Do końca roku ceny energii dla konsumentów się nie zmienią, ale przyszły rok zapowiada się znacznie gorzej. Według zapowiedzi mogą wzrosnąć nawet o 30-40% i to biorąc pod uwagę wszelkie ochronne programy jakie planuje rząd. Dlatego lepiej już teraz poszukać sposobów na zmniejszenie rachunku za prąd.
Prostej odpowiedzi na to pytanie nie ma. Rachunek za prąd to chyba jeden z najbardziej skomplikowanych dokumentów z jakim do czynienia ma przeciętny konsument. Sama cena energii, czyli 1 kWh to tylko jedna ze składowych, która stanowi może około połowę całego kosztu jaki ponosimy. Poza tym mamy jeszcze opłatę abonamentową, opłaty sieciowe (stałą i zależną od liczby przesłanych kWh), opłatę jakościową, OZE, kogeneracyjną, przejściową i mocową. Jak możecie zobaczyć poniżej, trochę tego jest, a w moim przypadku wszystko komplikuje jeszcze taryfa G12W gdzie mam różne ceny energii w zależności od dnia i godziny.
W tygodniu średnia cena 1 kWh to dla mnie 0,4988 PLN + 0,2823 PLN (opłata sieciowa) + VAT = 0,82 PLN. W godzinach od 22:00 do 6:00 rano i 13:00 do 15:00, a także w weekendy i święta cena 1 kWh to 0,3228 PLN + 0,0595 PLN + VAT = 0,40 PLN. Wyraźnie zatem widać, że spore oszczędności można mieć odpowiednio planując czasy kiedy tę energię zużywamy, ale to temat na osobny artykuł. Przy taryfie G11, czyli stałej cenie przez całą dobę, cena 1 kWh to około 0,70 PLN i taką wartość przyjmiemy na potrzeby tego artykułu. Wartość ta oczywiście może się różnić w zależności od waszej umowy, ale różnice nie powinny być drastycznie duże.
W każdym poradniku tego typu znajdziecie na pierwszym miejscu polecenie aby wyłączać sprzęty z prądu, bo w trybie czuwania (stand-by) marnują tylko energię elektryczną. Generalnie to prawda, ale przecież nikomu nie będzie się chciało za każdym razem odłączać listwy od zasilania, tym bardziej, że nie zawsze jest to warte zachodu. Ciekawym rozwiązaniem mogą być inteligentne gniazdka, które obecnie można kupić za równowartość 50 PLN, a przy okazji zmierzą jeszcze one ile nasz sprzęt RTV pobiera energii np. miesięcznie. Dla niektórych może to być ciekawe doświadczenie jak okaże się, że ten telewizor jednak wcale nie musi przez cały dzień grać, a muzyki można posłuchać w radiu ;-). To jednak sprawa bardzo indywidualna, a ja chciałbym zająć się konkretami.
Ten konkret to przykład mojego telewizora, LG OLED B9 o przekątnej 55 cali, który w trybie czuwania zużywa... 0,13 W. Podejrzewam, że większość nowoczesnych telewizorów zużywa w tym trybie podobne ilości energii, jeśli nie mają włączonej funkcji szybkiego uruchamiania. Będę musiał ten punkt dodać do mojej listy pomiarów przy testowaniu telewizorów. Wracając jednak do meritum, zużycie 0,13 W oznacza, że miesięcznie taki telewizor marnuje 0,1 kWh, czyli prądu za 7 groszy. Rocznie będzie to niespełna złotówka, obawiam się zatem, że trudno będzie z tych oszczędności nazbierać na inteligentne gniazdko. Niestety każdy model jest inny i warto z pewnością sprawdzić jak jest w waszym przypadku.
Znacznie ciekawiej robi się natomiast gdy zaczniemy robić pomiary poszczególnych trybów wyświetlania obrazu. Z ekranami OLED jest ten problem, że zużycie energii mocno waha się w zależności od tego co jest wyświetlane, im więcej jasnych elementów tym zużycie energii jest wyższe. W przypadku telewizorów LCD jest nieco inaczej, dlatego dla takiego scenariusza postaram się przy najbliższej okazji dokonać stosownych pomiarów. Aby można było porównać wyniki pomiarów wykorzystałem planszę z menu Netfliksa, gdzie mniej więcej połowa ekranu była z jasnymi kolorami, a połowa z ciemnymi. W trybie standardowym zużycie energii to około 110W i co ciekawe w trybie ECO wcale znacznie nie spada (do 106 W). Osobiście najbardziej odpowiada mi tryb Ekspert dla ciemnych pomieszczeń (pod warunkiem opuszczonej rolety na oknie) kiedy zużycie energii jest najmniejsze bo spada do 94 W.
