EIRSAT-1, pierwszy w historii Irlandii satelita wystrzelony w grudniu ubiegłego roku, dostarczył przełomowych wyników badań. Miniaturowy cubesat, skonstruowany przez studentów University College Dublin, wykrył dwa rozbłyski gamma dokładnie 21 sierpnia. Jeden z tych rozbłysków — dzięki współpracy z Europejskim Obserwatorium Południowym — został oficjalnie zakwalifikowany jako pochodzący z odległości około 3 miliardów lat świetlnych. Naukowcy przypuszczają, że mógł być wynikiem połączenia się dwóch gwiazd neutronowych.
Ów satelita będący częścią programu "Fly Your Satellite" zorganizowanego przez ESA, został zaprojektowany, zbudowany i przetestowany w całości na UCD. Jego misja miała na celu nie tylko wystrzelenie pierwszego irlandzkiego satelity, ale również przeprowadzenie szeregu badań naukowych w przestrzeni kosmicznej. Jednym z kluczowych instrumentów na pokładzie EIRSAT-1 jest moduł promieniowania gamma, który miał za zadanie wykrywać promieniowanie emitowane podczas najpotężniejszych wydarzeń we wszechświecie.
Zespół naukowców z UCD z sukcesem kalibrował i testował GMOD przed jego wysłaniem w kosmos. Wykrycie dwóch rozbłysków gamma, w odstępie zaledwie 80 minut, stanowiło potwierdzenie skuteczności urządzenia. Wyniki są owocem wieloletniej pracy zespołu, który skonstruował moduł w laboratorium, a następnie czuwał nad jego funkcjonowaniem na orbicie. Dla całego projektu było to ogromne osiągnięcie.
Rozbłyski gamma zazwyczaj trwają zaledwie kilka sekund — niosą ze sobą jednak ogromne ilości energii i mogą pokonywać olbrzymie dystanse, zanim zostaną wykryte przez nasze czujniki. Wysoka wydajność modułu GMOD umożliwia skuteczne zbieranie danych podczas przelotów satelity nad Ziemią, nawet w trudnych warunkach. Konstrukcja i kalibracja GMOD pozwalają na wyłączanie instrumentu w rejonach o silnych zakłóceniach, co zapobiega przeciążeniu komputera pokładowego i maksymalizuje szansę na wykrycie tych pożądanych zjawisk.
W trakcie badań wspomaganych za pomocą VLT udało się ustalić, że jeden z rozbłysków miał miejsce około 3 miliardy lat świetlnych od Ziemi, co jak na standardy kosmosu nie jest szczególnie dużą odległością w kontekście rozbłysku gamma. To zaś dostarczyło kluczowych danych na temat powstawania tego typu zjawisk.
Osiągnięcia zespołu z UCD zostały szeroko docenione przez społeczność naukową, a ESA wyraziła swoje gratulacje za pośrednictwem mediów społecznościowych, chwaląc fakt wykrycia rozbłysków gamma i wkład Irlandii w międzynarodowe badania kosmosu.
Hej, jesteśmy na Google News - Obserwuj to, co ważne w techu