Poradniki

Jak w prosty sposób okiełznać bałagan w bibliotece muzycznej?

Daniel Oziębała
Jak w prosty sposób okiełznać bałagan w bibliotece muzycznej?
11

Postępujący rozwój serwisów oferujących dostęp do treści na żądanie oraz dostęp do nowych treści skutecznie odciągają kolejne osoby od korzystania z lokalnej biblioteki muzyki na rzecz jej wypożyczania. Pomimo tego wiele osób wybiera bardziej tradycyjne podejście, co może prowadzić do powstania niemałego bałaganu zarówno na dysku, jak i w tagach. Jego okiełznanie nie musi być wyzwaniem.

Opłacanie abonamentu i wypożyczanie muzyki z serwisów oferujących dostęp do muzyki na żądanie zyskuje na popularności, jednak wiele osób wciąż preferuje posiadanie cyfrowych plików na własność. W związku z tym niemało osób wciąż decyduje się na zakup fizycznych nośników (CD, SACD, płyta winylowa) lub wydań cyfrowych, co pozwala na poszerzenie swojej biblioteki muzycznej bez obaw, że część piosenek nagle zniknie z tego czy innego powodu.

Większość programów do zgrywania płyt CD oferuje dostęp do baz danych pozwalających na automatyczne uzupełnianie metadanych – czyli danych zawierających informacje o piosence lub utworze, np. tytuł, album, artysta, kompozytor, rok wydania, itp. - plików dźwiękowych.

Sytuacja jest nawet prostsza w przypadku zakupu i pobierania muzyki z serwisów, jak: iTunes, Tidal, Qobuz, 7Digital, czy Hdtracks, które dbają o poprawność tagów (wspomniane informacje, np. artysta, album).

Nieco inaczej prezentuje się muzyka ze źródeł o wątpliwej legalności (np. torrenty), z niezweryfikowanych źródeł i niepewnej jakości, a także pobierana z YouTube. Takie pliki często nie mają uzupełnionych tagów lub są wypełnione w sposób niewłaściwy i w miejscu artysty jest wpisana nazwa albumu, a w miejscu albumu jeszcze coś innego. Osoby bardziej zainteresowane muzyką z pewnością nie będą zadowolone z takiego stanu rzeczy, więc z pomocą przychodzi oprogramowanie do dodawania, edycji, zmiany i usuwania metadanych. Proces ten może przebiegać w pełni automatycznie lub ręcznie.

Dbamy o porządek w folderach

Nim przejdziemy do uzupełniania brakujących informacji plików muzycznych, powinniśmy zadbać o właściwy porządek oraz organizację plików. Zależnie od ilości muzyki może być to proces pracochłonny, jednak znacząco uprości zarządzanie biblioteką muzyczną oraz poszerzanie jej o nowe treści.

Osoby korzystające z iTunes mogą pominąć ten etap, ponieważ program sam kategoryzuje muzykę i porządkuje bibliotekę według przyjętego schematu.

Osobiście sugerują następujący podział:

Artysta →Album (rok) → Nazwa piosenki zapisana wg wzoru [numer piosenki] + [tytuł], np. 06 Mała Wojna

Finalny efekt prezentuje się mniej-więcej tak:

Osoby zaznajomione z tematyką audio z pewnością preferują bezstratny zapis dźwięku (FLAC, WAV, ALAC, AIFF, DSD) ponad stratne rozwiązania (AAC, Opus, Vorbis, MP3), a co więksi entuzjaści żonglują pomiędzy wydaniami CD, SACD oraz muzyką zgraną z płyt winylowych. W przypadku tak zróżnicowanych źródeł muzyki można również rozważyć bardziej rozbudowany podział, np.

1) Lossless → Artysta → Album (rok) → Nazwa piosenki zapisana wg wzoru [numer piosenki] + [tytuł], np. 06 Mała Wojna

2) Lossy → Artysta → Album (rok) → Nazwa piosenki zapisana wg wzoru [numer piosenki] + [tytuł], np. 06 Mała Wojna

Oczywiście w zależności oraz preferencji podział można rozbudować o kolejne kategorie.

