Nauka

"Długi Marsz" 6A ma poważny problem. Chodzi o "śmieci w kosmosie"

Jakub Szczęsny
"Długi Marsz" 6A ma poważny problem. Chodzi o "śmieci w kosmosie"
0

Mamy problem z chińskimi rakietami Długi Marsz 6A - ich górne stopnie generują liczne "kosmiczne śmieci". Ostatni start takiej rakiety miał miejsce 4 lipca z kosmodromu Taiyuan. Długa na 50 metrów i o masie na poziomie 530 ton, składa się z dwóch stopni napędzanych ciekłym tlenem oraz czterech bocznych silników na paliwo stałe. Stanowi istotny sukces Chińczyków, ale jednocześnie generuje dla nas istotne kłopoty.

Rakietę zaprojektowano przez Szanghajską Akademię Technologii Lotów Kosmicznych — z powodzeniem umieściła dwóch satelitów teledetekcyjnych Tianhui-5 (02) na orbitach synchronicznych ze Słońcem, na wysokości około 600 km.

Szwajcarska firma S2a Systems poinformowała, że wykryła wiele obiektów otaczających górny stopień rakiety Długi Marsz 6A. Dokładna przyczyna ich powstawania nie jest (jeszcze) nam znana, ale możliwe, że są one wynikiem pasywacji stopnia lub uszkodzonej izolacji. Siły Kosmiczne USA nie skatalogowały żadnych odpadów związanych z górnym stopniem Długiego Marszu 6A najprawdopodobniej dlatego, że owe odłamki są naprawdę małe. S2a Systems wskazuje, że podobne "chmary" śmieci nie pojawiają się podczas startów innych rakiet. Ich wielkość nie jest najważniejszym problemem — prędkość na poziomie około 7 km/s natomiast już tak, tym samym zagrażają one innym obiektom na orbicie. Różne podmioty poprosiły projektanta rakiety o komentarz w tej sprawie.

Co ciekawe, podobne problemy odnotowano w marcu, kiedy to górny stopień rakiety Długi Marsz 6A "wygenerował" około 60 niebezpiecznych obiektów. Kosmiczne śmieci to coraz poważniejszy problem: zagrażają satelitom, statkom i stacjom kosmicznym. Na orbicie znajduje się obecnie około 40 500 obiektów większych niż 10 cm i 1 100 000 obiektów o wielkości od 1 cm do 10 cm. Do tej pory doszło do ponad 640 zdarzeń, takich jak rozpad, eksplozje czy kolizje, które poskutkowały większym rozdrobnieniem kosmicznych śmieci.

Agencje i prywatne firmy kosmiczne opracowują metody radzenia sobie z odpadami i łagodzenia ich skutków. Problemy związane z rakietą Długi Marsz 6A wskazują niestety, że nie każdy bierze ten problem na poważnie. Od pewnego czasu Chińczycy zachowują się dokładnie tak, jakby przestrzeń kosmiczna należała tylko do nich i zapewne jest to jeden z elementów politycznej gry tego kraju. Mniemam, że "skłonność" górnego stopnia rakiety do generowania śmieci jest jedynie przypadkiem, który ostatecznie jest wykorzystywany do mniejszego lub większego szkodzenia reszcie konkurentów w wyścigu kosmicznym. Generowanie odpadów może być jednak dla Chin mieczem obosiecznym.

Warto wiedzieć, że problemy z górnym stopniem rakiet są częstym zjawiskiem. Podczas pierwszego startu rakiety Ariane 6 doszło do awarii, która uniemożliwiła ponowne odpalenie górnego stopnia rakiety. Chińska rakieta Hyperbola-1 straciła swój ładunek po awarii czwartego stopnia 10 lipca, a dzień później silnik górnego stopnia Falcona 9 uległ awarii, co zaskutkowało utratą części Starlinków.

Chiny wystrzeliły dotąd sześć rakiet Długi Marsz 6A - pierwsza wystartowała w marcu 2022 roku. Kolejne — zgodnie z harmonogramem — mają pojawić się w najbliższych miesiącach. W maju Chiny po raz pierwszy użyła systemu Długi Marsz 6C - ta rakieta wykorzystuje rdzeń 6A bez bocznych boosterów. Tylko w tym roku Chiny planują wystrzelić około 100 rakiet, z czego około 30 będzie realizowanych przez komercyjnych dostawców usług startowych.

Hej, jesteśmy na Google News - Obserwuj to, co ważne w techu