Kiedy przeprowadzać badania UX?

Autorem wpisu jest Piotr Jardanowski.
Powszechnie znany jest fakt, że stosowanie testów UX w trakcie cyklu trwania projektu oszczędza czas i zwiększa zadowolenie użytkowników. Warto jednak wiedzieć, w jakich innych sytuacjach testy UX mogą przynieść wymierne korzyści. Wiele firm stara się wprowadzić testy UX jako stały element procesu projektowego. Zdalne testy UX często nadają się do tego świetnie ze względu na szybkość ich realizacji, dobrą jakość wyników oraz niski koszt.

Na podstawie informacji od Klientów oraz naszych doświadczeń ze zdalnymi badaniami UX na WhatUsersDo.com, w niniejszym poście opiszemy Wam:

• kiedy prowadzić badania w ramach cyklu życia projektu
• kiedy warto sięgnąć po testy UX poza cyklem życia projektu.

Cykl życia projektu – kiedy prowadzić testy UX

Kolejne badania prowadzone na świecie dowodzą, że wprowadzenie badań UX na możliwie jak najwcześniejszym etapie przynosi najwięcej korzyści, co najmniej z dwóch powodów:

• dużo łatwiej jest wprowadzić zmiany w projekcie, zanim zostaną napisane setki linii kodu,
• łatwiej i szybciej można zmienić obrany kierunek działania.

Wielu naszych Klientów zakłada, że zwykły użytkownik nie potrafi dostarczyć wartościowych informacji na temat projektu w jego wczesnej fazie (np. obrazki, szkice, niedokończone prototypy). Ich zdziwienie jest bardzo duże, gdy widzą zaangażowanie użytkowników w rozwój produktu, usługi i zdecydowanie rośnie, gdy podsumują ilość wartościowych sugestii, które udaje im się na tym etapie zebrać.

Czytaj dalej poniżej

Jak czytać w Internecie, czyli teoria porządku dziennego Marcin M. Drews

American McGee - przebrzmiała legenda? Grzegorz Marczak

Główne etapy cyklu życia projektu zostały wskazane poniżej wraz z naszymi rekomendacjami i wskazówkami.

Wstępne szkice

Warto pozwolić użytkownikom na wskazanie, wybór kierunku rozwoju dalszych prac. Przetestowanie samych konceptów umożliwi zweryfikowanie np. która wersja bardziej odpowiada użytkownikom, czy mają jakieś sugestie co do zmian, jakie widzą problemy już na tym etapie. Warto zaangażować w takie testy również osoby zarządzające w firmie, aby nie opierać się na opiniach ale na konkretnych danych i zachowaniach użytkowników.

Prototypy

Prototypy są obecnie bardzo powszechnie wykorzystywane w procesie projektowym. Ich wysoka jakość (dzięki oprogramowaniu takiemu jak np. Axure), pozwala bez nawet 1 złotówki wydanej na kodowanie, zasymulować działanie i interakcje ostatecznego rozwiązania. Niezależnie od tego czy mamy przygotowany bardzo dokładny prototyp, czy tylko jego podstawową wersję – warto przetestować go z użytkownikami. Bardzo często rozwiązania oczywiste dla projektantów czy właścicieli projektu, są całkowicie niezrozumiałe dla ostatecznego odbiorcy. Dodatkowo im dłużej pracujemy nad projektem, tym mniej dostrzegamy w nim problemów. Zebranie informacji z testów UX na tym etapie pozwala zaoszczędzić dużo pracy zespołu IT i dokonać niezbędnych zmian jeszcze przez projektantów.

Przy testach UX na prototypie warto zawsze poinformować użytkownika, że: “W tym badaniu będziesz pracował na prototypie, który symuluje działanie nowej strony WWW, dlatego pewne jego elementy mogą nie działać poprawnie. Nie przejmuj się tym i jeżeli się zgubisz, wróć do strony głównej.”

Prawie gotowy produkt

Ponieważ produkt (strona www, aplikacja) jest już prawie gotowa, warto przeprowadzić ostateczne testy przed jej upublicznieniem. Użytkownicy będą w stanie zweryfikować interakcje oraz wykryć ostatnie błędny, które można usuną jeszcze przed upublicznieniem rozwiązania. Wynikami należy się podzielić z zespołem, projektantami oraz reprezentantami kadry zarządzającej.

Jeżeli Twoje środowisko jest chronione hasłem, poproś zespół IT o przygotowanie hasła testowego, które przekażesz użytkownikom (zamieść to hasło w instrukcjach do testów UX).

