Starożytne obserwatorium. To tutaj ustalono 24-godzinny dzień

Może się wydawać, że astronomia jest wynalazkiem nowoczesnych czasów, lecz nasi przodkowie żyli pod tym samym nocnym niebem i tak samo zastanawiali się nad naturą ciał niebieskich. Niektóre z dawnych cywilizacji wokół nocnego nieba skupiały wiele aspektów swojego życia. W starożytnym Egipcie astronomia była ściśle związana z religią, rolnictwem i kalendarzem. Egipcjanie byli znakomitymi obserwatorami nieba i rozwinęli zaawansowaną wiedzę astronomiczną, która miała ogromny wpływ na ich codzienne życie i kulturę.

Warto mieć na uwadze to, że to właśnie w starożytnym Egipcie opracowano kalendarz oparty na cyklach słonecznych, który miał 365 dni, podzielonych na 12 miesięcy po 30 dni plus dodatkowe 5 dni świątecznych na końcu roku. Kalendarz ten był ściśle powiązany z cyklem rolniczym, szczególnie z wylewami Nilu, które były kluczowe dla uprawy ziemi. Wylewy te były przewidywane na podstawie heliakalnego wschodu gwiazdy Syriusz (Sothis), który oznaczał początek nowego roku.

Gwiazdy były również używane do nawigacji, zarówno na pustyni, jak i na Nilu. Egipcjanie wykorzystywali specjalne obserwatoria to ich śledzenia. Jedno z nich zostało właśnie odkryte przez archeologów i potwierdza się biegłość starożytnych Egipcjan w obserwowaniu nieba.

Odnaleziono antyczne obserwatorium

Do zjawiskowego odkrycia doszło w okolicach egipskiego miasta Kafr El Sheikh. Archeolodzy z Egipskiego Ministerstwa Turystyki i Antyków natrafili na niezwykłe znalezisko – największe znane obserwatorium astronomiczne w Egipcie z VI wieku p.n.e. Odkrycie to rzuca nowe światło na zaawansowaną wiedzę astronomiczną starożytnych Egipcjan, którzy nie tylko tworzyli fundamenty współczesnego kalendarza, ale także szczegółowo badali ruchy Słońca i innych gwiazd.

Czytaj dalej poniżej

To nie miało prawa latać. Najdziwniejsze prototypy wczesnych samolotów Patryk Łobaza

Dzięki nim powstają rzeczy, które uwielbiamy (lub nie) jeść. Ich możliwości są ogromne Jakub Szczęsny

Obserwatorium było częścią Świątyni Faraonów w mieście Buto. Budynek o powierzchni 850 metrów kwadratowych miał kształt litery L i był zbudowany z cegieł mułowych. Wejście do świątyni skierowane było na wschód, w stronę wschodzącego Słońca, co odzwierciedlało znaczenie, jakie Egipcjanie przypisywali cyklom słonecznym.

Wewnątrz odkryto szereg artefaktów związanych z badaniem nieba. Najciekawszym z nich był duży, pochylony zegar cieniowy – rodzaj zegara słonecznego, który Egipcjanie wykorzystywali do mierzenia czasu. Zegar składał się z wapiennych płyt, na których kiedyś były wyryte linie śledzące zmieniający się kąt padania cienia w ciągu dnia. Znaleziono także duży kamienny blok w okrągłym pomieszczeniu, używany do śledzenia nachylenia Słońca.

Obserwatorium składało się również z kilku mniejszych pomieszczeń, które prawdopodobnie służyły do przechowywania narzędzi astronomicznych, oraz wieży obserwacyjnej. Archeolodzy odkryli także dużą salę z trzema ścianami pokrytymi żółtym tynkiem, na których widniały malowidła. Przedstawiały one rytualną łódź z głową Horusa i Okiem Udżat, symbolami związanymi z kosmosem i bogami Buto – Horusem i Udżat.

W centrum tej sali znaleziono kamienną platformę z inskrypcjami ukazującymi sceny astronomiczne, takie jak wschody i zachody słońca podczas trzech starożytnych egipskich pór roku. Wśród odkrytych artefaktów były także brązowe posągi Ozyrysa i Nemesa, terakotowa statuetka boga Besa oraz granitowa statua z XXVI dynastii, przedstawiająca Ozyrysa i inskrybowana imieniem kapłana Psamtik-Seneba.

Grafika: Ministry of Tourism and Antiquities/Facebook