Intel nieco ponad miesiąc temu oficjalnie zaprezentował procesory z serii Core Ultra, które wprowadzają szereg innowacyjnych rozwiązań w platformie dla komputerów osobistych.
To pierwsze procesory bazujące na architekturze Meteor Lake, która wykorzystuje technologię Foveros do połączenia różnych układów scalonych (tzw. chipletów) w jeden procesor. Są to też pierwsze procesory korzystające z najnowszej litografii Intel 4, która oferuje lepszą efektywność energetyczną i wydajność, a nowa struktura układu pozwoliła na większą elastyczność w jego projektowaniu, co ostatecznie przekłada się na wydajność oraz oszczędność energii. Jakich dokładnie zmian dokonano?
Jakie zmiany wprowadza Intel Core Ultra?
Dzięki wykorzystaniu technologii Foveros, Intel mógł połączyć kilka niezależnych chipów w jedną całość, tworząc wydajny procesor, zoptymalizowany pod konkretne zastosowania. Core Ultra to układ podzielony niejako na 4 części, które Intel nazywa “kafelkami” od angielskiego słowa tile. Te cztery części to Compute Tile (kafelek obliczeniowy), Graphics Tile (kafelek graficzny), SoC Tile (kafelek systemowy) oraz IO Tile (kafelek wejść i wyjść). Każdy z nich może być produkowany w innej technologii i każdy jest zoptymalizowany pod konkretne zastosowania.
Trudno mówić o jakimś najważniejszym elemencie procesora, ale wydaje się, że kluczowy jest tutaj kafelek z CPU, który może zaoferować nawet 6 wydajnych rdzeni - P oraz 8 oszczędnych rdzeni E, którym dodatkowo towarzyszą 2 rdzenie niskiej mocy - LP, w kafelku SoC. W sumie pozwola to na obsługę nawet 22 wątków jednocześnie. Całość składa się na tzw. 3D Performance Hybrid Architecture, czyli rozwiązanie, które tak zarządza poszczególnymi rdzeniami aby zoptymalizować wydajność pod kątem zużycia energii. Przykładowo jeśli tylko przeglądamy strony internetowe to system Windows będzie korzystał z rdzeni LP w kafelku SoC, a kafelek obliczeniowy całkowicie deaktywuje, aby oszczędzać energię. Możliwe jest to dzięki zaawansowanemu zarządzaniu wątkami w procesorze przy współpracy z systemem operacyjnym.
Jednocześnie kiedy potrzebna jest maksymalna wydajność, to zadanie natychmiast przejmuje kafelek obliczeniowy. Taktowanie rdzeni P może sięgnąć nawet 5,1 GHz, co w połączeniu z nową architekturę daje wysoką wydajność. W przypadku gdy potrzebujemy również pomocy GPU, czyli w grach lub w aplikacjach korzystających z rozwiązań, które GPU obsługuje lepiej niż CPU, aktywowany jest kafelek graficzny. W procesorach Core Ultra jest to układ Intel Arc, który oferuje świetną wydajność, nawet w nowszych grach. Jednocześnie do wyświetlania pulpitu i grafiki 2D z powodzeniem wystarczy układ zintegrowany z kafelkiem SoC, gdzie znajdziemy jeszcze między innymi dedykowany chip NPU do obsługi technologii związanych ze sztuczną inteligencją.
Najnowsze technologie w procesorach Intel Core Ultra
Intel Core Ultra to także dostęp do najnowszych rozwiązań towarzyszących platformie Intel Evo Edition. Mamy tutaj zatem nie tylko całkiem nowy, efektywny energetycznie procesor, ale też szybką pamięci DDR5 (dwukanałową), bogaty zestaw portów, łącznie z Display Port 2.1 i HDMI 2.1, WiFi 7/6E czy Thunderbolt 4. Istotną rolę odgrywa również Intel Thread Director, czyli rozwiązanie odpowiedzialne za zarządzanie wątkami w systemie. Ma to o tyle istotne znaczenie, że system operacyjny musi wiedzieć, z którego rdzenia skorzystać aby zaoferować najwyższą wydajność przy najniższym poborze energii.
