Starożytne buldożery. Zawdzięczamy im rozwój życia na Ziemi

Procesy geologiczne miały kluczowy wpływ na rozwój życia na Ziemi. To, w jaki sposób ukształtowała się nasza naturalna rzeczywistość, zawdzięczamy między innymi aktywności wulkanicznej, która dostarczała pierwiastków i związków chemicznych, niezbędnych do formowania atmosfery, czy ruchom tektonicznym, wypływającym na klimat i migrację organizmów. Jasne było też to, że ogromną rolę odegrały także lodowce, rzeźbiące krajobrazy. Nowe badania pokazują jednak, że ich rola w ekosystemie wykraczała dalece poza zdania stricte „budownicze”.

Starożytne buldożery

Lodowce – choć wyglądają na skostniałe od wieków bryły – są całkiem ruchliwymi obiektami, które na skutek sił grawitacyjnych mogą „pełzać” i z pomocą topniejącej wody, tworzącej warstwę poślizgową, przemieszczać się o kilka centymetrów rocznie. Badacze z Uniwersytetu Curtina dokonali obszernej analizy chemicznych kryształów w pradawnych skałach, dochodząc do wniosków, że lodowce w procesie przemieszczania się i rzeźbienia terenu, wdzierały się głęboko w skorupę ziemską, uwalniając przy zawarte w nich substancje mineralne.

W skład tych pradawnych gigantów mogą wchodzić takie minerały jak apatyt – źródło fosforu, kluczowego dla życia w oceanach – czy oliwiny, dostarczające magnezu i żelaza w procesie wietrzenia chemicznego. Tych minerałów, pochodzących z erozji skał, osadów i pyłu atmosferycznego, jest oczywiście znacznie więcej, ale najważniejsze to, że lodowce „dostarczały” je glebie i ocenom w procesie topnienia, zmieniając skład chemiczny.

„Kiedy te ogromne pokrywy lodowe topniały, powodowały gigantyczne powodzie, które wypłukiwały minerały i ich składniki chemiczne, w tym uran, do oceanów” –  Chris Kirkland, główny autor badania

Życie różnicowało się dzięki lodowcom – to nauczka na przyszłość

Naukowcy z Uniwersytetu Curtina twierdzą, że uwalnianie do gleby i oceanów kluczowych minerałów miało znacznie dla ewolucji złożonych organizmów. W badaniu pokreślono ścisłe powiązania między lądami, oceanami, atmosferą i klimatem Ziemi, zwracając uwagę na to, że nawet tak pozornie błahe wydarzenia, jak centymetrowe ruchy lodowców, miały ogromny wpływ na obecny kształt ekosystemu – gdyby nie napływ pierwiastków zmieniających skład chemicznych oceanów akurat w momencie, gdy zaczęło się rozwijać tam złożone życie, wody zajmujące większą część naszej planety mógłby wyglądać zupełnie inaczej.

Czytaj dalej poniżej

Najstarsze ślady prymitywnych pojazdów odkryte w USA – nie zgadniesz, jak bardzo są stare! Jakub Szczęsny

Są jak energetyk dla Twojego mózgu. Wystarczy zjeść do śniadania Patryk Koncewicz

Badanie dotyczyło głównie zamierzchłej przeszłości, ale możemy z niego wyciągnąć ważne wnioski na temat przyszłości Ziemi. Przyspieszone topnienie lodowców, spowodowane zmianami klimatycznymi, dziś może nie wykazywać widocznych gołym okiem skutków, ale przyszłe pokolenia z pewnością na własnej skórze odczują ekosystemową transformację, spowodowaną między innymi gwałtownym uwalnianiem do wód i gleby zawartych w lodowcach pierwiastków.

„Te starożytne zmiany klimatyczne pokazują, że zarówno naturalne, jak i wywołane przez człowieka zmiany środowiskowe mają głęboki i długotrwały wpływ. Zrozumienie tych dawnych wydarzeń może pomóc nam lepiej przewidzieć, jak dzisiejsze zmiany klimatyczne mogą przekształcić nasz świat” – Chris Kirkland

Stock image from Depositphotos