błąd systemu w trakcie jego uruchamiania, może to być defekt samego sprzętu, błąd wynikający z uszkodzenia pamięci RAM, albo defekt polegający na uszkodzeniu ważnego pliku systemowego. Każdy przypadek powinien być rozpatrywany indywidualnie i zależnie od symptomów, można spróbować kilku prostych procedur pozwalających na doprowadzenie Windows 10 do stanu używalności.
Naprawa Windows 10, czyli system nie uruchamia się
Windows 10 może w najgorszych możliwych okolicznościach nie uruchomić się wcale: albo zawiesi się w trakcie ładowania plików potrzebnych do przygotowania środowiska pracy dla użytkownika, albo będzie uruchamiać się ponownie "w nieskończoność". Jak wykazałem wyżej: powodów takiego stanu rzeczy jest mnóstwo - nie należy od razu obstawiać najgorszego. Wiele z tych defektów można naprawić samodzielnie i czasami wystarczy automatyczna naprawa, którą Windows 10 jest w stanie uruchomić bez udziału użytkownika. Wystarczy, że wewnętrzne mechanizmy wykryją błąd w trakcie ładowania systemu - przeprowadzona wtedy zostanie diagnostyka, a następnie próba naprawy. Zazwyczaj kończy się ona pełnym powodzeniem i użytkownik już po chwili uzyskuje dostęp do swoich plików i programów. Co jeśli to się nie udaje?
Naprawa Windows 10: zaawansowane funkcje uruchamiania
Ten ekran wywołuje się głównie wtedy, gdy system Windows 10 nie chce się uruchomić. Aby przenieść się do zaawansowanych funkcji uruchamiania Windows 10 należy (w zależności od scenariusza)
- Dokonać rozruchu za pośrednictwem płyty / dysku / pamięci przenośnej z Windows 10
- Wcisnąć F11 w trakcie ładowania systemu (nie u każdego to zadziała)
- Wykonać rozruch z dysku twardego z wciśniętym przyciskiem Shift
- Poczekać aż Windows 10 sam nas tam zabierze, gdy oceni że wystąpił poważny problem z rozruchem
- Przenieść się do (z poprawnie uruchomionym systemem) Start -> Ustawienia -> Aktualizacja i Zabezpieczenia -> Odzyskiwanie -> Uruchamianie zaawansowane (Uruchom ponownie teraz)
Jeżeli wszystko pójdzie tak jak trzeba, powinniśmy zobaczyć taki ekran:
Otrzymujemy wtedy dostęp do zaawansowanych narzędzi naprawy systemu operacyjnego. Mamy możliwość prostego wywołania mechanizmu przywracania systemu, który nie dość, że jest w stanie zwrócić nam odpowiednio działający system operacyjny poprzez zmianę ustawień na poprzednio działające, ale także - w ograniczonym zakresie - pozwoli nam odzyskać przypadkowo usunięte pliki z niektórych lokalizacji. Warto jednak pamiętać o tym, że czasami możemy utracić niektóre efekty naszej pracy - warto więc z tej funkcji korzystać z pewną dozą rozwagi.
O ile mieliśmy aktywowane przywracanie systemu na dyskach pracujących z Windows 10, możemy taką operację przeprowadzić. System zasadniczo sam, automatycznie tworzy tzw. "punkty przywracania" w ważnych momentach pracy systemu - na przykład w trakcie instalacji aktualizacji lub programu, który może doprowadzić do poważnej awarii (ale wcale nie musi). Punkty przywracania można traktować jako swego rodzaju "bezpieczniki" na wypadek incydentu - nie działają jednak jak pełnoprawne backupy i nie należy ich w ten sposób rozpatrywać.
W menu przywracania systemu warto więc wybrać ostatni punkt przywracania, co do którego jesteśmy pewni, że wszystko działało tak, jak należy. Jeżeli mamy odrobinę szczęścia - komputer uruchomi się już poprawnie.
Naprawa Windows 10 nie udała się - co dalej?
Jeżeli przywracanie systemu nie udało się lub zwyczajnie nie mamy dostępu do żadnych punktów przywracania - mamy pewien problem. Jeżeli jesteśmy pewni, że mieliśmy dobre punkty przywracania, ale otrzymaliśmy monit o niepowodzeniu w trakcie tej operacji - możliwe, że uszkodzeniu uległy niektóre pliki systemowe. Tak mogło stać się z przeróżnych powodów: od błędów na dysku twardym (np. bad sectory), albo nawet z powodu błędów w pamięci RAM. Czasami dzieje się tak bez wyraźnej przyczyny i jeżeli system Windows 10 nie jest w stanie naprawić tego defektu sam - możliwe, że będziemy musieli przeprowadzić operację ponownej instalacji systemu. Jeżeli dysponujemy partycją przywracania dostarczoną wraz z komputerem - nie ma wielkiego problemu. Wystarczy ją wywołać i podążać za komunikatami. Jeżeli nie - warto zaopatrzyć się we własny klucz USB służący do instalacji Windows 10.
Wielokrotnie wspominaliśmy Wam o Media Creation Tool - narzędziu, które pozwala na stworzenie własnego klucza USB z pakietem instalacyjnym Windows 10. Takie akcesorium może uratować nam skórę zawsze wtedy, gdy system ulega awarii - warto go mieć "na wszelki wypadek". Nie należy się obawiać o klucze licencyjne - te są przechowywane na serwerach Microsoftu i jeżeli maszyna wcześniej pozytywnie przeszła proces aktywacji, licencja zostanie nadana jej automatycznie - nawet po pełnym, ponownym wprowadzeniu Windows 10 do komputera.
