Komputery i laptopy

Gotowy komputer do gier czy „składany PC”? TEST: HP Omen 25L vs. G4M3R Hero vs. Hard-PC NZXT. Intel Core i7 + Nvidia GeForce RTX 3060 Ti za ~8000 zł

adampaw
Gotowy komputer do gier czy „składany PC”? TEST: HP Omen 25L vs. G4M3R Hero vs. Hard-PC NZXT. Intel Core i7 + Nvidia GeForce RTX 3060 Ti za ~8000 zł
43

Który „komputer gamingowy” wybrać? „Gotowiec” czy może „składak” oferowany przez większość sklepów komputerowych? Postanowiliśmy przyjrzeć się temu tematowi i przygotowaliśmy porównanie trzech PC-ów „gamingowych”, które reprezentują trzy odmienne podejścia do budowania takiego zestawu komputerowego przeznaczonego głównie do gier. Wybraliśmy budżet w okolicach 8000 zł, w którym chcielibyśmy zmieścić procesor 8-rdzeniowy oraz kartę graficzną zdolną zapewnić płynność w grach nie tylko w rozdzielczości FullHD, ale także WQHD (2560x1440). Zapraszamy na test.

Porównanie różnych PC do gier

Celem tego testu było porównanie odmiennej filozofii budowania PC-ów do gier. Na rynku dostępne są bowiem tzw. „gotowce” (w różnych konfiguracjach), jak i „komputery składane”, które są propozycją sklepu, a którą można modyfikować, ew. zamówić własną konfigurację. W materiale nie udzielamy odpowiedzi, który PC aktualnie oferowany za ~8000 zł jest najbardziej opłacalny, bo to zmienia się niemalże z dnia na dzień. Porównujemy wyłącznie filozofię budowy PC-ów na podstawie trzech przykładów. Stąd też postaraliśmy się, by dobrać sprzęt o możliwie zbliżonych parametrach w porównywalnej cenie – najlepiej ten sam procesor i karta graficzna bazująca na tym samym GPU.

Choć podział na „gotowce” i „składaki” może wydawać się jasny, to w praktyce są to tylko dwa końce tej samej skali, a pomiędzy nimi występuje całe spektrum szarości. Poniżej zamieszczamy specyfikację i najważniejsze parametry wybranych przez nas PC-ów, które reprezentują wspomnianą wcześniej odmienną filozofię budowania komputera do gier.

„Gotowiec” czyli HP Omen 25L GT12

Komputer określanym mianem „gotowiec” to najczęściej konstrukcja stworzona przez dużą firmę, która buduje PC-y „na zapas” w z góry ustalonej konfiguracji. Wybrany przez nas HP Omen 25L GT12 to przykład takiego komputera. Da się go kupić w wielu – kilkudziesięciu konfiguracjach – ale różnica sprowadza się do ilości zastosowanej pamięci RAM, pojemności dysków czy obecności preinstalowanego systemu Windows. Wiele komponentów zastosowanych we wnętrzu tego komputera nie jest dostępna do kupna osobno, dotyczy to np. obudowy czy płyty głównej. Na takiego „gotowca” otrzymujemy gwarancję jako na całość: 24 miesiące w przypadku HP Omen 25L.

Na dzień publikacji, cena HP Omen 25L GT12 zaczyna się od mniej więcej 7000 zł, zależnie od sklepu i konfiguracji. Więcej szczegółowych informacji na temat HP Omen 25L GT12 tutaj.

„Składak” czyli Hard-PC NZXT | Intel i7-12700F, RTX 3060 Ti

Zestaw komputerowy przygotowany przez Hard-PC: NZXT | Intel i7-12700F, RTX 3060 Ti, 16GB, 750W, X63 RGB to klasyczny przedstawiciel „składaków”. Sklep kupuje podzespoły, które Ty też możesz kupić, i przygotowuje konfigurację, która zdaniem sklepu będzie optymalna. Cena komputera uwzględnia dodatkowy koszt montażu. Sklep oferuje najczęściej możliwość zmiany podzespołów: np. dorzucenie większej ilości pamięci RAM, dodatkowy dysk. Można też zmienić zasilacz na mocniejszy, domówić dodatkowy dysk twardy itd. jeszcze bez konieczności kontaktu z pracownikiem sklepu. Tak składany komputer daje jednak możliwość mocniejszej zmiany konfiguracji, np. na płytę główną innego producenta.