Szukamy właściwych narzędzi

Przeglądając sieć można znaleźć liczne poradniki oraz szeroki wachlarz oprogramowania, które ułatwiają nam proces uzupełniania brakujących informacji. Osobiście od lat korzystam z darmowego programu MusicBrainz Picard i sprawdza się świetnie, więc to właśnie z niego skorzystamy.

MusicBrainz Picard to darmowy, otwartoźródłowy program dostępny na systemy Windows, MacOS oraz na różne dystrybucje oparte na jądrze Linux (np. Arch Linux, Debian, Fedora, Ubuntu), który pozwala na uzupełnianie brakujących tagów na różne sposoby:

  1. Sprawdź (ang. Lookup) – pozwala na zidentyfikowanie plików dźwiękowych na podstawie zapisanych w nich tagów
  2. Poszukaj (ang. Scan) – pozwala na przeanalizowanie oraz identyfikację plików dźwiękowych z pomocą usługi AcoustID nawet w sytuacji, gdy plik nie zawiera żadnych tagów
  3. Wyszukaj w przeglądarce (ang. Lookup in Browser) – otwiera bazę danych MusicBrains (https://musicbrainz.org/) w której możemy ręcznie znaleźć informacje na temat danej piosenki lub utworu, także w wersjach CD, iTunes, czy 12” Vinyl

Program podzielony jest na trzy panele.

Pierwszy pozwala na dodanie plików dźwiękowych, w których chcemy uzupełnić brakujące informacje. Do drugiego panelu trafiają pliki z danymi uzupełnionymi w oparciu o bazę danych MusicBrainz. Trzeci panel pozwala na podgląd i edycję metadanych wybranej piosenki bądź utworu.

Picard pozwala skorzystać z bogatego zestawu dodatkowych wtyczek, które znajdziemy klikając Opcje →Opcje → Wtyczki. Każda z nich otrzymała krótki opis, więc z pewnością każdy znajdzie coś dla siebie. Od siebie mogę zasugerować:

  • Abbreviate artist-sort,
  • Add Album Column,
  • AlbumArtist Extension,
  • Amazon cover art,
  • Classical Extras,
  • Decode Cyrillic,
  • Disc Numbers,
  • fanart.tv cover art,
  • Feat. Artist in Titles,
  • Feat. Artists Removed,
  • Fix Track Numbers,
  • Format Performer Tags,
  • Generate Cuesheet,
  • Release Type,
  • Soundtrack,
  • Standardise Feat.,
  • Tango.info Adapter
  • TheAudioDB cover art

Po włączeniu wtyczek, które uznamy za przydatne możemy przejść do gwoździa programu – uzupełniania tagów.

Uzupełniamy brakujące metadane (automatycznie)

Proces uzupełniania brakujących tagów jest całkiem prosty.

Krok #1 Dodajemy muzykę

Muzykę możemy dodać na kilka sposobów – przeciągając pliki ręcznie z folderu do lewego panelu programu oraz wybierając Plik → Dodaj katalog (pozwala dodać katalog zawierający wiele folderów; przydatne, gdy nasza biblioteka muzyczna jest już uporządkowana) lub Plik → Dodaj pliki (pozwala na dodanie wybranych plików w obrębie jednego folderu)

Krok #2 Identyfikujemy muzykę

Braki możemy uzupełnić klikając „Sprawdź” lub „Przeszukaj”. W pierwszym przypadku program sprawdza obecne metadane i porównuje je z bazą danych MusicBrainz. Jeśli proces ten zakończy się niepowodzeniem to nazwa pliku na chwilę stanie się szara, a po chwili na powrót czarna.
W takiej sytuacji możemy skorzystać z drugiej opcji - „Przeszukaj”, która odczytuje akustyczny odcisk palca piosenki/utworu i porównuje go z bazą danych. Jeśli proces zakończy się sukcesem to plik zostanie wyświetlony w drugim panelu, gdzie będziemy mogli podejrzeć jego dotychczasowe informacje oraz nowe. Warto jednak wstrzymać się na chwilę z kliknięciem „Zapisz” i sprawdzić poprawność danych.

Krok #3 Weryfikujemy poprawność informacji

Jeśli nowe wartości są prawidłowe to klikamy „Zapisz” i gotowe.