Media Creation Tool możemy uruchomić na dowolnym komputerze z systemem Windows (7, 8, 8.1, 10) i albo uaktualnić daną maszynę do najnowszej wersji oprogramowania, albo stworzyć dysk instalacyjny dla innej maszyny. Nas interesuje ta druga opcja - warto zaopatrzyć się w pendrive o pojemności około 6 GB lub dysk DVD, jeżeli go potrzebujecie. Sprawdźcie także jakiej wersji Windows 10 potrzebujecie (32 / 64 - bitowa)
Inne metody naprawy Windows 10
W menu Uruchamiania Zaawansowanego mamy do wyboru jeszcze inne możliwości naprawy. Jeżeli instalowaliśmy ostatnio nową wersję Windows 10 lub jej implementacja dokonała się sama, system przez jakiś czas przechowuje poprzednią wersję w specjalnie wydzielonej przestrzeni. Jeżeli coś pójdzie nie tak - możemy wybrać opcję przywrócenia poprzedniej wersji (ostatnia pozycja na obrazku Zaawansowanego Uruchamiania) - wtedy też rozpocznie się automatyczny proces powrotu do poprzedniej iteracji Windows 10.
Dlaczego warto zainteresować się tą opcją? Windows 10 to system, który powinien przynajmniej działać na każdej możliwej konfiguracji sprzętowej - włączając w to również takie akcesoria jak kamerki internetowe, specjalne kontrolery, klawiatury, karty sieciowe, itp. Zdarza się, iż kolejna odsłona Windows 10 ma problem z konkretnym akcesorium i to ono powoduje nieoczekiwane błędy - powrót do poprzedniej wersji natomiast załatwia sprawę.
W menu Ustawienia uruchamiania możemy m. in. uruchomić system w trybie awaryjnym: bez większości sterowników, które mogą powodować problemy. Jeżeli w taki sposób uda nam się uruchomić Windows 10, możemy być niemal pewni, że problem leży właśnie w tej materii. Jeżeli wystąpił niedawno, np. po aktualizacji oprogramowania lub instalacji jakiegokolwiek programu - warto po pierwsze: przywrócić Windows 10 do poprzedniej wersji lub odinstalować podejrzany o powodowanie problemu program.
Przywracanie systemu Windows 10 z tzw. "obrazu systemu" to całkiem dobra metoda na przywrócenie właściwie wszystkiego - począwszy od samego oprogramowania głównego, aż po pliki. Absolutnie nie warto tworzyć obrazu systemu operacyjnego i przechowywać go dokładnie na tym samym dysku twardym: dobrym wyborem będzie trwały dysk przenośny lub bardzo pojemny pendrive. Posiadając takie narzędzie możemy wybronić się nawet od najpoważniejszych awarii.
Naprawa Windows 10 - a może reinstalacja?
Reinstalację Windows 10 można wywołać albo z poziomu płyty / klucza instalacyjnego (np. pendrive), z którego prowadzonego jest rozruch maszyny, albo z poziomu Ustawień systemu Windows 10:
Wywołanie przywrócenia systemu do ustawień początkowych z lub bez zachowania plików można wywołać także z poziomu zaawansowanych ustawień uruchamiania, ale musi być obecna partycja odzyskiwania.
Jakkolwiek nie wywołacie tego menu, Windows 10 pozwoli Wam na dwa sposoby instalacji: pierwszy zakłada usunięcie systemu oraz jego ponowne "postawienie". W drugim przypadku, ponowna instalacja obejmie jedynie pliki systemowe oraz ustawienia. Programy nie zostaną zachowane, ale osobiste pliki już tak. W dalszym ciągu będzie więc wymagane wprowadzenie aplikacji, z których na co dzień korzystamy - ale zachowany dokumenty, muzykę, itp.
Ponowna, pełna instalacja Windows 10 może być wymagana, aby cały proces zakończył się powodzeniem po poważnej awarii. Czasami wystarczy jedynie usunąć aplikacje oraz ustawienia i zachować pliki osobiste, by wszystko działało tak jak należy. Zazwyczaj po takiej operacji Windows 10 działa najzupełniej normalnie.
Naprawa Windows 10 wciąż nic nie daje - co jeszcze mogę zrobić?
Być może problem jest natury sprzętowej? Spróbuj uruchomić z klucza USB / płyty jakikolwiek LiveCD, np. z Ubuntu. Jeżeli to się nie uda, system działa niestabilnie, restartuje się, ujawniają się błędy: możesz podejrzewać pamięć RAM. Wtedy warto zainstalowane kości przeskanować np. MemTestem.
Dlaczego w takim przypadku podejrzewa się kości pamięci? Systemy LiveCD uruchamiane są w pamięci RAM - jeżeli ta jest uszkodzona, możemy spodziewać się błędów.
Warto także sprawdzić dysk twardy pod kątem bad sectorów lub innych uszkodzeń. Powodem niepowodzenia w trakcie rozruchu może być nawet uszkodzona karta graficzna, albo wadliwy moduł sieciowy. Jeżeli nie jesteście pewni tego, co może być przyczyną błędu i sami nie jesteście w stanie tego stwierdzić - warto udać się do serwisu.
Masz problem z Windows 10? Wal śmiało
Jeżeli macie jakiekolwiek dziwne problemy z systemem Windows 10 - sekcja komentarzy jest Wasza. Pytajcie: my postaramy się odpowiedzieć najlepiej jak potrafimy. Doskonale wiemy również o tym, że nasi czytelnicy chętnie służą swoimi wiedzą oraz doświadczeniem. Życzymy Wam powodzenia w naprawianiu Windows 10!
Hej, jesteśmy na Google News - Obserwuj to, co ważne w techu