Znamy już założenia nowej ustawy medialnej - abonament RTV do likwidacji!

Materiałem źródłowym do opracowania tych założeń,- do którego zaraz wrócimy, jest Europejski Akt o Wolności Mediów (EMFA), który to szczególny nacisk kładzie na zagwarantowaniu niezależności mediów publicznych w państwach Unii Europejskiej.

Polecamy na Geekweek: Nie jedz na zdrowie! Post wzmacnia "urodzonych zabójców" raka

Nowa ustawa medialna ma obejmować:

• reformę KRRiT,
• regulacje dotyczące powoływania władz w spółkach medialnych i finansowania mediów publicznych,
• zasady koncentracji na rynku medialnym,
• regulacje dotyczące działalności jednostek samorządu terytorialnego na rynku mediów lokalnych.

Hanna Wróblewska, ministra kultury i dziedzictwa narodowego:

Czytaj dalej poniżej

Miały być wakacje, były problemy. Teraz będą kupony Piotr Kurek

Czy Paczkomaty też mogą być autonomiczne? InPost udowadnia, że tak Grzegorz Ułan

Media publiczne dotyczą każdego z nas. To nie tylko telewizja, ale też radio i prasa, które wpływają na kształtowanie opinii publicznej. To jeden z filarów demokracji, dlatego tak ważne jest stworzenie klarownych zasad funkcjonowania i zabezpieczenie niezależności mediów. Zależy nam na przygotowaniu ustawy w jak najbardziej demokratyczny sposób, dlatego też podjęliśmy decyzję o szerokich konsultacjach założeń, do których każdy będzie mógł się odnieść. Chcemy otworzyć dyskusję nad możliwymi kierunkami rozwiązań dla kwestii, które w dotychczasowym modelu przestały działać.

Koniec abonamentu RTV

Filarem zmian, ma być zapewnienie stabilności finansowania mediów publicznych, której to nie zapewniał w żaden sposób dotychczasowy model w postaci abonamentu RTV.

Dlaczego? Tutaj zajrzymy do wspomnianego Europejskiego Aktu o Wolności Mediów (EMFA), w którym czytamy:

Należy również zagwarantować, aby bez uszczerbku dla stosowania unijnych zasad pomocy państwa dostawcy publicznych usług medialnych korzystali z przejrzystych i obiektywnych procedur finansowania, które gwarantują odpowiednie i stabilne zasoby finansowe na realizację ich misji publicznej, umożliwiają przewidywalność procesów planowania i pozwalają na ich rozwój w ramach realizacji misji publicznej. Najlepiej byłoby, gdyby decyzje o takim finansowaniu były podejmowane, a środki na ten cel – przydzielane w perspektywie wieloletniej, zgodnie z misją publiczną realizowaną przez dostawców publicznych usług medialnych, aby zapobiec ryzyku wywierania nadmiernego wpływu w kontekście corocznych negocjacji budżetowych.

Ten pogrubiony fragment został wykorzystany przez poprzednią ekipę rządzącą do faktycznego przejęcia mediów publicznych. Jak? Polacy nie chcą płacić abonamentu RTV, widać to na przestrzeni dekady, gdzie wpływy z abonamentu były mniej więcej takie same.

Wszystko zmieniło się po 2015 roku, kiedy to zaczęto przyznawać dotacje z budżetu państwa, jako niby rekompensatę za brak wpływów z abonamentu. Pytanie, dlaczego w każdym roku rosły, aż do 3 mld w 2022 roku, skoro wpływy z abonamentu były cały czas takie same. To właśnie te coroczne negocjacje budżetowe sprawiły, że z roku na rok odbywało się to kosztem niezależności mediów publicznych.

W nowej ustawie medialnej, abonament RTV ma zostać zlikwidowany, a stabilne źródło finansowania mają zapewnić przewidywalne wpływy z budżetu państwa, w postaci gwarancji środków na realizację misji publicznej w wysokości 0,09% PKB rocznie - niezależnie od tego, kto akurat rządzi w naszym kraju.

Wprowadzenie stałej kwoty finansowania pozwoli na zmniejszenie ilości reklam w telewizji publicznej i skupieniu na misji. Stopień realizacji misji publicznej będzie podlegał ocenie społecznej i kontroli ze strony KRRiT, która powinna zostać zreformowana.

Reforma KRRiT

No właśnie, drugim istotnym filarem nowej ustawy medialnej jest reforma KRRiT, czyli strażnika niezależności mediów publicznych. Zmiany mają zagwarantować większą niezależności krajowego regulatora, poprzez przywrócenie 9-osobowego składu:

• 4 członków powoływanych przez Sejm,
• 2 – przez Senat,
• 3 – przez Prezydenta.

Przy czym ma zostać tu wprowadzona rotacyjność składu - przy zachowaniu 6-letniej kadencji każdego członka KRRiT, co 2 lata nastąpi wymiana 1/3 składu.

Powoływanie władz mediów publicznych

Co z władzami mediów publicznych? Te mają być powoływane przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji oraz Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Przy czym, nabór odbywać miałby się w formie dwuetapowego konkursu na członków zarządów spółek mediów publicznych, a wyboru najlepszych kandydatów do Rad Nadzorczych dokonywałaby KRRiT.

Z kolei członków Rad Programowych powoływano by na podstawie otwartych konkursów, do których kandydatów zgłaszałyby organizacje pozarządowe oraz pracownicy spółek publicznej radiofonii i telewizji.

Czy to uzdrowi media publiczne w Polsce? Oczywiście czas pokaże, ważne iż na ostateczny kształt nowej ustawy medialnej będziemy mieli wpływ my wszyscy. Prace nad właściwym tekstem ustawy, rozpoczną się po zakończeniu szerokich konsultacji społecznych, zaplanowanych na 24 czerwca – 23 września 2024 r.
Źródło: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Stock Image from Depositphotos.