Ponieważ nie jest to seryjna „produkcja”, to gwarancja zwykle jest na podzespoły, a nie na całego PC-a. Tym samym płyta główna ma np. 3 lata gwarancji, podobnie jak procesor czy karta graficzna, dysk SSD 5 lat, a zasilacz ma aż 10 lat. Choć akurat Hard-PC daje także 2 lata gwarancji na sam komputer, odrębnie do gwarancji producentów na ich podzespoły. Więcej szczegółowych informacji na temat komputera Hard-PC NZXT tutaj.

Na dzień publikacji, cena komputera Hard-PC NZXT Intel i7-11700F, RTX 3060 Ti wynosi ~8000 zł.

Wariant „pośredni”: G4M3R Hero i7-12700F/16GB/1TB/RTX3060Ti

Podobnie jak w naturze, tak i w PC-ach pomiędzy czarnym i białym jest mnóstwo odcieni szarości. Komputer G4M3R Hero zbudowany przez markę G4M3R możemy uznać za „stadium pośrednie”. Choć większość komponentów użytych do budowy tego PC-a dostępna jest na rynku, to niektórych – np. obudowy – nie da się kupić, a niektóre są – zdaniem firmy – zmodyfikowane na zlecenie twórców, np. SPD pamięci RAM.


Decydując się na zakup takiego PC-a da się go nieco dopasować. Po pierwsze można wybrać warianty z różnymi procesorami (z tej samej rodziny) czy kartami graficznymi (szybsze lub wolniejsze GPU), po drugie można dobrać np. więcej pamięci RAM, zwiększyć pojemność dysku SSD czy dokupić system operacyjny. Gwarancją objęty jest cały komputer. W przypadku G4M3R Hero jest to 36 miesięcy w systemie „door-to-door”. Więcej szczegółowych informacji na temat komputera G4M3R Hero tutaj.

Na dzień publikacji cena komputera G4M3R Hero i7-12700F/16GB/1TB/RTX3060Ti wynosiła ~7800 zł. To najtańsza konfiguracja Hero z takim procesorem oraz taką kartą graficzną.

Porównanie: testy wydajności (i nie tylko)

Opisy poszczególnych PC-ów zamieściliśmy na osobnych podstronach, tutaj skupimy się na zestawieniu wydajności, komforcie użytkowania (pobór mocy oraz hałas). Komputery dobraliśmy tak, by miały możliwie zbliżoną konfigurację. Najłatwiej było to uzyskać łącząc ze sobą następujące komponenty: procesor Intel Core i7, karta graficzna z układem Nvidia GeForce RTX 3060 Ti, 16 GB pamięci RAM, 1 TB SSD NVMe. Jako, że miały to być komputery dla graczy, to obowiązkowa była również boczna szyba w obudowie oraz podświetlenie wnętrza PC-a.

Przygotowaliśmy zestaw testów, który uwzględnia nie tylko gry, ale też programy użytkowe obejmujące zastosowania prawdopodobne w przypadku użytkowania takiego PC-a (np. edycja zdjęć). Ponieważ NIE jest to test procesorów czy kart graficznych, wystarczy kilka pozycji testowych. W kolejnych tytułach różnice będą zachowane, bo wynikają one w zasadzie z wyższego taktowania podzespołów.


