Partie finansowane z pomocą SMS-ów i aplikacji. W Europie

Idealnych rozwiązań ci u nas… brak

Pytanie o finansowanie partii politycznych pojawiło się w zeszłorocznym referendum ogólnokrajowym. Brzmiało: Czy jest Pani/Pan za utrzymaniem dotychczasowego sposobu finansowania partii politycznych z budżetu państwa? Jeszcze przed głosowaniem zwracano uwagę na to, że jest ono nieprecyzyjne, ale nie miało to większego znaczenia – bardzo niska frekwencja sprawiła, że wyniki referendum nie były wiążące. Większość głosujących stwierdziła jednak, że jest przeciw finansowaniu partii z budżetu państwa.

Zadałem to pytanie w bliższym i dalszym otoczeniu, usłyszałem, że z budżetu źle i tak być nie powinno. Ale na kolejne pytanie „czym to zastąpić?” brakowało już odpowiedzi. I na tym polega problem. Bo zaraz pojawia się kłopot z lobby, pieniędzmi z podejrzanych źródeł, uzależnieniem polityków od biznesu, a nie woli wyborców. Wystarczy spojrzeć na amerykański grunt, by zrozumieć w czym rzecz – sam pisałem kiedyś o tym, że branża IT coraz mocniej angażuje się w finansowanie kandydatów. Nie można przy tym zapominać o tym, iż kiedyś ten rachunek trzeba będzie spłacić. Jeśli nie Dolinie Krzemowej, to branży motoryzacyjnej lub farmaceutycznej.

We Włoszech postanowiono porzucić finansowanie partii z budżetu i zachęcać obywateli do przekazywania niewielkiej części podatku na rzecz partii. Efekt poraził:

Z takiej możliwości skorzystało w zeszłym roku zaledwie 16,5 tys. spośród 40 milionów podatników – wynika z danych Ministerstwa Finansów. [źródło]

Włosi szukają dalej.

Finansowanie partii przez SMS

Po klapie eksperymentu z finansowaniem z podatków, podjęto decyzję, by zaangażować w to telefony komórkowe – obywatele będą przekazywać pieniądze z pomocą połączeń telefonicznych, SMS-ów czy aplikacji.

1 lub 2 euro będzie można przekazać, wysyłając SMS pod specjalny numer lub posługując się aplikacją w smartfonie. Dzwoniąc z domowego telefonu stacjonarnego można będzie wesprzeć partię sumą od 2 do 10 euro.[źródło]

Nowocześnie, prawda? Skoro można w ten sposób przekazać pieniądze fundacjom, to czemu nie partiom? Oglądasz wieczorne wiadomości, dowiadujesz się, co wyrabia rząd i albo wysyłasz SMSa na partię, która go tworzy albo na opozycję. Ja bym do tego dorzucił jeszcze jakieś wykresy wyświetlane np. podczas debat politycznych – pokazywałyby kto i ile zarobił w trakcie trwania starcia.

A teraz poważnie: czy to jest dobry pomysł? Najprostsza odpowiedź brzmi „przekonamy się”. Zastanawiam się jednak, czy obywatele, którzy nie chcieli wspierać polityków z podatków, będą wysyłać SMSy? I czy ten system można w jakiś sensowny sposób kontrolować? Dane obywateli będą pewnie chronione, urzędnicy nie mogą cały czas monitorować i zapisywać kto, ile i na kogo wysłał SMS-ów. To z kolei stwarza pole do nadużyć. Przecież jakaś grupa interesu może się umówić, że przekaże X mln euro za pośrednictwem połączeń, a potem sprawnie ogarnie zadanie. Sprawa o tyle ciekawa, że mowa o kraju, który od dekad zmaga się z potężnymi strukturami mafijnymi. Dlatego mam wątpliwości, czy będzie to lepsza alternatywa wsparcia z budżetu. Znowu okazuje się, że finansowanie partii to nie taka prosta sprawa…