Jak obniżyć podatek prowadząc działalność gospodarczą w mieszkaniu?

Autorką wpisu jest Karolina Szopa, Doradca ds. księgowości w inFakt.

Czy w każdym miejscu można dokonać rejestracji firmy?

Zarejestrowanie jednoosobowej działalności gospodarczej w mieszkaniu wymaga posiadania tytułu prawnego do lokalu. Jest to podstawa prawna upoważniająca daną osobę do korzystania z tego lokalu np. akt notarialny, umowa najmu, dzierżawy czy użyczenia.

Dodatkowo trzeba pamiętać o tym, że jeżeli mieszkanie nie stanowi naszej własności to potrzebna będzie zgoda właściciela lokalu na wykorzystanie budynku do celów prowadzonej działalności gospodarczej.

W przypadku początkujących przedsiębiorców często mamy do czynienia z chęcią zarejestrowania firmy w mieszkaniu rodziców. Nie ma ku temu przeciwwskazań, najkorzystniejszym rozwiązaniem jest wówczas sporządzenie umowy użyczenia, stanowiącej podstawę uprawniającą osobę prowadzącą firmę do korzystania z mieszkania.

Czytaj dalej poniżej

Program antywirusowy - czy antywirus jest nam potrzebny? Jakub Szczęsny

Jak usunąć konto na Facebooku i jakie są tego konsekwencje? Grzegorz Ułan

Wspólność majątkowa oznacza, że mieszkanie jest własnością obojga małżonków, nawet jeżeli akt notarialny sporządzony został tylko na jednego z małżonków. W takiej sytuacji akt małżeństwa i akt notarialny łącznie stanowią potwierdzenie prawa do korzystania z lokalu przez drugiego z małżonków.

Co w praktyce oznacza wydzielenie części mieszkania na cele działalności gospodarczej?

Przedsiębiorcy decydujący się na przeznaczenie określonej części mieszkania na cele firmowe mogą rozliczać koszty związane z użytkowaniem lokalu, a co za tym idzie obniżyć swój podatek dochodowy do zapłaty. Konieczne jest wówczas wyodrębnienie przynajmniej jednego całego pokoju. Oznacza to, że prywatna  kawalerka nie stanowi podstawy do obniżenia podatku dochodowego z tytułu prowadzenia działalności w mieszkaniu. W razie kontroli skarbowej tego typu koszty zazwyczaj są podważane przez urzędników, którzy argumentują swoją decyzję tym, że nie ma możliwości oddzielenia części wydatków prywatnych od firmowych. Trzeba mieć na uwadze, że przeznaczenie jednego lub kilku pokoi na cele firmowe wyklucza ich prywatne użytkowanie.

Przedsiębiorca decydujący się na wydzielenie określonych pomieszczeń powinien zgłosić w urzędzie miasta lub w urzędzie gminy, że część mieszkania wykorzystywana jest do działalności gospodarczej, co może skutkować podwyższeniem podatku od nieruchomości.

Kiedy można rozliczać mieszkanie w działalności  i czy zawsze skutkuje to wyższym podatkiem od nieruchomości? Na pytania przedsiębiorców odpowiada doradca podatkowy:

Część mieszkania w środkach trwałych - to możliwe!

W przypadku mieszkania stanowiącego naszą własność możemy ujmować w kosztach nie tylko bieżące wydatki związane z użytkowaniem lokalu, ale również odpisy amortyzacyjne, pod warunkiem wprowadzenia określonej części lokalu do ewidencji środków trwałych. Warunkiem koniecznym do uznania majątku za środek trwały jest przewidywany okres używania go w działalności dłuższy niż rok.

Podstawą naliczania odpisów amortyzacyjnych jest częściowa wartość początkowa mieszkania, odpowiadająca części wykorzystywanej do prowadzenia firmy.

Jak ustalić wartość początkową części mieszkania przeznaczonej na cele działalności gospodarczej?

