Technologia i człowiek potrzebują siebie nawzajem. HumanTech Summit wyjaśni dlaczego!

II edycja HumanTech Summit już za chwilę!

II edycja HumanTech Summit, międzynarodowej konferencji naukowej zorganizowanej przez Centrum HumanTech Uniwersytetu SWPS, to spotkanie ludzi z różnych światów, mające na celu uświadomienie, że technologia i człowiek, działając wspólnie, osiągają więcej niż w pojedynkę. Konferencja skupia się na przypominaniu o istotnej roli człowieka, jednocześnie inspirując go nowoczesną technologią. Tematy poruszane na spotkaniu obejmują zagadnienia takie jak LLM w świecie fizycznym, nowe wyzwania interakcji w środowisku VR/AR oraz praktyczne zastosowanie sztucznej inteligencji w dziedzinie prawa, czyli od prototypu do realnej praktyki — ale to zaledwie mała część tego, czego będziemy mogli się tam dowiedzieć.

Wśród mówców na II edycji HumanTech Summit znajdziemy takie osoby jak: Michał Kosiński (Stanford University, Stany Zjednoczone), Christian Klaes (Ruhr University Bochum, Niemcy), Zillah Watson (Phase Space, Wielka Brytania), Anna Ciaunica (University of Lisbon, Portugalia), Anne Scherer (University of Zurich, Szwajcaria), Selma Sabanovic (Indiana University Bloomington, Stany Zjednoczone), Jonathan Gratch (University of Southern California, Stany Zjednoczone) oraz Magdalena Wojcieszak (University of California, Davis, Stany Zjednoczone) / Uniwersytet Warszawski (Polska). Wszystkie najważniejsze informacje o II edycji HumanTech Summit możecie znaleźć tutaj.

Wywiad z Konradem Majem, kierownikiem Centrum HumanTech Uniwersytetu SWPS

Jeszcze przed II edycją HumanTech Summit mieliśmy możliwość porozmawiania z Konradem Majem, kierownikiem Centrum HumanTech Uniwersytetu SWPS — i dzięki temu dowiedzieliśmy się wielu naprawdę interesujących rzeczy, które są przedsmakiem do tego, co czeka nas już podczas właściwego panelu.

Kacper Cembrowski: Czy postęp technologiczny może prowadzić do utraty miejsc pracy? Jakie są możliwe rozwiązania tego problemu?

Czytaj dalej poniżej

Zna odpowiedź na każde pytanie. Czy dobrą? Krzysztof Rojek

Oto wyjątkowy komputer od IBM. Tak wygląda przyszłość Jakub Szczęsny

Konrad Maj: Oczywiście, ale postęp technologiczny to również tworzenie nowych miejsc pracy. Przewiduje się, że integracja sztucznej inteligencji i automatyzacji do 2030 roku znacząco wpłynie na polski rynek pracy, tworząc 130 nowych miejsc pracy na 100 istniejących i potencjalnie automatyzując około połowę zadań wykonywanych w pracy. Akurat w Polsce nie powinno nas to tak przerażać, bo jak wynika z danych Eurostatu, jesteśmy jednym z najbardziej zapracowanych narodów w Europie. Pracujemy średnio 40 godzin tygodniowo. Z ostatniego  zestawienia Eurostatu wynika, że tylko Grecy pracują nieco dłużej, nie mamy co porównywać się do Holandii (33 godziny) czy Niemiec (35). Być może właśnie pracujemy tak długo, bo nie jesteśmy właśnie tak zaawansowani technologiczne jak wiele krajów w Europie. Bo rzeczywiście da się zauważyć prawidłowość, że biedniejsi pracują dłużej. Ale może to też kwestia brania rozmaitych zleceń dodatkowych i nadgodzin, aby starczyło na życie na odpowiednim poziomie. A co można z tym zrobić? Myślę, że ważna jest promocja uczenia się przez całe życie tak, aby ludzie byli bardziej elastyczni i otwarci na zmiany i podnoszenie własnych kwalifikacji. Z kolei rząd oraz kadra zarządzająca w firmach powinni patrzeć mocno w przyszłość i na tym opierać strategię edukacyjną i szkoleniową. Osobiście dostrzegam konieczność dużej elastyczności  programów nauczania. W tej chwili nie bardzo mogę wprowadzać sobie nowe wątki do programu. Nie bardzo mogę uczyć o ChatGPT skoro nie zostało to ujęte w sylabusie, który zrobiłem wiele miesięcy temu. To samo dotyczy środowiska pracy. Promowanie elastyczności zawodowej i możliwości pracy zdalnej może również pomóc w adaptacji do zmieniającego się sytuacji na rynku pracy. Elastyczne formy zatrudnienia mogą umożliwiać pracownikom łatwiejsze przejście między różnymi rodzajami pracy.

KC: W jaki sposób technologia może być wykorzystana do rozwiązania globalnych problemów, takich jak zmiany klimatyczne czy ograniczone zasoby naturalne?

