Skutki przebywania w kosmosie są opłakane. Odbiera siły i młodość

Od kilku dekad ludzkość regularnie wysyła astronautów w przestrzeń kosmiczną. O ile krótkotrwałe przebywanie w warunkach pozaziemskich nie jest w stanie wywołać trwałych szkód, tak warto zaznaczyć, że wielu astronautów wykonuje swoje misje miesiącami. Ich organizmy przez lata były pieczołowicie badane, by określić, w jaki sposób przebywanie w warunkach mikrograwitacji lub nieważkości wpłynie na człowieka.

Długotrwałe przebywanie w kosmosie przyspiesza starzenie

Badania NASA pokazują, że długotrwałe przebywanie w przestrzeni kosmicznej może przyspieszać procesy starzenia się organizmu, wywołując szereg zmian genetycznych, które prowadzą do osłabienia i utraty masy mięśniowej, przypominających objawy starzenia. W ramach szerokiego projektu badawczego opublikowanego w pakiecie Space Omics and Medical Atlas (SOMA), NASA przeprowadziła badania dotyczące wpływu warunków kosmicznych na organizmy ludzi i myszy, analizując zmiany w ekspresji genów związanych z kruchością organizmu.

Dane wskazują, że warunki kosmiczne przyspieszają rozwój objawów starzenia, takich jak niestabilność genomu, dysfunkcja mitochondriów, czy zwiększona podatność na zapalenia. NASA zbadała szereg biomarkerów, które pomagają określić, w jaki sposób przebywanie w przestrzeni może prowadzić do osłabienia podobnego do tego, które obserwujemy podczas starzenia się na Ziemi. Odkrycia te sugerują, że przebywanie w warunkach nieważkości wywołuje reakcje organizmu, które przypominają fizjologiczne zmiany związane z procesem starzenia.

Agencja przedstawiła specjalną grafikę ukazującą różne geny związane z kruchością organizmu. Okazuje się, że wpływ był odmienny u ludzi i myszy, jednak znalazło się kilka punktów wspólnych. Dane zaprezentowane za pomocą diagramu Venna ukazują wspólne różnice w ekspresji genów u obu gatunków. Wiele ze zidentyfikowanych genów jest wspólnych zarówno dla myszy, jak i ludzi, co sugeruje uniwersalne mechanizmy biologiczne związane z kruchością organizmu.

Czytaj dalej poniżej

Jaka jest szansa na powstanie życia w NASZYM kosmosie? Nie uwierzysz Jakub Szczęsny

Ta roślina została wyhodowana w kosmosie. Oto, czym się różni od "ziemskiej" Jakub Szczęsny

Z kolei druga część udostępnionej przez NASA grafiki przedstawia schemat eksperymentów przeprowadzonych na załodze misji Inspiration4. Czterech astronautów zostało poddanych badaniom przed i po locie kosmicznym, aby przeanalizować zmiany w ich organizmach. Próbki krwi pobrano w kilku punktach czasowych – przed lotem, podczas misji oraz po powrocie na Ziemię. Badania wykazały znaczące zmiany w genach związanych z zapaleniami i degeneracją mięśni, co jest cechą charakterystyczną starzenia się.

Wyniki tych badań podkreślają znaczenie wprowadzenia „indeksu kruchości” do monitorowania stanu zdrowia astronautów podczas długotrwałych misji kosmicznych. Takie narzędzie mogłoby umożliwić wcześniejsze wykrycie problemów zdrowotnych i opracowanie środków zaradczych, które pomogłyby ograniczyć ryzyko dla zdrowia astronautów, a także zaoferować nowe możliwości dla starzejącej się populacji na Ziemi.

Dalekie misje kosmiczne pod znakiem zapytania?

Elon Musk, właściciel prywatnego przedsiębiorstwa przemysłu kosmicznego SpaceX już w 2011 roku zapowiedział, że w ciągu najbliższej dekady wyśle człowieka na Marsa. Oczywiście nie udało mu się tego dokonać, gdyż najpierw trzeba przezwyciężyć szereg wyzwań technologicznych, nim ludzkość będzie w stanie postawić stopę na powierzchni Czerwonej Planety. Jednym z największych problemów jest odległość między planetami. Średnio wynosi ona około 225 milionów kilometrów, co w perspektywie całego kosmosu jest niczym rzut beretem, jednak aktualnie podróż z Ziemi na Marsa mogłaby trwać nawet około 8 miesięcy.

Oznacza to, że taka pojedyncza misja, wliczając w to czas spędzony na planecie, mogłaby potrwać nawet do dwóch lat. W obecnej sytuacji trudno byłoby nawet oszacować, jaki miałoby to wpływ na organizm astronauty, który wziąłby udział w takim przedsięwzięciu. Przypomnijmy, że wyniki badań udostępnionych przez NASA zostały przeprowadzone na załodze misji Inspiration4. Wzięli w niej udział miliarder Jared Isaacman, Hayley Arceneaux, Christopher Semborski i Sian Proctor, którzy spędzili w przestrzeni kosmicznej około 3 dni.