Kiedy prąd jest najtańszy? Dynamiczne ceny energii już w Polsce!

W ostatnich latach coraz częściej słyszymy o potrzebie zrównoważonego korzystania z energii elektrycznej oraz o rosnących kosztach prądu. Nowelizacja prawa energetycznego, która weszła w życie 24 sierpnia 2024 roku, przynosi istotne zmiany dla polskich gospodarstw domowych. Po raz pierwszy w historii odbiorcy indywidualni mogą skorzystać z tzw. taryf dynamicznych – nowoczesnego rozwiązania, które pozwala na dostosowanie kosztów prądu do cen rynkowych w czasie rzeczywistym. Ale czy te zmiany oznaczają realne oszczędności?

Dynamiczne taryfy prądu to zupełnie nowe podejście do rozliczania się z dostawcami energii elektrycznej. Zamiast stałej stawki, jaką znamy z dotychczasowych ofert, ceny za prąd mogą zmieniać się w ciągu doby w zależności od sytuacji na rynku energetycznym. Oznacza to, że koszt energii może być znacznie niższy w nocy lub poza godzinami szczytu, ale wyższy w momentach zwiększonego zapotrzebowania. Od sierpnia 2024 roku obowiązek oferowania dynamicznych taryf dotyczy już nie tylko przedsiębiorstw, ale również sprzedawców obsługujących co najmniej 200 tys. gospodarstw domowych.

Dynamiczne ceny energii elektrycznej – o co w tym chodzi?

Wraz z nowelizacją prawa energetycznego w Polsce, która weszła w życie 24 sierpnia 2024 roku, sprzedawcy energii elektrycznej obsługujący co najmniej 200 tys. odbiorców końcowych muszą oferować tzw. taryfy dynamiczne dla gospodarstw domowych. Jest to znacząca zmiana, ponieważ wcześniej taka forma rozliczania energii elektrycznej była dostępna jedynie dla przedsiębiorstw. Dla wielu Polaków dynamiczne taryfy mogą wydawać się nowością, dlatego warto przyjrzeć się, o co tak naprawdę chodzi i jakie korzyści oraz wyzwania niosą za sobą dynamiczne ceny energii elektrycznej.

Co to są dynamiczne taryfy?

Dynamiczne taryfy – jak sama nazwa wskazuje – to sposób rozliczania za energię elektryczną, w którym cena za prąd zmienia się w zależności od różnych czynników, przede wszystkim od aktualnych cen na giełdzie energii. Jest to odwrotność klasycznych taryf, które zazwyczaj mają stałą cenę przez określony czas, niezależnie od tego, ile kosztuje energia na rynku w danej chwili.

Czytaj dalej poniżej

Dostałeś SMS'a z PGE? Uważaj, to może być oszustwo! Krzysztof Rojek

Wielkie zamieszanie wokół Izery. Pogrąży projekt? Konrad Kozłowski

W przypadku dynamicznych taryf odbiorcy indywidualni mają dostęp do zmieniających się w czasie rzeczywistym cen energii. Ceny te zależą głównie od:

• Godziny doby – najczęściej w nocy prąd jest tańszy, ponieważ zapotrzebowanie na energię jest niższe.
• Pory roku – latem, kiedy zapotrzebowanie na chłodzenie wzrasta, a zimą, gdy wzrasta zapotrzebowanie na ogrzewanie, ceny mogą być wyższe.
• Obciążenia systemu – w okresach, gdy system energetyczny jest mocno obciążony, ceny mogą znacząco rosnąć.
• Ceny na giełdach – dynamiczne taryfy są powiązane z rynkiem hurtowym energii, gdzie cena kształtowana jest na podstawie podaży i popytu.

W praktyce oznacza to, że cena energii elektrycznej, którą płacą odbiorcy, może zmieniać się z godziny na godzinę, a nawet co 15 minut. Celem dynamicznych taryf jest lepsze zarządzanie zużyciem energii w gospodarstwach domowych oraz zwiększenie świadomości użytkowników na temat efektywności energetycznej.

Dlaczego wprowadzono taryfy dynamiczne?

