Pandemia koronawirusa wywróciła nasze życie do góry nogami. Konieczność pracy i nauki z domu spowodowała, że spora liczba rodzin stanęła przed problemem braku wystarczającej ilości sprzętu. Szczególnie w tych domach, gdzie dzieci jest więcej, edukacja często przestaje być w ogóle możliwa. Play wraz ze stowarzyszeniami Rotary oraz Rotaract postanowił wyjść temu problemowi naprzeciw i uruchomił akcję społeczną ZdolniZdalni, która ma stanowić pomost pomiędzy potrzebującymi a tymi, którzy mają zbędny sprzęt elektroniczny i chcieliby go przekazać na rzecz cyfrowo wykluczonych w czasie pandemii uczniów.
Wzrost poziomu cyberwykluczenia wśród dzieci spowodowany pandemią
Play organizuje Grupę ZdolniZdalni, koordynatorów znajdziesz na grupie na Facebooku
Jakiego sprzętu potrzeba najbardziej?
Rotaract i Centrum Napraw Play zadbają o bezpieczeństwo przekazywanych sprzętów
Nie zdradzę wielkiej tajemnicy, gdy napiszę, że jako społeczeństwo na dorobku, nie jesteśmy tak „nasyceni” elektroniką, jak większość krajów z zachodniej części Europy. Pomimo to, jeszcze parę miesięcy temu nic nie wskazywało, żeby cyfrowe wykluczenie miało stać się aż tak dużym problemem społecznym. Niestety, ostatnie wydarzenia związane z Covid-19 i przymusowe pozostawanie w domu dużej części społeczeństwa dokonały bardzo niekorzystnych zmian na tym polu. Dziś spora grupa dzieci stanęła przed problemem niemożności kontynuowania nauki, ze względu na brak sprzętu lub jego niedostosowanie do wymagań pracy zdalnej.
Problem szczególnie dotyka rodzin wielodzietnych. Komputer w takiej sytuacji jak dziś, to niestety nie podręcznik, z którego da się korzystać wspólnie. Jeśli w rodzinie mamy kilkoro uczniów z różnych klas, to każde z nich potrzebuje oddzielnego stanowiska nauki zdalnej. Mało która rodzina posiada w domu jeden komputer na każdą pracującą lub uczącą się osobę. Co więcej, często dodatkowe urządzenia mają już swoje lata. O ile w normalnych warunkach sprawdzają się jako prosta pomoc edukacyjna, to nie są w stanie „pociągnąć” nowoczesnych programów do wideokonferencji czy oprogramowania do pracy grupowej. Zoom, Skype, Microsoft Teams to narzędzia wprowadzone relatywnie niedawno i wymagają do działania w miarę nowoczesnego oraz w pełni sprawnego sprzętu, wyposażonego dodatkowo w kamerę i mikrofon. W najgorszej sytuacji są oczywiście rodziny gorzej sytuowane finansowo, które często nie dysponują odpowiednim sprzętem w ogóle.
Na czym polega inicjatywa ZdolniZdalni? Duża część z nas posiada w zakamarkach mieszkań urządzenia, z których przestaliśmy już korzystać. Starsze, ale ciągle sprawne laptopy, tablety, a nawet komputery stacjonarne leżą bezczynnie i zbierają kurz, podczas gdy mogłyby dziś pomóc dzieciom z cyfrowo wykluczonych rodzin w kontynuacji nauki. Play, przy pomocy ZdolniZdalni, chce docierać do ludzi i firm gotowych oddać takie niepotrzebne urządzenia i pomóc w przekazywaniu ich tym, którzy faktycznie ich potrzebują. Nie chodzi tylko o kompleksowe stanowiska pracy – organizatorzy poszukują także dodatków takich jak monitory, myszki, słuchawki, kamerki czy klawiatury. Część będących w potrzebie rodzin dysponuje starszymi komputerami, ale nie posiadają do nich wszystkich akcesoriów, inne są uszkodzone lub przestarzałe. Takie drobiazgi mogą szybko uzupełnić tego typu braki i jednocześnie spowodować, że pełnowartościowy sprzęt trafi do tych, którzy nie mają niczego.