Wartość początkową, którą wpisujemy w ewidencji środków trwałych ustalamy na podstawie ceny nabycia lokalu i udziału powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej. Oznacza to, że jeżeli wartość mieszkania wynosi 300 000 zł, a na cele firmowe przeznaczyliśmy 25% jego całkowitej powierzchni, to podstawę naliczania odpisów amortyzacyjnych stanowić będzie wartość:

25% x 300 000 zł = 75 000 zł

W dniu wprowadzenia mieszkania do ewidencji środków trwałych musi być ono kompletne i zdatne do użytkowania. Oznacza to, że wydatki poniesione na przystosowanie pomieszczenia (lub kilku) do używania w firmie i koszty ich ewentualnego remontu powinny zostać wliczone do wartości początkowej lokalu.

Mieszkanie kupione na kredyt daje możliwość rozliczenia odsetek, oczywiście tylko w wyznaczonej proporcji. Odsetki od kredytu hipotecznego zapłacone przed dniem wprowadzenia lokalu do ewidencji środków trwałych podwyższają jego wartość początkową, natomiast późniejsze odsetki stanowić będą koszty uzyskania przychodów w dacie zapłaty.

Po wprowadzeniu części mieszkania do ewidencji środków trwałych przedsiębiorca dokonuje co miesiąc odpisów amortyzacyjnych, a pierwszy z nich naliczany jest w miesiącu następującym po miesiącu, w którym mieszkanie zostaje oddane do użytkowania w firmie. Stawka amortyzacyjna przyporządkowana dla budynków mieszkalnych to 1,5%, zatem okres amortyzacji wynosi prawie 67 lat.

Jak rozliczać bieżące koszty?

Czynsz i bieżące wydatki związane z użytkowaniem mieszkania ujmowane są jako koszty firmowe proporcjonalnie do powierzchni mieszkania wykorzystywanej dla celów działalności gospodarczej. Analogicznie jak w przypadku wartości początkowej części mieszkania wprowadzanej do ewidencji środków trwałych ustalamy procent jaki stanowią pomieszczenia firmowe w stosunku do powierzchni całego lokalu. Następnie obliczamy kwotę wydatków możliwych do rozliczenia w danym miesiącu.

Jeżeli przykładowo suma opłat związanych z utrzymaniem mieszkania udokumentowanych fakturami i rachunkami wynosi 1 500 zł, a na cele działalności gospodarczej przeznaczyliśmy 25% całkowitej powierzchni mieszkania to kosztami uzyskania przychodów będzie kwota:

25% x 1 500 zł = 375 zł.

W celu ujęcia określonej części wydatków w KPiR (375 zł) sporządzić należy dowód wewnętrzny. W dokumentacji księgowej przechowujemy również faktury i rachunki potwierdzające poniesieniu kosztu i stanowiącę podstawę do utworzenia dowodu wewnętrznego.

Które wydatki związane z mieszkaniem stanowią koszty uzyskania przychodów?

Osoby prowadzące działalność w prywatnym mieszkaniu powinny zwrócić szczególną uwagę na to, które wydatki stanowią koszty uzyskania przychodów w określonej proporcji.

Możliwe do rozliczenia w firmie będą oczywiście opłaty za czynsz i media (woda, gaz, energia elektryczna, ogrzewanie, wywóz śmieci). Podobnie kosztem uzyskania przychodów rozliczany proporcjonalnie do wielkości całego lokalu jest ubezpieczenie mieszkania, traktowane jako zabezpieczenie źródła przychodów.

Tak jak zostało już wspomniane przeznaczenie części mieszkania na cele działalności gospodarczej może spowodować, że podatek od nieruchomości wzrasta. Tą daninę mamy prawo ująć w kosztach, jednak tylko określoną część podatku (naliczoną za część mieszkania wykorzystywaną w firmie). Podatek gruntowy również może stanowić koszt uzyskania przychodów w stosownej proporcji. Zarówno podatek od nieruchomości jak i podatek gruntowy wprowadzane są do KPiR dowodem wewnętrznym na podstawie decyzji urzędu miasta lub gminy, wskazującej na wysokość podatku od nieruchomości i gruntowego.