Cyberprzestępczość jest dynamicznie rozwijającą się gałęzią przestępczości na całym świecie, co związane jest z transformacją cyfrową i stale zwiększającą się liczbą użytkowników korzystających z internetu. Cyberataki stanową zagrożenie nie tylko dla jednostek, ale również dla biznesu oraz struktur państwowych. Dlatego też konieczne jest tworzenie norm prawnych, które dadzą organom ścigania mechanizmy do walki z przestępczością internetową. Czym jest cyberprzestępczość w świetle polskiego prawa i jakie kary przewidziane są za ataki hackerskie?
Definicja cyberprzestępczości w polskim prawodawstwie
Warto zacząć od tego, że takie pojęcie jak „cyberprzestępczość” w ogóle nie występuje w polskim systemie prawnym. W zamian tego używa się pojęcia „przestępczość internetowa”, która obejmuje wszelkie czyny zabronione dokonywane przy wykorzystywaniu sieci internetowej lub systemów informatycznych. Jest to termin bardzo pojemny, w ramach którego można wymienić m.in. fałszerstwa komputerowe, kradzież własności intelektualnej, wyłudzenie danych osobowych czy też dystrybuowanie nielegalnych materiałów (np. pornografii dziecięcej).
Cyberprzestępczość została uznana za jedno z pięciu głównych zagrożeń w 2020 r. Jej skala nie jest dokładnie znana – według szacunków w 2030 r. straty związane z cyberatakami wyniosą aż 0,9% światowego PKB. Ofiarami cyberataków bardzo często są firmy (głównie z sektora finansowego), co skutkuje nie tylko konsekwencjami finansowymi, ale również utratą reputacji i zaufania klientów. Z tego powodu, że przestępczość internetowa rozwija się dynamicznie, bardzo ważną rolę odgrywają różnego akcje edukacyjne, które mają na celu budowanie świadomości nt. bezpieczeństwa w sieci. Już tradycyjnie, październik ogłoszono Europejskim Miesiącem Cyberprzestępczości. Jest to inicjatywa Komisji Europejskiej, w ramach której organizowane są akcje, wykłady i konferencje nt. cyberzagrożeń. W tym roku oficjalnym mottem wydarzenia jest „Zastanów się, zanim klikniesz”.
Cyberprzestępczość a przepisy polskiego prawa
W polskim porządku prawnym nie ma jednego aktu prawnego, który umożliwiałby organom ścigania walkę z cyberprzestępczością. Niemniej jednak regulacje dotyczące przestępczości internetowej możemy znaleźć w kodeksie karnym, a także w przepisach karnych różnych ustaw. Biorąc to pod uwagę można wyróżnić kilka typów cyberprzestępczości, które występują w polskim prawie:
- Nielegalny dostęp do systemu (hacking) - art. 267 § 1 i 2 k.k. Przestępstwo to ścigane jest na wniosek poszkodowanego. Grozi za nie kara grzywny, kara ograniczenia wolności lub pozbawienie wolności do 2 lat.
- Naruszenie tajemnicy komunikacji (sniffing) - art. 267 § 3 k.k. Tego typu przestępstwo polega na uzyskaniu zastrzeżonej informacji, np. poprzez sniffery, czyli programy umożliwiające przechwytywanie danych (haseł i identyfikatorów użytkowników). Za taki czyn grozi maksymalnie do 2 lat pozbawienia wolności.
- Naruszenie integralności danych (wirusy, robaki, trojany), 268 k.k., art. 268a k.k. Przestępstwo to dotyczy m.in. kradzieży danych osobowych, udostępniania ich podmiotom trzecim bez zgody właściciela, a także wykorzystywania ich w sposób do tego nieuprawniony. Za popełnienie tych czynów przewidziane są sankcje finansowe (maksymalnie do 100 000 zł).
- Naruszenie integralności systemu - art. 269 k.k. Przykładem takiego przestępstwa są np. ataki Ping flood, które polegają na przeciążeniu łącza internetowego. Mogą one doprowadzić np. do niedostępności danych usług. Polski ustawodawca przewidział maksymalną karę za ten czyn do 8 lat pozbawienia wolności (w przypadku, gdy mowa jest o naruszeniu bezpieczeństwa państwa).
- Wytwarzanie „narzędzi hakerskich” - art. 269a k.k., art. 269b k.k. Za popełnienie tego przestępstwa grozi kara od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności.
Ochrona przed cyberatakami
Cyberprzestępcy to bardzo wyrafinowana i niejednorodna grupa przestępców, czego poświadczeniem są dane statystyczne dotyczące wykrywalności przestępstw w świecie cyfrowym (średnio jest to aż 207 dni!). Dlatego też warto być krok przed nimi i odpowiednio zabezpieczyć zarówno swoje urządzenia, jak i swoich pracowników pakietem. Można to zrobić dzięki pakietowi bezpieczeństwa UPC Biznes, który korzysta z kompleksowego rozwiązania F-Secure Pakiet ten obejmuje antywirusa, zaporę Firewall, ochronę przed oprogramowaniem szpiegującym (np. typu sniffery) oraz AntySpam.
Cyberprzestępczość jest jednym z największych globalnych zagrożeń – dotyczy ona jednostek, firm, a także struktur państwowych, dlatego też nikt nie może czuć się bezpiecznie, przebywając w przestrzeni cyfrowej. Jednym z elementów walki z cyberprzestępczością jest tworzenie norm prawnych, które być może skutecznie zniechęcą cyberoszustów do nielegalnej działalności, a nam dadzą większe poczucie bezpieczeństwa.
-
Artykuł partnerski
Hej, jesteśmy na Google News - Obserwuj to, co ważne w techu