Szczególnie gorący apel o przeszukanie swoich zasobów Play kieruje do firm. Z doświadczenia wiadomo, że w czeluściach magazynów i firmowych serwisów potrafią kryć się prawdziwe skarby w postaci zamortyzowanego już i wycofanego z użycia sprzętu. Firma P4, operator sieci Play, już na początku akcji przekazał kilkadziesiąt własnych laptopów na rzecz Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej oraz uczniów szkoły podstawowej w Swarzędzu.
Strategicznym „centrum dowodzenia” całą inicjatywą jest, założona specjalnie w tym celu, grupa na Facebooku o nazwie „ZdolniZdalni – zbiórka sprzętu do nauki zdalnej”. Grupa pełni przede wszystkim rolę tablicy ogłoszeń, zarówno dla tych, którzy potrzebują pomocy, jak i tych posiadających sprzęt do przekazania.
Potrzebujący mogą wrzucać za jej pośrednictwem ogłoszenia z informacją, jakiego rodzaju urządzeń poszukują. Jeśli ktoś z Was chciałby przekazać swój sprzęt, może opublikować swoją ofertę lub wybrać osobę, której chciałby go przekazać. Cały proces jest oczywiście nadzorowany przez członków stowarzyszenia Rotaract, którzy w razie potrzeby ustalają szczegóły z obiema stronami, a następnie organizują wysyłkę sprzętu. W momencie, gdy piszę ten artykuł, grupa liczy już ponad 2000 członków.
Na czas prowadzenia akcji Play wyznaczył grupę specjalistów ze swojego Centrum Napraw do przeprowadzania kontroli technicznej urządzeń, przekazywanych za pośrednictwem wolontariuszy. Odebrany od darczyńcy sprzęt zostanie wyczyszczony z danych, przywrócone zostaną jego ustawienia fabryczne a na koniec całość podda się dokładnej dezynfekcji. Dzięki temu uniknie się nieprzyjemnych sytuacji, w których dostarczony sprzęt mógłby okazać się wadliwy lub do nowego właściciela trafiłyby prywatne pliki poprzednika.
Niemniej jednak Play apeluje do wszystkich darczyńców, szczególnie tych, którzy wysyłają sprzęt bezpośrednio do potrzebujących, aby przed przekazaniem urządzeń osobom z zespołu technicznego samemu usunąć wszystkie prywatne pliki oraz odinstalować komercyjne oprogramowanie, szczególnie takie, których licencja jest przypisywana do konkretnego urządzenia. Warto też przeprowadzić we własnym zakresie dezynfekcję. Wszystkie te czynności usprawnią i przyśpieszą proces przekazywania sprzętu czekającym na niego uczniom i nauczycielom.
Organizatorzy akcji uczulają też wszystkich chętnych, aby nie oddawać sprzętu starszego niż 7 lat. Leciwe systemy nie są w stanie obsłużyć wszystkich potrzebnych programów i napędzających je technologii. Urządzenia nie powinny być uszkodzone, nie oddawajmy sprzętu, który działa „w miarę” i sprawia kłopoty tylko okazjonalnie. Dary trafiają często do osób niemających doświadczenia, więc ważne, żeby nie sprawiał żadnych problemów technicznych.
Już dziś wiemy, że akcja #zostanwDomu w przypadku dzieciaków potrwa najpewniej do końca bieżącego roku szkolnego. Nikt tego nie chce, ale może się okazać, że na jesieni czeka nas powtórka z tej wątpliwej rozrywki. Warto postarać się, aby pomoc ze sprzętem dotarła do jak największej liczby potrzebujących. Każdego z nas nachodzi od czasu żartobliwa refleksja, dlaczego to nas w młodości nie spotkało, ale wszyscy wiemy, że im dłużej to potrwa, tym dzieci będą miały trudniej. Nasze społeczna solidarność może części z nich pomóc uciec z pułapki niespodziewanego cyberwykluczenia.
