Bezsprzecznie szykujemy się do wielkiego powrotu na Księżyc — i to pod różnymi względami. Lądowanie na Srebrnym Globie w ramach programu Artemis odbędzie się już w 2026 roku, a eksperymenty prowadzone na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej przybliżają nas do bardzo ważnego "kamienia milowego" w dziedzinie eksploracji kosmosu. Chcemy bowiem wytwarzać materiały budowlane (tutaj głównie koncentrujemy się na cemencie, który miałby być budulcem dla księżycowej bazy), które po pierwsze wytrzymają surowe warunki na Księżycu i będzie można je wytworzyć na miejscu.
Pierwsze misje Artemis będą korzystać z tymczasowych baz, jednak NASA dąży do zbudowania na Księżycu stałego miejsca, w którym będą przebywać astronauci. Wymaga to jednak opracowania nowych rozwiązań z kręgu techniki budowlanej i inżynierii materiałowej, które sprawdzą się w warunkach niskiej grawitacji oraz ekstremalnych temperatur. Stąd właśnie eksperymenty z udziałem cementu, który miałby spełniać powyższe założenia.
12 sierpnia otrzymaliśmy od NASA informację, wedle której agencja wraz z międzynarodowymi partnerami (także i z prywatnymi firmami) bada sposoby stawiania budowli w przestrzeni kosmicznej, w tym na Księżycu. Jednym z pomysłów jest wykorzystanie gleby księżycowej do produkcji cementu, co pozwoliłoby na ograniczenie kosztów transportu materiałów z Ziemi.
Przeprowadzono nawet eksperyment, w którym sztuczną glebę księżycową zmieszano z innymi materiałami — również z płynami. Nie ujawniono dokładnych składników, ale wiadomo, że eksperyment polegał na umieszczeniu mieszanki w specjalnych workach, które następnie umieszczono w naczyniu utrzymującym temperaturę na jedną noc, aby sprawdzić, jak mieszanka zareaguje w warunkach mikrograwitacji. Po zakończeniu eksperymentu próbki pozostaną na ISS do czasu, aż zostaną przetransportowane na Ziemię przez statek Dragon.
Równolegle ESA bada proces twardnienia betonu w warunkach zerowej grawitacji. Zebrane dane będą miały ogromne znaczenie dla przyszłych misji: zarówno na Księżycu, jak i na innych obiektach, które postanowimy "zdobyć". Wszystko to jest częścią szerszego projektu, który ma na celu opracowanie optymalnych mieszanek cementu, wody, piasku i sztucznej gleby księżycowej. Tak stworzone materiały muszą być nie tylko trwałe, ale także... ekologiczne. Produkcja tradycyjnego cementu jest energochłonna i generuje duże ilości dwutlenku węgla.
Wyniki prowadzonych aktualnie badań mogą mieć ogromny wpływ nie tylko na misje dotyczące eksploracji kosmosu, ale także dla techniki budowlanej na Ziemi — opracowanie bardziej efektywnych energetycznie metod produkcji materiałów budowlanych pozwoli nam zmniejszyć ich negatywny wpływ na środowisko. Wszystko więc sprowadza się do tego, by po pierwsze: stworzyć podwaliny pod skuteczne "budownictwo kosmiczne", ale też po drugie: uczynić ową rzecz bardziej przyjazną dla naszej planety.
