Zaledwie siedem dni potrzebował Rafał Brzoska ze swoim zespołem ekspertów, na opracowanie szeregu założeń deregulacyjnych, które to mają ułatwić życie przedsiębiorców - głównie w kontaktach ze skarbówką. Pojawiły się też pomysły dla obywateli, między innymi co do rozszerzenia funkcjonalności aplikacji mobilnej mObywatel.
Imponujące tempo, bo w ten tydzień nie tylko szczegółowo opracowano plany naprawcze, ale i udało się w tym czasie zgromadzić w programie - roboczo nazwanym SprawdzaMY, zespół kilkuset wolontariuszy, ekspertów i urzędników, którzy to wsparli merytorycznie przygotowanie wszystkich założeń deregulacyjnych.
Rafał Brzoska, szef InPostu:
Zbyt skomplikowane przepisy, zbędna biurokracja, niejasne regulacje – wszyscy na co dzień się z tym mierzymy. Czas to zmienić! Jako przedsiębiorcy podjęliśmy wyzwanie i w ciągu zaledwie 7 dni(!) stworzyliśmy zespół kilkuset wolontariuszy, ekspertów i urzędników, których połączyła wspólna wizja zmiany machiny biurokratycznej państwa.
To tylko pokazuje, jak bardzo potrzebne były zmiany w kontaktach przedsiębiorców i obywateli z administracją państwa, co mocno uwydatnia się w szczegółach proponowanych zmian.
Zacznijmy od zmian dla przedsiębiorców.
Pierwszym punktem w propozycjach rozporządzeń, które nie wymagają zmian ustawowych, znalazło się wprowadzenie w polskim systemie podatkowym zasady domniemania niewinności.
Aktualnie wystarczy, że skarbówka wystosuje zwykłą wątpliwość czy czasem to przedsiębiorca nie dopuścił się naruszeń w swoich rozliczeniach, a to finalnie na podatniku spoczywa obowiązek udowodnienia, że działał zgodnie z przepisami.
Przykład: Firma produkcyjna zostaje wezwana do urzędu skarbowego w związku z rzekomo błędnym rozliczeniem VAT. Mimo że posiada wszystkie dokumenty potwierdzające prawidłowość transakcji, fiskus uznaje rozliczenie za błędne i nakłada zobowiązanie podatkowe, a przedsiębiorca musi walczyć o swoje prawa w sądzie przez kilka lat.
System podatkowy w Polsce jest skompilowany, gubią się w nim czasem nawet doświadczeni księgowi. Sytuacji nie ułatwiają ciągłe zmiany w przepisach i różne ich interpretacje, a co prowadzi do pomyłek i to właśnie rozróżnienia takich pomyłek od celowych nadużyć, domaga się zespół Rafała Brzoski.
Przykład: Księgowa w firmie produkcyjnej stosuje jedną z dwóch możliwych interpretacji przepisów dotyczących kosztów uzyskania przychodu. Po kilku latach fiskus uznaje, że była to błędna interpretacja, nakładając na firmę karę oraz zobowiązując ją do zapłaty zaległych podatków z odsetkami.
Ta propozycja niejako wiąże się z poprzednią, a dotyczy surowych sankcji VAT, jakie stosuje skarbówka w przypadku jednostronnego stwierdzenia naruszeń, niezależnie od tego czy błędy były celowe, czy wynikały z niejasności przepisów.
Przykład: Przedsiębiorca prowadzący firmę usługową popełnił błąd w deklaracji VAT, stosując nieprawidłową stawkę podatkową. Fiskus, zamiast umożliwić korektę, nałożył na niego 50% dodatkowych odsetek oraz wysoką karę finansową, mimo że przedsiębiorca działał w dobrej wierze.
W tym punkcie przedsiębiorcy domagają się wprowadzenia jasnych i nieprzekraczalnych terminów przedawnienia zobowiązań podatkowych. Obecnie urzędy skarbowe przedłużają te terminy w zasadzie w nieskończoność, wszczynając postępowania karnoskarbowe nawet na chwilę przed upłynięciem terminu przedawnienia.
Przykład: Firma handlowa, która zakończyła działalność 8 lat temu, otrzymuje pismo o wszczęciu postępowania karnoskarbowego dotyczącego rozliczeń sprzed dekady. Przedsiębiorca nie ma już dostępu do dokumentacji księgowej, ale mimo to fiskus może dochodzić należności, ponieważ urzędnicy celowo przedłużali postępowanie.
Kolejna propozycja również związana jest z przeciągającymi się postępowaniami skarbówki, a które to uniemożliwiają przedsiębiorcom prowadzenie dalszej działalności.
Przykład: Firma IT od dwóch lat czeka na zakończenie kontroli dotyczącej zwrotu VAT. W tym czasie nie może skutecznie rozwijać działalności, ponieważ środki są zamrożone, a potencjalni inwestorzy wycofują się z powodu braku stabilności finansowej.
Blokada kont przedsiębiorców bez wyroku sądów, tylko na podstawie podejrzeń co nieprawidłowości, prowadzi w wielu przypadkach do upadłości firm, nawet jeśli te podejrzenia okazywały się bezpodstawne.
Przykład: Przedsiębiorca prowadzący firmę transportową dowiaduje się, że jego konto zostało zablokowane przez urząd skarbowy w ramach kontroli. Bez dostępu do środków nie może zapłacić za paliwo i pensje kierowców, co zmusza go do zawieszenia działalności. Po kilku miesiącach okazuje się, że blokada była bezpodstawna, ale firma już upadła.
Ponadto w propozycjach zmian znalazło się zwiększenie liczby wydawanych interpretacji ogólnych przez Ministra Finansów, co wyeliminowałoby różne interpretacje urzędów skarbowych w różnych częściach kraju, tych samych przepisów podatkowych.
Nie zabrakło też odniesienia do ignorowania przez urzędy skarbowe korzystnych dla podatników orzeczeń TSUE i wprowadzenia obowiązku ich uwzględniania w swoich interpretacjach i zasadach podatkowych.
Co dla obywateli? Tu już są propozycje ustawowe, które wprowadziłyby ograniczenia nadużyć w stosowaniu aresztów tymczasowych przeciwko obywatelom, którzy nie zostali jeszcze prawomocnie skazani. Dla przykładu, w 2014 roku odnotowano 2 osoby przebywające w areszcie powyżej 2 lat, a w 2022 roku liczba ta wzrosła już do 51.
Zespół Rafała Brzoski dostrzegł też potrzebę dalszej identyfikacji usług administracji, które można zdigitalizować i udostępnić obywatelom w aplikacji mObywatel.
W głównej mierze dotyczy to obszaru służby zdrowia, w propozycjach znalazło się na przykład umożliwienie w aplikacji dostępu do wyników badań czy cyfrowych skierowań, ale prawdziwą rewolucję wprowadziłby pomysł na rozwiązanie problemów kolejek do specjalistów, a który możnaby wdrożyć w aplikacji mObywatel:
System kolejkowy do lekarzy z AI – sztuczna inteligencja wspierająca optymalizację ruchu w przychodniach i szpitalach, pomagając w lepszym zarządzaniu dostępnością terminów i redukcji czasu oczekiwania na wizytę.
Źródło: SprawdzaMY.
Stock Image from Depositphotos.
Hej, jesteśmy na Google News - Obserwuj to, co ważne w techu
