Nauka

Tak rodzą się gwiazdy podobne do naszego Słońca. Piękny i... tajemniczy proces

Jakub Szczęsny
Tak rodzą się gwiazdy podobne do naszego Słońca. Piękny i... tajemniczy proces
Reklama

Najnowsze zdjęcie z Kosmicznego Teleskopu Hubble'a NASA ukazuje coś naprawdę niezwykłego — trio gwiazd wewnątrz wnęki mgławicy refleksyjnej. Ów widok przypomina coś w stylu geody, w której centrum znajdują się trzy gwiazdy: HP Tau, HP Tau G2 i HP Tau G3.

Najciekawszą z ukazanych gwiazd jest HP Tau, należąca do kategorii gwiazd typu T Tauri. Są to młode gwiazdy, które nie rozpoczęły jeszcze reakcji fuzji jądrowej, ale są na etapie ewolucji w gwiazdy zasilane wodorem — podobne do naszego Słońca. Gwiazdy typu T Tauri mają zwykle mniej niż 10 milionów lat, co jest niczym w porównaniu do wieku Słońca, które liczy sobie około 4,6 miliarda lat. Młode gwiazdy typu T Tauri często są otulone obłokami pyłu i gazu, z których się uformowały.

Reklama

HP Tau charakteryzuje się zmienną jasnością, typową dla młodych gwiazd typu T Tauri. Naukowcy ustalili, że owe zmiany mogą pojawiać się zarówno okresowo, jak i... być dziełem czystego przypadku. Samorzutne wahania są wynikiem niestabilności w dysku akrecyjnym pyłu i gazu wokół gwiazdy, który dostarcza materię na jej powierzchnię, powodując rozbłyski. Okresowe zmiany jasności mogą być spowodowane obecnością gigantycznych plam słonecznych, które rotując, znikają z pola widzenia obserwatora i ten zwyczajnie ma wrażenie, że jasność gwiazdy w istotny sposób się zmieniła.

Na zdjęciu Hubble'a widać, jak obłok gazu i pyłu wokół gwiazd rozświetla się odbitym od nich światłem. Mgławice refleksyjne takie jak ta nie emitują własnego światła widzialnego, ale świecą właśnie dzięki odbijaniu się światła z pobliskich gwiazd. Zjawisko to można porównać do mgły, która jest oświetlona blaskiem reflektorów samochodowych — niejednokrotnie miałem okazję widzieć ten efekt i dla kierowcy nie jest on zbyt przyjemny.

HP Tau znajduje się w odległości około 550 lat świetlnych od Ziemi, w gwiazdozbiorze Byka. Teleskop Hubble'a badał gwiazdę w ramach projektu dotyczącego dysków protoplanetarnych — struktur złożonych z materii otaczającej młode gwiazdy. W ciągu milionów lat, w tych właśnie dyskach uformują się planety.

Trzeba przyznać, że zdjęcie z Hubble'a jest nie tylko naprawdę ładne, ale również cenne dla nauki, pozwalając astronomom dowiedzieć się więcej na temat procesów rządzących tworzeniem się gwiazd oraz planet. Dzięki takim obserwacjom możemy zgłębiać tajemnice młodego wszechświata i dowiadywać się więcej o ewolucji gwiazd podobnych do naszego Słońca.

Zdjęcie: NASA, ESA, G. Duchene (Universite de Grenoble I) / Gladys Kober (NASA/Catholic University of America) / KPNO/NOIRLab/NSF/AURA/T.A. Rector (University of Alaska Anchorage/NSF's NOIRLab).

Hej, jesteśmy na Google News - Obserwuj to, co ważne w techu

Reklama