Ciekawostki technologiczne

Planeta karłowata Haumea posiada pierścień, to pierwsza taka obserwacja!

Marcin Hołowacz
Planeta karłowata Haumea posiada pierścień, to pierwsza taka obserwacja!
7

Jeżeli chcemy ująć to zgrabnie, wtedy powiemy że Haumea została odkryta ponad dekadę temu. Jeżeli natomiast pragniemy większej ilości szczegółów… wtedy wyjdzie odrobinę mniej zgrabnie.

Planeta karłowata Haumea

Choć odkrycie ogłoszono 29 lipca 2005 roku, Haumea została sfotografowana już w 1955 roku i odnaleziona pół wieku później na kliszach z Obserwatorium Palomar. Odkrycie zostało zgłoszone przez grupę José L. Ortiza z Obserwatorium Sierra Nevada w Hiszpanii, chociaż obiekt był obserwowany niezależnie przez grupę Mike'a Browna z Caltech w Stanach Zjednoczonych. Początkowo Brown uznał pierwszeństwo Ortiza, lecz sprawa stała się kontrowersyjna, kiedy pojawiły się wątpliwości, czy Ortiz nie wykorzystał danych zebranych przez grupę z Caltechu. Wikipedia.

Niezależnie od kontrowersji związanych z odkryciem, mamy do czynienia z odległą planetą karłowatą, która znajduje się w Pasie Kuipera. Inne znane nam planety karłowate to Pluton, Ceres, Makemake i Eris. Haumea wygląda dość nietypowo, ponieważ jest porównywana do piłki do rugby, czy np. lekko wydłużonego jaja. Jej obrót wokół własnej osi jest dość krótki, jako że trwa niecałe 4 godziny. Za to podróż wokół Słońca w jej wykonaniu może nam się wydać… długa, bo do wykonania pełnego obrotu wokół naszej Dziennej Gwiazdy potrzebuje 285 lat. Ciągniemy temat dalej. Ta planeta karłowata posiada dwa księżyce: Namaka oraz Hi’iaka. Pierwszy posiada średnicę w okolicach 170 km, drugi w okolicach 310 km. Natomiast średnica samej Haumei jest porównywalna do średnicy Plutona. Jej nazwa pochodzi od hawajskiej bogini płodności i porodu

Haumea ma swój własny pierścień

Chyba już wystarczy rzucania losowymi informacjami i pora przejść do gwoździa programu. Odkryto, że Haumea ma swój własny pierścień! Jak widać nie tylko gazowe olbrzymy Układu Słonecznego potrafią się dorobić takich rzeczy. W porównaniu z nimi Haumea to mikrus, a jednak dorobiła się czegoś podobnego.

Jak możemy przeczytać na stronie PAP, astronomowie obliczyli, że 21 stycznia tego roku, Haumea zakryje gwiazdę URAT1 533-182543, natomiast dr Anna Marciniak z IOA UAM tłumaczy, że:

…aby zbadać Haumeę, zorganizowano dużą europejską kampanię obserwacyjną. Cień Haumei zarejestrowało 12 teleskopów z 10 różnych obserwatoriów. "Nasze obserwatorium było w gotowości, ale chmury przeszkodziły nam w obserwacjach. Braliśmy jednak udział w interpretacji wyników i przygotowaniu tekstu"

Dzięki temu naukowcy mogli lepiej poznać to ciało niebieskie, jednak pewna rzecz ich zwyczajnie zaskoczyła, mianowicie zaobserwowanie pierścienia (dr Anna Marciniak podkreśla, że nikt się tego nie spodziewał). To kolejny przykład pokazujący, że pierścienie w Układzie Słonecznym są bardziej powszechne i nie występują tylko przy gazowych olbrzymach (Jowisz, Saturn, Uran, Neptun). Wcześniej zaobserwowane je u planetoidy o nazwie Chariklo. Teraz mamy obserwację pierścienia u Haumei.

Podstawowe pytania które mogą się nasuwać, to jaka jest historia powstania pierścienia Haumei oraz co sprawia, że się tam utrzymuje? Niezależnie od odpowiedzi jedno jest pewne: Haumea to pierwsza planeta karłowata u której zaobserwowano pierścień.

Źródło 1, 2, 3

Hej, jesteśmy na Google News - Obserwuj to, co ważne w techu