Najnowsza Opera One wprowadza zupełnie nową ideę interfejsu przeglądarki, gdzie kluczową rolę odgrywają m. in. sztuczna inteligencja i wyspy kart będące odpowiedzią na potrzeby użytkowników. Dlaczego są one tak ważne i jak wyglądała droga Opery przez lata rozwoju przeglądarki?
Do wielu elementów w przeglądarkach internetowych zdążyliśmy przywyknąć do tego stopnia, że są one wręcz powszechne i uznajemy je za oczywiste. A jeszcze pewien czas temu nie przełączaliśmy się nawet pomiędzy kartami w przeglądarce, lecz oknami, co było bardziej czasochłonne i niewygodne. W Operze karty pojawiły się już w 1995 roku, na co użytkownicy zareagowali niezwykle pozytywnie i co potem wprowadziły też inne przeglądarki. Pod maską również dochodziło do wielu zmian i pojawiają się mnóstwo nowości. Co ciekawe, Opera 3 była pierwszą edycją przeglądarki Opera, która zyskała zdolność do obsługi języka JavaScript. Została udostępniona dla różnych systemów operacyjnych 31 grudnia 1997 roku.
W roku 1998 pojawiła się Opera 3.5, która wprowadziła obsługę kaskadowych arkuszy stylów (CSS) oraz umożliwiła użytkownikom przesyłanie plików za pomocą przeglądarki. Trzy lata później, wersja Opera 4.0, wydana w 2000 roku, zawierała nowy, zoptymalizowany rdzeń, który ułatwiał tworzenie wersji Opery dostosowanych do wielu różnych systemów operacyjnych i platform. Dodatkowo, wprowadzono wbudowaną możliwość wyszukiwania, z której można było korzystać bezpośrednio z interfejsu przeglądarki - dziś korzystamy z takiego narzędzia każdego dnia, wręcz intuicyjnie, ale wtedy możliwość szybkiego wpisania hasła była zupełną nowością.
W 2006 roku użytkownicy konsol Nintendo DS i Wii zyskali możliwość korzystania z Nintendo DS Browser i Internet Channel, które umożliwiły im wygodne przeglądanie sieci na tych nietypowych urządzeniach. Przypomina mi to też okres świetności Opery Mini na telefonach komórkowych Sony Ericsson, Nokia i innych, gdzie mobilna przeglądarka w postaci aplikacji Java była znacznie bardziej rozwinięta i rozbudowana na tle wszelkiej konkurencji. Dziś Opera Mini pozostaje niezwykle popularna w krajach, gdzie dostęp do internetu jest powolny i drogi. W przypadku desktopowych wersji Opery, użytkownicy doczekali się kolejnej sporej nowości w 2007 roku, a mowa o Speed Dialu (ekranie szybkiego wybierania), który obecny jest w przeglądarce do dziś. Opera wprowadziła go jako pierwsza, a potem funkcja pojawiła się też w innych przeglądarkach. Speed Dial pozwala umieścić w głównym oknie przeglądarki skróty do ulubionych stron oraz wiele innych elementów przyspieszających i ułatwiających przeglądanie sieci.
2016 rok okazał się dla użytkowników Opery przełomowy, a poczynione zmiany wpłynęły na całą branżę przeglądarek internetowych. W Operze pojawiły się bowiem wbudowany ad blocker i usługa VPN - rozwiązania, które do tej pory były przede wszystkim wtyczkami i elementami opcjonalnymi dla użytkowników. Uruchomienie i konfiguracja blokera reklam stała się łatwa i szybka, a darmowy VPN pozwolił każdemu przeglądać sieć anonimowo i bezpiecznie, kiedy tylko było to potrzebne. Skróty do tych funkcji były na wyciągnięcie kursora, więc osoby wcześniej niezainteresowane takimi opcjami, mogły odkryć je po raz pierwszy, bo były niejako podane na tacy. Zdaniem wielu największą nowością ostatnich lat był jednak pasek boczny Opery, który otworzył przed użytkownikami błyskawiczny dostęp do najpopularniejszych komunikatorów internetowych, ulubionych stron, newsów, historii, rozszerzeń, a także usług muzycznych. W roku 2018 przeglądarka Opera przeszła znaczącą transformację poprzez dodanie funkcji Crypto Wallet, która połączyła wygodną funkcjonalność portfela kryptowalutowego z obsługą zdecentralizowanych aplikacji Ethereum, zwanych Dapps, czyli aplikacji działających na platformie Ethereum. Dzięki temu użytkownicy mieli możliwość korzystania z interakcji oferowanych przez Web 3.0 za pośrednictwem w pełni funkcjonalnej przeglądarki mobilnej Opera. To oznaczało, że przeglądarka ta stała się pierwszą dużą przeglądarką, która wprowadziła wbudowany portfel kryptowalutowy, umożliwiając korzystanie z usług związanych z kryptowalutami i technologią blockchain. Później funkcje przeglądania Web3 zostały dodane do desktopowej i iOSowej wersji Opery.
W tym roku Opera rozszerzyła swoją darmową usługę VPN, umożliwiając użytkownikom korzystanie z niej na platformie iOS. Oprócz tego, wprowadzono również płatną usługę o nazwie VPN Pro, która jest dostępna poprzez subskrypcję. Co istotne, VPN Pro chroni nie tylko ruch z przeglądarki, ale z całego urządzenia i działa bez potrzeby instalowania dodatkowych aplikacji czy rozszerzeń, co wymagane jest w przypadku innych usług. Pozwala to użytkownikom przeglądarki Opera na zwiększenie swojego bezpieczeństwa i zachowanie prywatności na urządzeniach z systemem Windows, MacOS, Linux, Android i iOS poprzez wykorzystanie technologii wirtualnej sieci prywatnej (VPN).
