Nauka

Ile lat ma Słońce? To nie takie proste, jak myślisz!

Jakub Szczęsny
Ile lat ma Słońce? To nie takie proste, jak myślisz!

Zespół astronomów z Uniwersytetu Genewskiego odkrył, że aktywność magnetyczna Słońca wywiera większy wpływ na jego właściwości sejsmiczne, niż dotąd sądzono. Badanie opublikowane w Astronomy & Astrophysics wprowadza swego rodzaju zamęt w dotychczasowych teoriach dotyczących wewnętrznej budowy gwiazd. Co więcej, wskazuje również, że analiza wieku Słońca wcale nie jest tak jednoznaczna.

Asterosejsmologia (w przypadku Słońca właściwie jest heliosejsmologią) zajmuje się badaniem oscylacji gwiazd. Można to porównać do analizowania dźwięków instrumentu muzycznego – drgania wewnątrz gwiazdy powodują niewielkie zmiany w jej jasności, co można wykryć za pomocą instrumentów. Owe zmiany dostarczają informacji o strukturze gwiazdy, umożliwiając naukowcom określenie jej rozmiaru, wieku, składu chemicznego oraz etapu, na którym znajduje się w swoim cyklu życia.

Polecamy na Geekweek: Rozpędzona gwiazda przemierza Drogę Mleczną. Leci jak szalona

Asterosejsmologia ma na swoim koncie niemało osiągnięć, jednak wciąż występują rozbieżności między teorią a obserwacjami. Dotychczas zakładano, że aktywność magnetyczna gwiazd nie ma istotnego wpływu na wyniki badań sejsmicznych. Zespół z Genewy dowiódł jednak, że to założenie jest błędne. Analizując dane zbierane przez 26,5 roku, badacze odkryli, że wiek Słońca, oszacowany na podstawie prawideł heliosejsmologii, zmienia się w zależności od poziomu jego aktywności magnetycznej. W skrócie: na pytanie "ile lat ma Słońce" można w tej sytuacji odpowiedzieć: "to zależy, kiedy je badasz".

Zespół przeanalizował dwa pełne cykle aktywności Słońca, dzieląc dane na mniejsze partie roczne, które pozwoliły na dokładniejszą analizę zmian w takich parametrach jak masa, promień i wiek Słońca. Wyniki te zostały porównane z danymi z dwóch niezależnych źródeł – sieci teleskopów BiSON oraz instrumentu GOLF na satelicie SOHO. We wszystkich przypadkach wiek Słońca był powiązany z aktywnością magnetyczną, co wyraźnie widać w różnicach wynoszących nawet 6% między okresami minimalnej i maksymalnej aktywności słonecznej.

Co ciekawe, większe wahania odnotowano w cyklu o wyższej aktywności, co sugeruje, że dla bardziej aktywnych gwiazd różnice mogą być jeszcze większe. To szczególnie istotne w kontekście przyszłych misji kosmicznych — m.in. PLATO, które mają na celu badanie innych gwiazd z wysoką precyzją.

Przyszłe projekty kosmiczne będą musiały uwzględniać wpływ aktywności magnetycznej przy analizie właściwości gwiazd. Nieco to komplikuje sprawy, ale jednocześnie otwiera też drzwi dla dalszych badań nad magnetyzmem gwiazd i jego rolą w ich ewolucji. Kolejne sukcesy na tym polu przyczynią się do poszerzenia naszej wiedzy o cyklach aktywności gwiazd i ich wpływie na układy planet.

Hej, jesteśmy na Google News - Obserwuj to, co ważne w techu