Główne powody, dla których dynamiczne taryfy zostały wprowadzone do oferty sprzedawców energii, są związane z kilkoma kluczowymi czynnikami:

• Zrównoważone wykorzystanie energii – taryfy dynamiczne mają na celu promowanie bardziej efektywnego wykorzystania energii. Odbiorcy, którzy będą w stanie dostosować swoje zużycie energii do momentów, kiedy prąd jest tańszy, mogą obniżyć swoje rachunki.
• Zmniejszenie obciążenia systemu – gdy wszyscy odbiorcy korzystają z energii w tych samych, najdroższych godzinach, system energetyczny jest narażony na przeciążenie. Dynamiczne taryfy zachęcają do przesuwania zużycia na godziny, gdy obciążenie jest mniejsze.
• Oszczędności dla użytkowników – odpowiednie zarządzanie zużyciem energii może przynieść wymierne korzyści finansowe dla odbiorców, zwłaszcza tych, którzy są w stanie elastycznie dostosować swoje nawyki zużycia energii.

Wprowadzenie taryf dynamicznych to także efekt wymagań stawianych przez unijne przepisy związane z przejściem na zieloną energię i walką ze zmianami klimatycznymi. Efektywność energetyczna jest jednym z kluczowych elementów w tej walce, a dynamiczne taryfy mają pomóc w jej osiągnięciu.

Jak działają dynamiczne ceny energii?

Dynamiczne ceny energii są bezpośrednio powiązane z rynkiem hurtowym energii elektrycznej, gdzie cena energii zmienia się w czasie rzeczywistym. W Polsce głównym rynkiem hurtowym energii jest Towarowa Giełda Energii (TGE), na której ceny prądu zmieniają się w zależności od podaży i popytu.

Sprzedawcy energii, którzy oferują taryfy dynamiczne, muszą zapewnić odbiorcom indywidualnym dostęp do aktualnych cen energii oraz narzędzi umożliwiających monitorowanie zużycia prądu w czasie rzeczywistym. Do tego celu niezbędne są tzw. inteligentne liczniki, które są w stanie rejestrować zużycie prądu z dokładnością do godzin, a nawet minut. Liczniki te mogą być zdalnie odczytywane, co eliminuje konieczność ręcznego odczytu przez pracowników energetycznych.

Kto może skorzystać z dynamicznych taryf?

W tej chwili dynamiczne taryfy muszą być oferowane przez sprzedawców energii, którzy obsługują co najmniej 200 tys. odbiorców końcowych. Oznacza to, że duże firmy energetyczne, takie jak PGE, Enea czy Tauron, są zobowiązane do wprowadzenia tego typu rozliczeń do swojej oferty. Jednak to, czy gospodarstwo domowe zdecyduje się na taką formę rozliczania, zależy już od indywidualnej decyzji konsumenta.

Aby skorzystać z dynamicznych taryf, konieczne jest spełnienie kilku warunków:

• Posiadanie inteligentnego licznika – bez niego nie jest możliwe dokładne mierzenie zużycia prądu w krótkich interwałach czasowych, co jest podstawą do rozliczeń według dynamicznych taryf.
• Świadomość zmian cen – odbiorca musi być na bieżąco informowany o zmianach cen energii, a także mieć dostęp do narzędzi, które pozwolą mu dostosować zużycie do tańszych godzin.
• Elastyczność – dynamiczne taryfy najlepiej sprawdzają się w gospodarstwach domowych, które są w stanie dostosować swoje nawyki zużycia energii, np. przesuwając korzystanie z energochłonnych urządzeń na godziny nocne lub poza szczytami.

Wyzwania związane z dynamicznymi taryfami

Mimo wielu korzyści dynamiczne taryfy niosą także pewne wyzwania, z którymi muszą się zmierzyć zarówno sprzedawcy energii, jak i sami odbiorcy:

• Zmienność cen – ceny energii mogą zmieniać się bardzo dynamicznie, co może być trudne do przewidzenia dla przeciętnego odbiorcy. W skrajnych przypadkach może to prowadzić do wyższych rachunków, jeśli użytkownik nie będzie w stanie dostosować swojego zużycia do zmian cen.
• Konieczność monitorowania – aby efektywnie korzystać z dynamicznych taryf, odbiorcy muszą regularnie monitorować ceny energii i elastycznie reagować na zmiany. Nie każdy użytkownik ma czas lub ochotę na śledzenie takich informacji.
• Inteligentne liczniki – nie wszyscy odbiorcy mają już zainstalowane inteligentne liczniki, co oznacza dodatkowe koszty związane z ich wymianą.

Dynamiczne taryfy to nowa i innowacyjna forma rozliczania energii elektrycznej, która zyskuje na popularności w Europie, a teraz także w Polsce. Dla świadomych użytkowników, którzy są w stanie elastycznie zarządzać swoim zużyciem prądu, może to być szansa na realne oszczędności. Warto jednak dokładnie rozważyć, czy taka forma rozliczeń jest odpowiednia dla naszego gospodarstwa domowego.