Telewizory 4K są coraz popularniejsze, a filmów i seriali przybywa. Czy rozdzielczość 4K to oczywisty wybór czy alternatywa dla wybrednych
Czy 4K to już standard? Nie wyobrażam sobie nowości w niższej rozdzielczości
i
Choć wydaje się, że za 4K kryje się jedna rozdzielczość, w której kręcone, produkowane i dystrybuowane są filmy, seriale i programy, to po przyjrzeniu się sprawie z bliska dość szybko zauważycie, że 4K oznacza wiele więcej. W przypadku rozdzielczości telewizorów oczywiście chodzi o rozdzielczość 3840 na 2160 pikseli w formacie 16:9, co daje nam sumę 8294400 pikseli. Nazwa pochodzi od właśnie liczby pikseli umieszczonych w pozycji poziomej.
W przypadku standardów filmowych w wersji cyfrowej 4K należy wyróżnić kilka rozdzielczości:
- Full Aperture 4K - 4096 na 3112 pikseli dla formatu 1,32:1
- Academy 4K - 3656 na 2664 pikseli dla formatu 1,37:1
- Academy 4K - 3656 na 2664 pikseli dla formatu 1,37:1
- Digital cinema 4K DCI - 4096 na 2160 pikseli dla formatu 1,90:1
- Digital cinema 4K - 3996 na 2160 pikseli dla formatu 1,85:1
- Digital cinema 4K - 4096 na 1714 pikseli dla formatu 2,39:1
Postprodukcja odbywa się zazwyczaj w jednym z dwóch formatów: Full Aperture 4K oraz Academy 4K.
?
Początki ekspansji telewizorów obsługujących rozdzielczość 4K sięgają 2014 roku, gdy Netflix zaprezentował pierwsze seriale w Ultra HD na swojej platformie. Podczas tamtej konferencji CES w Las Vegas wielu producentów pokazało swoje (pierwsze) telewizory z ekranami 4K. Dziś mnogość modeli obsługujących rozdzielczość 4K potrafi zaskoczyć klienta, ale w specyfikacji można łatwo sprawdzić, czy rzeczywiście telewizor wyświetli materiały w tej rozdzielczości. W tym przypadku mowa o standardzie 4K UHD, czyli 3840 na 2160 pikseli. Jeśli panel posiada taką rozdzielczość, to będzie on w stanie wyświetlić treści w 4K. Należy jednak pamiętać, że oprócz 4K nowościami są takie technologie jak HDR czy Dolby Vision, które służą do zupełnie czego innego.
K
Tak naprawdę trudno dziś natrafić na serwis VOD pozbawiony wsparcia dla filmów i seriali w rozdzielczości 4K w parze z HDR-em (Dolby Vision) i dźwiękiem Dolby Atmos. Najpopularniejszym z nich jest oczywiście Netflix, który od kilku lat przygotowuje swoje filmy i seriale właśnie w ultra wysokiej rozdzielczości, a ostatnio coraz częściej nabywa też prawa do produkcji innych serwisów oraz stacji telewizyjnych. Netflix okazuje się też zaskakująco dobrym miejscem dla polskich filmów, z których część można obejrzeć w 4K, ale przez rotację treści nie mamy do nich dostępu przez cały czas.
Filmy i seriale w 4K znajdziemy także na Amazon Prime Video, gdzie w większości będą to treści oryginalne, czyli produkcje, za które odpowiada Amazon. Wbrew pozorom jest ich całkiem mnóstwo, bo Amazon od samego początku stawiał na produkcję materiałów w 4K i efektem tego jest to, że wszystkie filmy i seriale podpisane jako original można zobaczyć w 4K Ultra HD. Do ich oglądania wystarczy abonament, podobnie jak w przypadku Netfliksa czy Player.pl - tam znajdziecie w większości polskie produkcje w 4K. Są to seriale TVN-u oraz Player originals, a także filmy, które są (ko)produkcjami stacji TVN.
Jeśli szukacie nowości i klasyków filmowych do wypożyczenia lub zakupu online, to do wyboru macie trzy platformy: iTunes (Apple TV), CHILI oraz Rakuten TV. Każda z nich posiada filmy w 4K (także ze wsparciem HDR/Dolby Vision i Dolby Atmos w przypadku iTunes i Rakuten TV), ale nie są to wszystkie tytuły w ofercie, więc zalecane jest doczytanie specyfikacji konkretnego filmu. Warto dodać, że seriale, filmy i dokumenty na Apple TV+ (abonament od Apple) są dostępne w 4K.
r
Większość platform podaje, że do oglądania treści w 4K wymagane jest łącze o minimalnej prędkości od 20 do 25 megabitów. W przypadku mniej wydajnego połączenia mogą pojawić się przestoje w odtwarzaniu materiału, by wideo zostało zbuforowane. Bardzo prawdopodobny jest też spadek rozdzielczości/jakości obrazu, by utrzymać płynność odtwarzania wideo. Wszystko przez to, ile zajmuje film w 4K, który nawet poddany kompresji to plik wielkości kilku gigabajtów.
W przypadku rozdzielczości 4K Ultra HD na komputerach, to ta wspierana jest między innymi przez Netfliksa, ale niezbędne do spełnienia są dość restrykcyjne wymogi. Potrzebna jest przeglądarka Edge, aplikacja Netflix dla Windows 10 lub przeglądarka Safari na macOS (wersja 11.0 lub nowsza). Ale na tym nie koniec, ponieważ obsługiwane są tylko wybrane modele procesorów oraz kart graficznych: Intel Core 7. generacji lub nowszy (modele i3, i5 lub i7 z serii 7xxx lub 7Yxx) lub samodzielny procesor graficzny NVIDIA (dokładne wymagania dostępne tutaj). Należy oczywiście pamiętać też o wyświetlaczu obsługującym format 4K w 60 Hz (z połączeniem HDCP 2.2 w przypadku wyświetlacza zewnętrznego) orazaktywacji planu oferującego treści w Ultra HD.
iTunes, Prime Video oraz CHILI i Rakuten TV nie obsługują rozdzielczości 4K na komputerach.
?
Część treści, które zostały wyprodukowane w rozdzielczości 1080p nigdy nie otrzyma wyższej rozdzielczości ze względu na ograniczenia techniczne, ale studia i dystrybutorzy cały czas pracują nad zwiększaniem liczby dostępnych tytułów w 4K, dlatego otrzymujemy całkiem sporo tak zwanych remasterów starszych filmów i seriali.
Nowości w dużej mierze powstają w 4K i są dystrybuowane online i/lub na nośnikach fizycznych (4K Ultra HD Blu-ray), a w niektórych krajach seriale i filmy są emitowane już na kanałach w rozdzielczości 4K (w tym Polska). Jest to jednak mało popularne, bo prym wiedzie dystrybucja internetowa.
Naturalną koleją rzeczy jest zastąpienie starszej technologii nowszą i rozdzielczość 4K cały czas zyskuje na popularności, co widać nie tylko w obszarze produkcji profesjonalnych, ale także pół-profesjonalnych i amatorskich, na przykład na YouTube. Można się śmiało spodziewać, że któregoś dnia nowości będą powstawać tylko w 4K, ale dzieli nas od tego jeszcze kilka(naście) ładnych lat.
Grafika z formatami: TRauMa - Own work, CC0,
Hej, jesteśmy na Google News - Obserwuj to, co ważne w techu