Jedną z głównych zalet procesorów Intel Core Ultra jest właśnie niższe zapotrzebowanie na energię elektryczną. W stosunku do poprzedniej generacji procesorów dla notebooków, pobór energii np. podczas odtwarzania wideo na Netfliksie spada o 25%. Podobne wartości można odnotować również w innych zastosowaniach, szczególnie jeśli procesor nie jest zbyt intensywnie wykorzystywany. Duża w tym zasługa rdzeni LP w kafelku SoC, które dają realną przewagę nad konkurencją i poprzednią generacją procesorów Intela. Notebooki z tym układem mogą pracować nawet 15 godzin na zasilaniu bateryjnym, a to z pewnością robi wrażenie.
Intel Arc GPU to nowy poziom wydajności
Dzięki zastosowaniu układu graficznego Intel Arc wydajność GPU w topowych procesorach Core Ultra jest bardzo wysoka. Z powodzeniem pokonuje on konkurencyjne układy zintegrowane w najwydajniejszych procesorach. W stosunku do poprzedniej generacji architektury Core skok mocy obliczeniowej jest ogromny, w niektórych grach sięga nawet 100%. Na poniższych obrazkach porównałem wydajność procesora Core i7-1360P z układem Core Ultra 7 155H w notebooku Lenovo IdeaPad Pro 5 16, na bazie którego przygotowaliśmy ten artykuł. Różnica w wydajności jest w teście Time Spy nawet dwukrotna. Układ Intel Arc spisuje się znakomicie i z powodzeniem powinien pozwolić zagrać w szereg, nawet całkiem nowych gier. Wygląda też na to, że nowe procesory pozwolą nie tylko grać, ale również mogą wydatnie wspomóc nas w pracy np. w programach graficznych czy do edycji wideo, gdzie GPU jest już nagminnie wykorzystywane.
Intel NPU zapowiada rewolucję sztucznej inteligencji
Kafelek SoC, którego częścią jest też tzw.“wyspa niskiej mocy” (Low Power Island) to jeden z ważniejszych elementów procesora. W zasadzie to on sam jest niejako całym procesorem, o niedużej wydajności, ale też o świetnej efektywności energetycznej. Poza rdzeniami o małej mocy (LP), posiada on szereg dodatkowych jednostek obliczeniowych, które w niektórych zadaniach mogą zastąpić CPU czy nawet GPU.
Mowa przede wszystkim o jednostce NPU - Neural Processing Unit, która w przyszłości będzie odgrywała ogromne znacznie w coraz większej liczbie aplikacji. Intel Core Ultra jest już gotowy na przyszłość związaną z generatywną sztuczną inteligencją. Dzięki NPU jest w stanie lokalnie, z niewielkim opóźnieniem wykonywać obliczenia związane ze sztuczną inteligencją, które normalnie musiałby wykonać procesor albo nawet układ graficzny. Pozwala to przy niewielkim koszcie energetycznym wprowadzać zaawansowane funkcje do przeróżnych aplikacji.
Układ NPU w procesorach Core Ultra obsługuje otwarte biblioteki/API OpenVINO, WindowsML oraz ONNX RT, dzięki czemu bardzo chętnie będzie wykorzystywany przez twórców oprogramowania. Już w tej chwili Intel nawiązał współpracę z ponad setką firm, które będą dodawały do swoich aplikacji wsparcie dla NPU, a do końca roku takich inicjatyw ma być nawet 300. Mowa tu o gigantach rynku takich jak Adobe, Zoom, Microsoft, Wondershare Filmora, Webex, CyberLink czy Audacity.
Jakie konkretnie możliwości daje w takim przypadku NPU? Przykładowo w przypadku Zooma, to NPU dokona obliczeń związanych z maskowaniem tła z naszej kamerki, odciążając CPU i GPU z tego zadania, co prowadzi do oszczędności energii. Zoom oferuje też swoją aplikację AI Companion, która pomaga tworzyć teksty i maile, a która także będzie mogła korzystać z możliwości NPU. Audacity natomiast korzysta ze sztucznej inteligencji do oddzielenia ze ścieżki dźwiękowej np. konkretnych instrumentów. Może także przeprowadzić transkrypcję dialogów, a nawet stworzyć muzykę na podstawie naszego opisu. NPU daje podobne możliwości w takich aplikacjach jak Vegas Pro czy Wondershare Filmora, a przykłady będzie można tylko mnożyć.