Zaraz… wyższego taktowania? Tak. Choć teoretycznie użyty jest ten sam układ graficzny, Nvidia GeForce RTX 3060 Ti, to w każdym komputerze jest on inaczej taktowany, co wynika z zastosowanych różnych kart graficznych o różnej wydajności ich chłodzenia, a to wpływa na częstotliwość pracy:

  • HP Omen 25L GT12: ~1750-1830 MHz dla rdzenia GPU oraz ~7000 MHz dla pamięci VRAM
  • G4M3R Hero: ~1860-1930 MHz dla rdzenia GPU oraz ~7000 MHz dla pamięci VRAM
  • Hard-PC NZXT i7-12700F: ~1950-1980 MHz dla rdzenia GPU oraz ~7300 MHz dla pamięci VRAM

W przypadku procesora sytuacja wygląda podobnie, ale zasadnicza różnica polega na tym, że komputer HP Omen 25L GT12 ma procesor Intela starszej generacji: Core i7-11700, a nie Core i7-12700F (obecny w dwóch pozostałych komputerach). Częstotliwość rdzeni procesora podczas gry:

  • HP Omen 25L GT12: ~3400-3900 MHz dla Core i7-11700, pamięć RAM 3200 MHz CL22
  • G4M3R Hero: ~4525-4625 MHz dla Core i7-12700F, pamięć RAM 3200 MHz CL16
  • Hard-PC NZXT i7-12700F: ~4525-4625 MHz Core i7-12700F, pamięć RAM 3600 MHz CL17

Co ważne, obydwa komputery bazujące na Core i7-12700F miały zdjęte na stałe limity mocy, co oznacza że procesor cały czas działał na pełnej wydajności (bez tego częstotliwość spada po, zwykle, kilkunastu sekundach), pobierając oczywiście więcej prądu.

Wszystkie testy zostały przeprowadzone na najnowszej wersji systemu Windows 11 (lepiej sobie radzi z nowymi procesorami), a także sterownikiem graficznym 517.48 WHQL.

Cyberpunk 2077:

Testy przeprowadziliśmy w dwóch lokalizacjach oraz w dwóch rozdzielczościach na ustawieniach „Ray Tracing niski”:


W rozdzielczości 1920x1080 wszystkie komputery zapewniają płynność raczej powyżej 60 FPS, z chwilowymi spadkami w okolice ~55. Najwyższą wydajność notuje komputer „składak” Hard-PC NZXT, co wynika z najwyższego taktowania rdzenia graficznego. W rozdzielczości 2560x1440 liczba FPS może już spadać poniżej 50, choć dla wielu i tak będzie to w pełni zadowalająca płynność.

GTA V:

Również w GTA V przygotowaliśmy dwa miejsca testowe, z czego miasto jest wybitnie zależne od wydajności procesora. Ustawienia graficzne: dostępne maksimum.


Niższa wydajność procesora (poprzednia generacja) zainstalowanego w komputerze HP Omen 25L GT12 znacząco odbiła się na wydajności. Rywale oferują o 25-50% wyższą wydajność. Różnica między komputerem G4M3R Hero, a Hard-PC NZXT jest niewielka. Uczciwie trzeba jednak przyznać, że wszystkie trzy komputery poradzą sobie z płynną rozgrywką (powyżej 60 FPS) nawet w 2560x1440.

Wiedźmin 3: Dziki Gon – Edycja Gry Roku (wraz z dodatkami)

Wiedźmin 3 to realnie trzy gry, przygotowaliśmy test w Novigradzie (podstawa) oraz w lesie (Krew i Wino). Ustawienia graficzne: ultra/uber.


Podobnie jak w poprzednich grach, ostatnie miejsce zajmuje „gotowiec” czyli komputer HP Omen 25L GT12. Najwydajniejszy jest, zgodnie z przewidywaniami, „składak” czyli Hard-PC NZXT, który osiąga wydajność wyższą o 15-20% względem wspomnianego HP. G4M3R Hero gdzieś pomiędzy.

Red Dead Redemption 2

Ze względu na zmienną pogodę przygotowanie powtarzalnego testu w grze Red Dead Redemption 2 było niewykonalne w ograniczonym czasie. Zdecydowaliśmy się więc na wbudowany test wydajności. Ustawienia maksymalne, dostępne.

Kolejność zachowana względem tego, co obserwowaliśmy w poprzednich grach. Komputer Hard-PC NZXT ze względu na najwyższe taktowanie układu graficznego zapewnił najwyższą wydajność. Rozdzielczość 2560x1440 jest trochę zbyt wymagająca dla sprzętu tej klasy i okolice ~35 FPS widać dosyć często.