Może się jednak zdarzyć, że nowe wartości będą nieprawidłowe. Wtedy z pomocą przychodzi nam ręczne uzupełnianie tagów.

Uzupełniamy brakujące metadane (ręcznie)

Zdarza się, że opcja „Sprawdź” nie przynosi pożądanych rezultatów, a „Przeszukaj” wstawia niewłaściwe dane. W takich sytuacjach możemy wpisać dane ręcznie.

Pierwszym krokiem jest znalezienie potrzebnych informacji, co możemy zrobić na wiele sposobów – samodzielnie szukając informacji w sieci lub wybierając opcję „Wyszukaj w przeglądarce”, którą znajdziemy w programie MusicBrainz Picard.

Jej kliknięcie otwiera stronę MusicBrainz, na której znajdziemy pasek wyszukiwania. Na potrzeby tekstu poszukamy sobie informacji na temat piosenki „Fear Is Like a Forest” w wykonaniu Courtney Barnett & Kurt Vile. Tak więc pozostawiamy kryterium „Artist”, a w pasku wyszukiwania wpisujemy „Kurt Vile” i klikamy na ikonkę lupki.

Powinna nam się ukazać lista różnych artystów, na której widnieje również interesujący nas „Courtney Barnett and Kurt Vile”.

Następnie wybieramy interesujący nas album oraz wydanie (płyta CD, dystrybucja iTunes, itp.). Informacje na temat danego albumu podzielone są na różne kategorie, m.in. Overview, Cover Art.

Kolejnym krokiem jest wprowadzenie danych do naszej piosenki. Wracamy więc do programu MusicBrainz Picard i wybieramy daną piosenkę. W dolnym panelu uzupełniamy tagi, jak: tytuł, wykonawca, numer utworu, a w razie chęci dodajemy nowe tagi (aby to zrobić wystarczy kliknąć prawym przyciskiem myszki na wolną przestrzeń pod tabelką i wybrać „Dodaj nowy Tag”).

W przypadku większej ilości piosenek/utworów należących do tego samego albumu nie musimy powielać tych czynności dla każdej pozycji z osobna, ponieważ część informacji (np. nazwa albumu) jest wspólna. Możemy więc zaznaczyć wiele plików i uzupełnić wspólne informacje, a tytuły wpisać indywidualnie dla każdego pliku.

Osoby korzystające z programu iTunes mogą dodawać i edytować tagi muzyki bezpośrednio w iTunes. Wystarczy kliknąć prawym przyciskiem myszki na albumie/piosence i wybrać „Informacje o utworze”.

Dbając o porządek w bibliotece, zadbaj również o jakość muzyki

Jakość dźwięku to kwestia, na którą wiele osób nie zwraca większej uwagi. W efekcie wciąż łatwo spotkać osoby słuchające muzyki zapisanej w formacie MP3 128-192 kbps. Warto jednak zadbać o to, by nasza biblioteka muzyczna składała się z wysokiej jakości plików pozyskanych z wiarygodnych lub zweryfikowanych źródeł, zwłaszcza gdy korzystamy ze słuchawek Bluetooth wyposażonych w kodeki aptX HD oraz LDAC.

Przeczytaj również: Wojna Głośności, mastering, kompresja stratna, czyli każdy słyszał, nie każdy wie (w tym tekście znajdziecie fragment poświęcony muzyce stratnej wraz z porównaniem jakości dźwięku plików FLAC oraz MP3)

Oba te rozwiązania zostały opracowane z myślą o dźwięku wysokiej jakości (aptX HD wspiera 24-bitowy dźwięk Hi-Res w stosunki 4:1, co owocuje bitrate’em rzędu 576 kbps. LDAC pozwala na pracę w jednym z trzech trybów: 330/660/990 kbps) i przy odsłuchu plików .mp3 będą się marnować.

Przeczytaj również: Kupujesz nowe słuchawki? Oto, co musisz wiedzieć – najważniejsze pojęcia (w tym tekście znajdziecie porównanie kodeków audio wraz z próbkami dźwięku)

Muzykę w bezstratnej jakości można znaleźć na różnych serwisach, np.

Hej, jesteśmy na Google News - Obserwuj to, co ważne w techu