Jeśli natomiast lubujecie się w żywych kolorach i efektach HDR to niestety nie mam dobrej wiadomość. Wtedy zużycie energii potrafi wzrosnąć nawet do 150 W. Nie jest to też z pewnością ostatnie słowo tego telewizora, bo w bardzo jasnych scenach zużycie może być jeszcze większe. Telewizory o większej przekątnej będą oczywiście potrzebować odpowiednio więcej energii, a różnice pomiędzy poszczególnymi trybami będą jeszcze większe. Warto być może zatem zastanowić się czy nie lepiej opuścić tę roletę albo skorzystać z zasłon, jeśli chcecie oglądać telewizor. Przyniesie to spore korzyści również wtedy jeśli wasz TV ma automatyczną regulację jasności, w zależności od natężenia światła w pomieszczeniu.
Ile można zaoszczędzić? Dla prostego rachunku powiedzmy, że różnica w zużyciu energii to 50 W. Przy 4 godzinach dziennie daje nam to zużycie 0,2 kWh, co po przemnożeniu przez 30 dni, oznacza 6 kWh, a więc 4,2 PLN. Niby niewiele, ale w przyszłym roku będzie to kilkadziesiąt procent więcej. Po roku mamy już zaoszczędzone ponad 50 PLN, czyli np. koszt subskrypcji Amazon Prime ;-). Oczywiście różnice mogą być większe i mniejsze, wszystko zależy od tego jak do tej pory używaliście TV. Warto też mieć na uwadze, że jeszcze więcej można oszczędzić oglądając film na laptopie albo tablecie, ale w takim razie po co było kupować TV? ;-)
Z telewizorem oszczędzanie energii jest stosunkowo łatwe, nieco gorzej jest jeśli chodzi o pozostały sprzęt RTV. Soundbar, dedykowany zestaw głośników czy amplituner będą zawsze pobierać określoną ilość energii i nie ma za bardzo sposobów aby to zużycie obniżyć. Poza jednym, można zmniejszyć głośność, ale chyba nie do końca na tym to polega. Warto na pewno zmierzyć ile te sprzęty pobierają energii w trybie czuwania, tutaj zysk może być największy. Trudno też oszczędzać energię w przypadku tunera telewizji kablowej czy satelitarnej, te urządzenia niezależnie od trybu pracy pobierają taką samą ilość energii.
Można jednak zmniejszyć częstotliwość korzystania z nich. Wiele platform ma dzisiaj wbudowane aplikacje VOD, oglądanie filmów przez dekoder podczas gdy nasz telewizor ma Smart TV i dostęp do tych samych aplikacji jest niepotrzebnym wydatkiem na energię elektryczną. Jeszcze gorzej jeśli do oglądania serwisów VOD wykorzystujecie konsolę Xbox albo PlayStation, bo to kosztuje średnio 20-30 W dodatkowej energii. Jeśli telewizor nie ma wbudowanego Smart TV to tańszy okaże się zakup dodatkowego odtwarzacza pokroju Mi TV Sticka czy Fire TV Sticka wpinanego w port HDMI i zasilanego z USB w telewizorze (max. 5 W dodatkowego poboru energii).
I skoro już jesteśmy przy konsolach, to tam najłatwiej oszczędzić energię zmieniają tryb czuwania na bardziej oszczędny. Na ten temat napisałem zresztą osobny artykuł, wyłączenie trybu Instant On w Xbox Series S/X pozwoli zaoszczędzić nawet 10-13 W, co przekłada się na spore oszczędności w skali roku. Jeśli jednak już gramy, to wpływu na zużycie energii nie mamy. Można ewentualnie się zastanowić, czy faktycznie dopłata do Xbox Series X jest konieczna, skoro Xbox Series S też działa, a w dodatku pobiera mniej energii. Tutaj jednak wchodzimy na grząski grunt, więc każdy musi sam podjąć decyzję. Posiadacze PlayStation 5 nie mają takich dylematów, choć jeśli dopiero planujecie zakup konsoli to lepiej poczekać na nowy model z oszczędniejszym procesorem.
Jeśli chodzi o sprzęt RTV to na tym kończą się nasze możliwości. Najlepsze efekty można osiągnąć zmieniając ustawienia telewizora. Pozostałe elementy domowego zestawu RTV daję już znacznie mniejsze pole do popisu. Ważne jest jednak aby zacząć, później kolejne pomysły na oszczędności wpadają już same. W kolejnym artykule przyjrzymy się jak i ile można oszczędzić w przypadku komputerów i elektroniki konsumenckiej.
Hej, jesteśmy na Google News - Obserwuj to, co ważne w techu