3DMark

Przeprowadziliśmy również pomiar w domyślnym ustawieniu 3DMarka:

Potwierdza on wcześniejsze obserwacje: największą różnicę między „gotowcem” (HP Omen 25L GT12) a komputerami „składanymi” jest właśnie w kwestii wydajności procesora.

DxO PhotoLab 6

Jest to aplikacja używana przez fotografów do obróbki oryginalnych zdjęć w formacie RAW i ich eksportu, np. do JPG. Zastosowaliśmy kilka filtrów (jak np. zmiana temperatury, kontrast) i eksportowaliśmy zdjęcia do formatu JPG o najwyższej jakości:

Nieco wyższe taktowanie rdzeni procesora Core i7-12700F zainstalowanego w komputerze Hard-PC NZXT pozwoliło osiągnąć symbolicznie krótszy czas eksportu względem zestawu G4M3R Hero. To jak wypadł „gotowy komputer” HP Omen 25L GT12 może już być zaskakujące. Wynika to oczywiście z zastosowania poprzedniej generacji procesora: Core i7-11700 zamiast i7-12700.

Mozilla Kraken

Skrypt uruchamia się w przeglądarce i testuje on wydajność JavyScript.

Ponownie: niewielka różnica między Hard-PC NZXT, a G4M3R Hero, ale HP Omen 25L już mocno z tyłu.

7-Zip kompresja

W przypadku 7-Zipa zdecydowaliśmy się na realną kompresję kilkudziesięciu plików za pomocą algorytmu LZMA2 z maksymalnym stopniem kompresji.

Wyżej taktowane pamięci pozwoliły komputerowi Hard-PC NZXT odskoczyć rywalom.

Cinebench R23

Klasyczny benchmark obrazujący wydajność w renderowaniu to oczywiście Cinebench R23, którego tutaj nie mogło zabraknąć.

Ponownie obserwujemy kilkuprocentową przewagę komputera Hard-PC NZXT nad zestawem G4M3R Hero. HP Omen 25L GT12 wyraźnie z tyłu, do tego wyraźnie poniżej możliwości tego procesora, który na dobrej klasy płytach głównych z sensownym chłodzeniem osiąga 1000-4000 więcej punktów.

CrystalDiskMark

Każdy z testowanych PC-ów został wyposażony w szybki dysk SSD NVMe montowany bezpośrednio na płycie głównej. To sporo szybsze rozwiązanie od dotychczas stosowanych SATA.

I tu zaskoczeniem jest dużo wyższy transfer sekwencyjny w komputerze HP. Pozostałe dwa komputery wypadają w miarę podobnie ze wskazaniem na G4M3R Hero.

Pobór mocy

Testowane komputery to już średnio-wysoka półka wydajnościowa, więc i pobór prądu z gniazdka będzie zauważalny. Wpływ na to ma nie tylko wielordzeniowy procesor i wydajna karta graficzna, ale też zastosowany zasilacz (jego sprawność).

Generalnie najoszczędniejszy okazuje się HP Omen 25L GT12, co oczywiście wynika z zastosowania najniżej taktowanych komponentów. Warto jednak zaznaczyć, że zasilacz tego komputera także musiał wykazać się wyższą sprawnością (to Cooler Master Max Power 600W 80Plus Gold). Wyższy pobór prądu podczas obciążenia przez Hard-PC NZXT względem komputera G4M3R Hero wynika z wyższych zegarów „składaka”, a także samej obecności chłodzenia wodnego NZXT Kraken X63 (układ obiegu wody trzeba zasilić). W spoczynku przewagę ma Hard-PC NZXT ze względu na zasilacz wyższej klasy: NZXT C750 Gold (konstrukcja Seasonica Focus GX) względem be quiet! System Power 9 700W Bronze.

Hałas. Jak głośne są komputery do gier?

Na hałas generowany przez komputery wpływ ma przede wszystkim jakość i wydajność zastosowanego systemu chłodzenia, a także klasa i poziom wentylacji obudowy. W szczegółach omówiliśmy to na stronach poświęconych każdemu komputerowi z osobna.

