Prowadzisz jednoosobową działalność gospodarczą i świadczysz usługi z branży IT? Siedzibę firmy możesz mieć w mieszkaniu. W niektórych przypadkach dzięki temu zapłacisz mniejszy podatek. Podpowiadamy, co warto wiedzieć o prowadzeniu biznesu w mieszkaniu.
Autorem tekstu jest Adam Pietrzak, księgowy w firmie inFakt
Zacznijmy jednak od tego, że prowadząc jednoosobową działalność gospodarczą, nie musisz mieć… stałego miejsca jej wykonywania. Zakładając firmę, czy aktualizując dane firmowe w CEiDG, możesz zaznaczyć, że nie masz stałego miejsca wykonywania działalności gospodarczej. Dla urzędu skarbowego i tak jesteś identyfikowany po adresie zamieszkania. Z podatków rozliczasz się więc z urzędem skarbowym właściwym dla Twojego miejsca zamieszkania.
Przykład 1.
Pan Mariusz jest informatykiem. Jako miejsce zamieszkania wskazał swój rodzinny dom w Płocku. Jako siedzibę działalności gospodarczej podał adres mieszkania, które wynajmuje w Warszawie. Pan Mariusz rozlicza się z podatków w urzędzie skarbowym w Płocku.
Przykład 2.
Pani Ewa jest testerem manualnym. Mieszka na co dzień w Krakowie. Rejestrując działalność gospodarczą, zaznaczyła, że nie ma stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Usługi wykonuje w siedzibie aktualnego klienta. Pani Ewa rozlicza się ze swoich zobowiązań podatkowych w krakowskim urzędzie skarbowym.
Jeśli jednak jako adres prowadzenia działalności gospodarczej wykazujesz mieszkanie, to musisz mieć tytuł prawny do tego lokalu. W przypadku własnego M jest to oczywiście akt notarialny. Jeśli jest to mieszkanie np. Twoich rodziców, będzie to umowa użyczenia. Dla osób z najbliższej rodziny zawarcie takiej umowy będzie neutralne podatkowo. To znaczy, że po Twojej stronie nie powstanie przychód z tytułu tego, że mama, tata, czy brat użyczył Ci lokal, w którym mieszkasz i prowadzisz działalność gospodarczą.
Jeśli jednak umowę użyczenia lokalu na potrzeby prowadzenia działalności gospodarczej podpiszesz np. ze swoim kolegą, to musisz co miesiąc wykazać z tego tytułu przychód. Wysokość tego przychodu to równowartość czynszu, który musiałbyś zapłacić za najem mieszkania na warunkach rynkowych.
Przykład 3.
Pan Marcin prowadzi działalność gospodarczą i mieszka w Gdańsku w mieszkaniu, które użyczył mu kolega. Na wolnym rynku za najem podobnego mieszkania w Gdańsku zapłaciłby 2500 zł. Pan Marcin w swojej dokumentacji księgowej (KPiR lub ewidencja przychodu) musi co miesiąc wykazać dodatkowy przychód w wysokości 2500 zł.
Jako adres prowadzenia działalności gospodarczej możesz też wykazać adres mieszkania, które wynajmujesz. Musisz mieć jednak zgodę właściciela mieszkania, a zgoda ta powinna być zawarta w umowie najmu. Teoretycznie, właściciel mieszkania nie powinien robić przeszkód, aby taką zgodę wydać. W praktyce jednak właściciele mieszkań przeznaczonych na wynajem często nie wyrażają zgody na prowadzenie działalności gospodarczej w ich mieszkaniu. Powodem jest przede wszystkim strach przed wyższym podatkiem od nieruchomości (o tym za chwilę).
W tej sytuacji, aby zarejestrować działalność, masz dwa wyjścia:
Uwaga: adres wskazany jako adres prowadzenia działalności gospodarczej nie jest weryfikowany na etapie zakładania działalności gospodarczej lub aktualizacji danych firmowych w CEIDG. Natomiast jeśli rejestrujesz się jako czynny podatnik VAT, urząd skarbowy zażąda od Ciebie dokumentu poświadczającego tytuł prawny do lokalu. Urząd musi mieć pewność, że nie rejestruje do VAT-u nieuczciwego przedsiębiorcy, który jest np. jednym z elementów karuzeli vatowskiej.