Kiedy prowadzić testy UX poza cyklem życia projektu

Zapytaliśmy naszych Klientów, w którym momencie (nie licząc cyklu życia projektu) korzystają dodatkowo z testów UX. Poniżej znajdziecie 5 najczęstszych i najciekawszych zarazem odpowiedzi.

1. Przed startem projektu

Zanim w ogóle rozpoczniesz myślenie nad projektem – warto zrobić kilka testów na stronach konkurencji. Informacje, które zbierzesz, dadzą Tobie i Twojemu zespołowi wgląd w istniejące rozwiązania, serwisy, ich mocne i słabe strony. Dzięki temu będziesz bazował na wiedzy i informacjach, a nie na domysłach i opiniach.

Przeprowadź testy UX na stronach 3 największych konkurentów, aby zobaczyć co działa, a co nie działa na ich stronach z punktu widzenia użytkowników. Dlaczego? Najprawdopodobniej ich ocena będzie odmienna od Twoich odczuć. Będziesz miał szerszy obraz i lepszy zbiór informacji do podejmowania dobrych decyzji.

2. Przed uruchomieniem rekomendacji zewnętrznych agencji

Wiele firm (szczególnie dużych) wspiera się w swoich działaniach wiedzą i doświadczeniem zewnętrznych agencji. Agencje bardzo często szukają rozwiązań kreatywnych i nowoczesnych, aby wyróżnić firmę na rynku I przyciągnąć klientów. Takie kierunek zmian jest bardzo dobry, ale trzeba pamiętać, że każde rozwiązanie musi być ostatecznie obsłużone przez użytkowników/klientów. Testy UX na tym etapie pozwalają zweryfikować, czy zaproponowane zmiany nie są zbyt innowacyjne i „normalny” użytkownik jest się w stanie takimi rozwiązaniami posługiwać. Uruchomienie nawet najbardziej imponujących pomysłów, których użytkownik nie umie obsłużyć, zakończy się niepowodzeniem.

3. Kiedy nie masz pomysłu na kolejne zmiany na swojej stronie

Wiele firm stosuje tzw. testy A/B w ramach ulepszania swoich stron. Polegają one na wprowadzeniu alternatywnej wersji jakiegoś rozwiązania (np. zielony i czerwony przycisk) i przetestowaniu wpływu tej zmiany na konwersję. Na samym początku każdy ma zazwyczaj sporo pomysłów co zmienić w ramach serwisu, ale po jakimś czasie worek inspiracji zostaje wyczerpany. Tworzenie nowych pomysłów jest czasochłonne i zazwyczaj opiera się na domysłach zespołu.

W takiej sytuacji warto skorzystać z testów UX i dowiedzieć się bezpośrednio od użytkowników, co sprawia im problemy w serwisie. Takie podejście nie tylko pozwoli Tobie zweryfikować zmiany, które chcesz wprowadzić i zbadać, ale natchnie Cię pomysłami, o których nigdy nawet nie myślałeś.

4. Kiedy Twój szef “rozpływa się” nad stroną konkurencji

Często zespoły odpowiedzialne za stronę internetową są stawiane przed argumentem „strona naszej konkurencji jest lepsza niż nasza”. Ten argument pochodzi od kogoś dobrze opłacanego na wyższym stanowisku (ang. HIPPO) i opiera się tylko i wyłącznie na opinii tej osoby (innymi słowy: Tej osobie dużo bardziej podoba się strona konkurencji, która nie musi być lepsza od naszej). Na dłuższą metę – taki argument może być bardzo męczący. Wówczas warto sięgnąć po testy UX i zweryfikować opinię tej osoby.

Jeżeli słyszysz taką uwagę, najwyższy czas zrobić testy UX i oprzeć rozmowę na wnioskach z badań, a nie przeczuciach i opiniach. Pomyśl o przetestowaniu strony konkurencji I Twojej, a następnie zapoznaj z wynikami swojego szefa.

5. I … kiedy idziesz na rozmowę o pracę

Jeżeli przebrnąłeś przez punkt 4 i testy nie pomogły, na pewno poszukujesz nowej pracy! Jeżeli stanowisko, o które się ubiegasz, wymaga zrozumienia użytkowników, wówczas warto zabrać ze sobą na rozmowę kilka filmów z testów UX. Co może lepiej przekonać potencjalnego pracodawcę, że słuchasz głosu użytkowników – niż fragmenty filmów z testów UX? Pokażesz, że głos klienta nie jest Tobie obcy i bazujesz na nim podejmując decyzje, a nie na swoich własnych odczuciach i domysłach.

Ten punkt zadziałał co najmniej u dwóch senior UX Managerów w dużych firmach, które znamy.

Zdjęcie główne pochodzi z serwisu Shutterstock.