KM: Tu rzeczywiście widzę wielką nadzieję. Przede wszystkim w rozwoju odnawialnych źródeł energii, i wykorzystaniu słońca, wiatru czy wody, aby zmniejszyć zależność od paliw kopalnych. Ale to również unowocześnianie rolnictwa, które zwiększają wydajność upraw przy jednoczesnym minimalizowaniu jego wpływu na środowisko. Już teraz sztuczna inteligencja jest wykorzystywaniu przy różnych opryskach czy monitorowaniu tego czy produkty są gotowe do zbioru. Do tego dochodzą inteligentne budynki czy coraz więcej  urządzeń zużywających mniej energii, innowacyjne metody recyklingu oraz biodegradowalne materiały, o pojazdach elektrycznych nie wspominając. Pojawia się też cała masa technologii monitorujących zmiany środowiskowe oraz sytuacje i liczebność różnych zwierząt na naszej planecie. Np. dzięki inteligentnych kamerom montowanym w lasach i dżunglach udaje się śledzić i zliczać wymierające gatunki, bez zbytniej ingerencji w naturalne środowisko.

KC: Jakie korzyści i zagrożenia niesie ze sobą rozwój sztucznej inteligencji dla społeczeństwa?

KM: Oprócz wspomnianych wyżej kwestii środowiskowych, na rozwoju AI zyska medycyna, stanie się ona bardziej skuteczna, ale też bardziej prewencyjna i spersonalizowana. Choroby będą wykrywane i leczone na bardzo wczesnym etapie. Naukowcy i producenci leków angażują uczenie maszynowe do odkrywania i wytwarzania leków. Lekarze uzyskują wsparcie technologiczne w podejmowaniu decyzji. Analizę zbioru dużych zbiorów danych pozwoli na ogromny postęp. No, ale tu od razu zapalają się czerwone lampki związane z  prywatnością i bezpieczeństwa danych.

Ogólnie narzędzie, jakim jest AI w rękach autorytarnych przywódców, wydaje się być bardzo groźne i stanów dużą pokusę, aby z niego skorzystać. Wystarczy popatrzeć na to co się dzieje w Chinach. Narzędzia sztucznej inteligencji pozwalają sprawdzać, kontrolować czy manipulować (technologia deep fake). A zatem AI może dać nam zdrowie i dłuższe życie, ale zagrażać demokracji, a nawet zabrać  nam wolność.

KC: Czy istnieje ryzyko, że rozwój technologii spowoduje wzrost nierówności społecznych? Jak temu zapobiec?

KM: Automatyzacja pracy, może doprowadzić do tego, że mniej wykwalifikowani pracownicy będą mieli problem z zatrudnieniem. Choć warto wspomnieć, że z naszych badań wyszło coś dziwnego - okazuje się, że ta grupa bardzo czeka i popiera rozwiązanie technologiczne, które automatyzują trudne i żmudne zadania. Świat cyfrowy nie wszystkim odpowiada i nie wszyscy się w nim odnajdują. Niektórzy wręcz cierpią technofobie czy robofobie. Były już na świecie nawet przypadki ataków na roboty humanoidalne. Terminator 3 miał podtytuł Bunt maszyn, ale możemy się spodziewać buntu wobec maszyn, ale takie konflikty dopiero przed nami.

Istnieją obawy, że świat się mocno spolaryzyje - bogate państwa i wielkie koncerny, które mocno zainwestują w technologie i podporządkują sobie te biedniejsze, którym będą sprzedawać swoje produkty, I to już się dzieje - 25% światowej populacji nie ma dostępu do wody pitnej. W Afryce jest to nawet 40%. Co roku z powodu braku wody umiera tam około 500 000 ludzi. Tymczasem 93% Afrykanów korzysta z telefonów komórkowych…

Aby temu zapobiec, kluczowe jest inwestowanie w edukację i szkolenia skupione na umiejętnościach cyfrowych, zapewnienie wsparcia dla pracowników dotkniętych automatyzacją, rozwój infrastruktury cyfrowej zapewniającej równy dostęp do technologii, wprowadzenie polityk społecznych i fiskalnych, które pomogą dystrybuować korzyści technologiczne równomiernie, promowanie otwartych innowacji i etyczne wykorzystanie technologii. Ale tu chodzi o kształtowanie postaw i świadomość, a nie tylko poprzez regulacje prawne.

KC: W jaki sposób edukacja powinna dostosować się do szybko zmieniającego się świata technologii, aby przygotować młode pokolenie do przyszłości?

KM: Już o tym wspominałem. Dodam jednak, że w świecie cyfrowym wcale umiejętności cyfrowe i technologiczne nie wystarczą, coraz większą wagę przywiązuje się do umiejętności miękkich jak kreatywność, krytyczne myślenie, czy współpraca.

Kluczowe jest wprowadzenie ciągłego uczenia się, adaptacji do nowych umiejętności Ogromnie ważna jest współpraca szkół i uczelni z otoczeniem społeczno-gospodarczym, ale z tym mamy poważny problem. Wtedy nauka stanie się o atrakcyjniejsza i bardziej przydatna.

KM: Dziękuję za rozmowę.