Zaletą NPU też również fakt, że gwarantuje nam większe bezpieczeństwo. Jeśli więcej zadań związanych ze sztuczną inteligencją wykonujemy lokalnie, na własnym komputerze, to mniej danych wysyłamy do chmury, gdzie są one bardziej narażone na kradzież. Lokalne wykonywanie obliczeń oznacza też mniejsze opóźnienia i szybsze dostarczenie rezultatów, co dla nas wszystkich ma ogromne znaczenie.
Lenovo IdeaPad Pro 5 16
Aby zapoznać się z możliwościami platformy Intel Core Ultra miałem okazję przyjrzeć się z bliska notebookowi Lenovo IdeaPad Pro 5 wyposażonemu w ekran o przekątnej 16 cali. To całkiem zgrabny i bardzo dobrze wyposażony laptop, który oferuje wszystko czego można wymagać od tego typu urządzenia. Abstrahując już nieco od samej platformy, której specyfikację za chwilę sobie omówimy, IdeaPad Pro 5 przypadł mi bardzo do gustu. Sporych rozmiarów wyświetlacz z wąskimi ramkami sprawia, że cała obudowa nie jest duża i ciężka mimo dużej powierzchni roboczej. Udało się tutaj nawet zmieścić pełną klawiaturę z blokiem numerycznym i sporych rozmiarów touchpad. Klawisze są podświetlane i bardzo sprężyste, dzięki czemu fajnie się na nich pisze, a co więcej to jeden z nielicznych notebooków jakie testowałem z pełnowymiarowymi przyciskami strzałek czy szerokim Shiftem.
Lenovo IdeaPad Pro 5 16 bardzo pozytywnie zaskakuje pod względem dostępnych portów. Mamy tutaj dwa porty USB-C, dwa porty UBS-A (wszystkie w standardzie 3.0 lub nowszym), HDMI, gniazdo słuchawkowe, a nawet czytnik kart pamięci. Komputer ładujemy oczywiście za pośrednictwem złącza USB-C, które obsługuje również Thunderbolt, DisplayPort oraz technologię Power Delivery 100W. Nie mam też żadnych uwag do systemu chłodzenia, czy samej wydajności tej maszyny, za co odpowiada procesor Intel Core Ultra 7 155H z układem graficznym klasy Intel Arc. W połączeniu z 32 GB pamięci LPDDR5 pracującej w trybie czterokanałowym oraz dwoma dyskami SSD o pojemności 1 TB każdy, otrzymujemy świetny komputer gotowy na wszystkie wyzwania.
Warto jeszcze pewnie wspomnieć, że Lenovo IdeaPad Pro 5 wyposażony jest w baterię o pojemności 84 Wh, co w połączeniu z oszczędnym procesorem daje ogromne możliwości. Podczas oglądania plików wideo czy pracy biurowej bez większych problemów można osiągnąć czas pracy na poziomie 20 godzin. Jakby to było za mało, to wystarczy podłączyć go na 15 minut do ładowarki aby odzyskać 3 godziny czasu pracy bez zasilania. Biorąc to wszystko pod uwagę, trudno nie odnieść wrażenia, że reprezentuje on całkiem nową klasę urządzeń, która powstała dzięki platformie Intela.
Intel Core Ultra zmieni świat
Nowe procesory Intel Core Ultra to dopiero zapowiedź zmian, które nadejdą w całej ofercie Intela. W ciągu kolejnych dwóch lat firma chce dostarczyć na rynek ponad 100 mln układów z wbudowanym chipem NPU, który sprawi, że rozwiązania sztucznej inteligencji będą stosowane jeszcze częściej. Programiści dopiero uczą się wykorzystywać te możliwości, ale jak sami wiemy na przykładzie już dostępnych rozwiązań, dla wielu będzie to rewolucja. Kupując notebooka z procesorem Core Ultra jesteśmy już na nią gotowi, a dodatkowo jeśli zrobicie to do 31 stycznia 2024 roku, to w prezencie otrzymacie głośnik JBL Flip 6.
Szczegóły promocji znajdziecie na stronach partnerów - Komputronik, X-kom i MediaExpert.
Hej, jesteśmy na Google News - Obserwuj to, co ważne w techu