Opera rozpoczyna tym samym metamorfozę w kierunku narzędzia, które będzie dynamicznie dostosowywać się do potrzeb każdego użytkownika, wysuwając na pierwszy plan tylko najważniejsze dla niego funkcje. Odpowiednie moduły Opery One automatycznie dostosują się do potrzeb w zależności od kontekstu, zapewniając bardziej płynne przeglądanie. To nasza długofalowa strategia, więc wartość modułowego interfejsu wzrośnie z biegiem czasu. Nasz nowy design ma na celu dać użytkownikom efektywniejszy sposób pracy z kartami, bez konieczności uczenia użytkownika nowych sposobów organizacji kart. Do tej pory otrzymaliśmy w większości pozytywny feedback, ale jesteśmy też ciekawi konkretnych krytycznych opinii, żeby móc dalej ulepszać Operę. - Joanna Czajka, Product Director w Opera.
Lata rozwoju i zebranego doświadczenia zaowocowały zupełnie nowym interfejsem w Operze One i wbudowaniem w przeglądarkę nowoczesnych rozwiązań opartych o sztuczną inteligencję. Pod względem interfejsu i doświadczeń użytkownika, czyli UI i UX, warto wyszczególnić obecność "Tab Islands", czyli wysp z kartami. Badania przeprowadzone przez Operę wykazały, że większość użytkowników odczuwa frustrację z powodu nieuporządkowanych kart i pragnie, aby przeglądarki oferowały bardziej skuteczne narzędzia w zarządzaniu nimi. "Wyspy Kart" to innowacyjny sposób grupowania kart, które są ze sobą powiązane pod względem kontekstu. Ta funkcja nie wymusza zmiany nawyków użytkowników, a jednocześnie umożliwia im bardziej elastyczne zarządzanie kartami. Użytkownicy mogą tworzyć grupy kart, oddzielać je według kontekstów, przenosić, zamykać, zmniejszać i zapisywać w zakładkach lub na "Pinboards" (tablice z przypiętymi kartami).
Oprócz nowego wyglądu interfejsu, Opera przeprojektowała również to co ma “pod maską”, wdrażając nowy sposób wielowątkowego wykorzystania biblioteki wspomagającej renderowanie grafiki (Multithreaded Compositor), aby zapewnić szybszą i płynniejszą warstwę interfejsu użytkownika. Dzięki compositorowi Opera One jest jedyną przeglądarką opartą na Chromium, która ożywia swój interfejs w niespotykany dotąd sposób. Połączenie innowacyjnego modułowego designu z nową architektura przeglądarki umożliwia wdrażanie szeregu nowych funkcji, co pozwala Operze w znaczący sposób wyróżnić się na tle innych przeglądarek opartych na silniku Chromium. - Damian Trelka, VP of Engineering w Opera.
Najgorętszy temat i najnowocześniejsza technologia, czyli AI (sztuczna inteligencja) to jeden z filarów Opery One. Twórcy przeglądarki nie wymuszają jednak na nikim ich używania - działają one w trybie opt-in, co oznacza, że użytkownicy sami podejmują decyzję, czy z nich skorzystać i świadomie należy je włączyć.
Aria, czyli nazwa przydzielona sztucznej inteligencji w Operze, stanowi istotny komponent nowej wersji przeglądarki. Współpracując z OpenAI, Opera umożliwia użytkownikom Opery One dostęp do bezpłatnej usługi generatywnej sztucznej inteligencji, która została wzbogacona o bieżące informacje pochodzące z internetu. To ważne uzupełnienie, ponieważ dotychczas brak dostępu do aktualnych danych był jednym z ograniczeń podobnych rozwiązań.
Mechanizm bazuje na własnym silniku AI o nazwie Composer, korzystającym z technologii GPT. Współpracując z OpenAI, Opera umożliwia użytkownikom Opery One dostęp do bezpłatnej usługi generatywnej sztucznej inteligencji, która została wzbogacona o bieżące informacje pochodzące z internetu.
Od czerwca 2023 r. użytkownicy Opery mogą także korzystać z nowego wiersza poleceń, który pozwala im używać skrótu klawiszowego ctrl+/ (Win) lub cmd+/ (Mac) do interakcji z Arią. Mogą go użyć, aby zadać pytanie i natychmiast wejść w interakcję z odpowiedzią AI na pasku bocznym, albo wrócić do przeglądania. SI w Operze można wytrenować tak, aby zaczęła pisać w naszym stylu – wystarczy dostarczyć tylko kilka próbek tekstu określając przy tym ich formalnym, neutralnym czy nieformalny ton.
Możemy być jednak pewni, że to nie koniec nowinek i wyzwań od zespołu Opery, bo wydanie najnowszej wersji pod świeżym szyldem można rozumieć jako zaledwie początek czegoś całkowicie świeżego, więc następnym razem, gdy uruchomicie przeglądarkę, może tam czekać na Was coś zupełnie nowego. To jak otwieranie prezentów pod choinką kilka razy w roku.
Hej, jesteśmy na Google News - Obserwuj to, co ważne w techu
