Nauka

Mars InSight donosi, że ta planeta trzęsie się inaczej niż Ziemia

Krzysztof Kurdyła
Mars InSight donosi, że ta planeta trzęsie się inaczej niż Ziemia
4

Lądownik Mars InSight, jak przystało na doskonale wyposażone laboratorium badawcze na kółkach, dostarczył nam wielu ciekawych danych na temat warunków panujących nad i pod powierzchnią Czerwonej Planety. Jednym z elementów badanych przez jego instrumenty były procesy sejsmiczne i jak się okazuje, Mars zachowuje się na tyle zaskakująco, że jak na razie naukowcy nie znaleźli odpowiedzi, dlaczego tak się dzieje. To pokazuje, jak z wieloma niewiadomymi trzeba się liczyć, planując kolonizację tej planety.

Misja InSight

Zacznijmy trochę historycznie, misja Mars InSight rozpoczęła się 5 maja 2018 r. kiedy z przylądka Canaveral rakieta Atlas V wyniosła w przestrzeń kosmiczną ładunek z między innymi z marsjańskim lądownikiem przeznaczonym do badań geofizycznych, a lądowanie odbyło się już 26 listopada tego samego roku.

Jak dotychczas najwięcej doniesień o tej misji dotyczyło problemów z użyciem udarowego penetratora zwanego nieoficjalnie „Kretem”, który miał pozwolić wkopać się na głębokość aż 5 metrów pod powierzchnię planety. Niestety, instrument wykonany przez inżynierów z Centrum Badań Kosmicznych PAN oraz firmy Astronika napotkał niesprzyjające warunki w postaci zbyt luźnego gruntu i jak na razie nie wykonał swojego zadania.

Trzęsienia są... niekompletne

Na szczęście reszta badań poszła zgodnie z planem, choć nie można powiedzieć tego o wynikach badań sejsmograficznych. Naukowcy przypuszczali, że rejestracja trzęsień powierzchni planety i przebiegu i charakteru fal powierzchniowych pozwoli wyciągnąć im wnioski dotyczące budowy wewnętrznej struktury Marsa do głębokości nawet 400 kilometrów.

Badacze jednak przeliczyli się, ponieważ z niewiadomych przyczyn w czasie marsjańskich trzęsień fal powierzchniowych nie zanotowano. Same trzęsienia były trudno wykrywalne, ponieważ wyniki sensorów były fałszowane przez bardzo silne wiatry wiejące na powierzchni planety. Najmocniejszy zanotowany wstrząs osiągnął siłę 3,7 w skali Richtera.

Fala powierzchniowa

Fale powierzchniowe to właśnie to, co odczuwamy w związku z trzęsieniami Ziemi, których źródło ukryte jest często głęboko pod powierzchnią planety. Podobnie powinno być na Marsie, ale z jakichś powodów nie jest. Naukowcy mają już wstępne teorie co może być przyczyną tego dziwnego zjawiska, ale zapewne na ich weryfikację trzeba będzie trochę poczekać.

Naukowcy uważają, że brak wstrząsów może być spowodowany rozległymi szczelinami rozciągającymi się na głębokości 10 km pod powierzchnią Marsa lub też źródła wstrząsów są na tyle głęboko, że do powierzchni docierają tak słabe, że instrumenty łazika nie są w stanie ich wychwycić. Całkiem możliwe, że wpływ na to ma nietypowa struktura planety, która zaskoczyła swoją złożonością ekipę cały czas próbującą umożliwić pracę „Kretowi”.

Głośny Mars

Inną ciekawą obserwacją poczynioną przez ładownik są odgłosy pochodzenia geologicznego wydawane przez planetę. Pomimo słabej aktywności sejsmicznej odnotowano dźwięki opisane „dudnienie” i stwierdzono, że są, przynajmniej w tamtym rejonie normą. Może to oznaczać, że o ile silne trzęsienia są rzadkością, to bardzo słabe wstrząsy, czy też ruchy podpowierzchniowe są normą i to one są odpowiedzialne za generowanie fal dźwiękowych zarejestrowanych przez lądownik.

Badania trwają, a InSight z pewnością jeszcze nie raz nas zaskoczy. Każda badanie, każda nowa zagadka do rozwiązania zbliża nas do celu, jakim jest doprowadzenie do lądowania człowieka i w prawdziwego podboju tej planety. Nie ma co ukrywać, dla każdej osoby, która interesuje się kosmosem, obecne czasy są spełnieniem marzeń. Warto też na koniec dodać, że dla fanów Czerwonej Planety nadchodzi okres żniw informacyjnych, w 2021 r. na jej orbitę i powierzchnię dotrą wystrzelone w tym roku trzy kolejne misje badawcze, w tym amerykańska wyposażona w marsjańskiego drona.

Źródło: [1]

Hej, jesteśmy na Google News - Obserwuj to, co ważne w techu