Niektóre urzędy skarbowe, podczas rejestracji do VAT, oprócz tytułu prawnego do lokalu, wymagają też przesłania opisu prowadzonej działalności gospodarczej. Zdarza się też, że urzędnik skarbowy zażąda od właściciela jednoosobowej działalności… zdjęcia przedstawiającego stanowisko pracy. W branży IT sprowadzi się to do sfotografowania biurka ze stojącym na nim komputerem.
Strach przed podwyżką podatku od nieruchomości jest często barierą, przez którą wiele osób ma opory przed wykazywaniem adresu zamieszkania jako jednoczesnego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Strach ten ma jednak zazwyczaj – przynajmniej w przypadku branży IT – wielkie oczy. Nawet na rządowej stronie biznes.gov.pl znajdziemy taki oto przykład:
Pan Piotr jest informatykiem i prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Pokój, w którym wykonuje swoją działalność, jest sypialnią i garderobą. Stoi tam też biurko z komputerem do pracy. W takiej sytuacji pan Piotr:
- może rozpocząć prowadzenie działalności w lokalu mieszkalnym bez dodatkowych formalności;
- nie zapłaci wyższej stawki podatku od nieruchomości.
Inaczej jest, gdy jedno z pomieszczeń przekształcisz tak, że traci ono swój mieszkalny charakter (np. zrobisz w nim serwerownię). W takim przypadku ten fakt należy zgłosić w urzędzie miasta lub urzędzie gminy. Urząd naliczy Ci wtedy wyższy podatek od tej części nieruchomości, która służy tylko i wyłącznie celom Twojej firmy. Jeśli jesteś opodatkowany na skali podatkowej lub podatkiem liniowym, to zapłacony podatek od nieruchomości możesz ująć w kosztach uzyskania przychodu Twojej działalności.
Skoro jesteśmy już przy kosztach uzyskania przychodu, to warto wiedzieć, że część kosztów związanych z eksploatacją mieszkania może być Twoim kosztem podatkowym. W takim przypadku trzeba jednak ustalić odpowiedni współczynnik.
Przykład 4:
Pani Magdalena jest właścicielką 60-metrowego mieszkania. W pokoju o powierzchni 15 metrów kwadratowych prowadzi działalność gospodarczą. Świadczy usługi programistyczne i przechowuje w nim swoje dokumenty księgowe. Procentowy udział powierzchni mieszkania przeznaczonej do prowadzenia działalności do całości powierzchni mieszkania to 25% (15 m2/60 m2).
Pani Magda z powyższego przykładu spłaca za mieszkanie kredyt hipoteczny. Część odsetkowa kredytu przypadająca na powierzchnię, w której wykonuje działalność gospodarczą, jest jej kosztem uzyskania przychodu. Jeśli część odsetkowa raty kredytowej wynosi 1 000 zł, to Pani Magda w kosztach uzyskania przychodu swojej działalności gospodarczej wykaże kwotę 250 zł. Podobnie rzecz się ma z wydatkiem na czynsz, czy inne koszty związane z eksploatacją mieszkania.
Czynni podatnicy VAT od wydatków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej w mieszkaniu odliczą tzw. podatek naliczony – czyli innymi słowami kwotę VAT widniejącą na fakturze kosztowej. Ważne, aby faktura zawierała dane Twojej firmy. Jeśli wydatek służy nie tylko działalności gospodarczej (np. zakup materiałów do remontu) to skorzystać należy z opisanego wyżej współczynnika. Jeśli jednak kupiłeś element wyposażenia, służący tylko do wykonywanej działalności gospodarczej (np. specjalistyczne biurko, przy którym programujesz) możesz odliczyć cały VAT.
Hej, jesteśmy na Google News - Obserwuj to, co ważne w techu