Hałas w spoczynku trudno było zmierzyć ze względu na dosyć wysokie tło. Podczas grania (Cyberpunk 2077) nie ma już wątpliwości: najcichszy jest komputer Hard-PC NZXT z kartą graficzną Asus TUF GeForce RTX 3060 Ti Gaming, która okazała się nie tylko wydajniejsza, ale też wyraźnie cichsza od Gigabyte GeForce RTX 3060 Ti Eagle zastosowanego w komputerze G4M3R Hero. Komputer HP Omen 25L GT12 to już niestety dwa kroki głośniej… W jego przypadku najbardziej hałasującym elementem jest jednak cooler procesora, który mocno przypomina konstrukcje „boxowe”.

Odnotować też należy mało przyjemny charakter dźwięku generowanego przez komputer G4M3R Hero (słychać to na filmie), a także fakt że podczas włączania się komputera na kilka sekund wentylatory rozkręcają się do wysokich obrotów. Hałas generowany przez ten komputer byłby jednak niższy, gdyby obudowa miała lepszą wentylację. Wówczas wentylatory mogłyby się wolniej kręcić.


Temperatury

Każdy z twórców testowanych komputerów musiał zbalansować wydajność podzespołów, hałas przez nie generowany, a także koszty związane z doborem takich a nie innych komponentów. To wszystko wpływa na temperatury podzespołów i definitywnie świadczy o jakości zastosowanych rozwiązań, szczególnie z obszaru chłodzenia i wentylacji.

Nim przejdziemy do szczegółów należy pamiętać:

Komputer HP Omen 25L GT12 ma procesor Core i7-11700 ze standardowymi limitami, co oznacza że na kilka-kilkanaście sekund procesor boostuje na wysoką częstotliwość, po czym jest ona znacząco redukowana. Przekłada się to na chwilowy skok poboru prądu (~175 W), a tym samym i temperatury. Później pobór spada (pozostaje na około 65 W), a temperatura się stabilizuje.

Komputer G4M3R Hero ma procesor Intel Core i7-12700F ze zdjętymi limitami mocy (ustawia się to w UEFI płyty głównej), a to oznacza, że procesor wchodzi na pobór rzędu 150 W i na takim pozostaje. Jest to niestety bardzo duże wyzwanie dla zastosowanego chłodzenia powietrznego (autorskie, marki G4M3R), które podczas pełnego obciążenia procesora zaczyna już limitować wydajność (redukcja taktowania rdzeni), co przekłada się na nieco niższą wydajność.

W przypadku komputera Hard-PC NZXT mamy na pierwszy rzut oka bardzo podobną konfigurację jak wyżej: procesor Intel Core i7-12700F ze zdjętymi limitami mocy. Jednakże zastosowanie wydajniejszego chłodzenia, NZXT Kraken X63 RGB, pozwala procesorowi uzyskiwać nieco wyższą częstotliwość działania (~4500 MHz dla rdzeni Performance), co jednak wiąże się ze zwiększonym poborem prądu (~175 W). Dobrze wentylowana obudowa, a przede wszystkim wydajne chłodzenie wodne NZXT Kraken X63 zapewniają jednak odpowiednio szybkie i skuteczne odprowadzanie ciepła, co przekłada się na zadowalająco niskie temperatury.

Analogiczną sytuację obserwujemy w grze (Cyberpunk 2077). Wyżej taktowana karta graficzna Asusa GeForce RTX 3060 Ti TUF Gaming (w komputerze Hard-PC NZXT) oferuje taktowanie wyższe o około 50-75 MHz, przy temperaturze niższej o ~11 stopni względem karty Gigabyte GeForce RTX 3060 Ti Eagle w komputerze G4M3R Hero. Zestaw HP Omen 25L GT12 gra w trochę innej, wyraźnie niższej lidze. Taktowanie niższe o ~200 MHz względem Hard-PC, a mimo to temperatura wyższa o ~26 stopni!

Wspomniane wyżej różnice w częstotliwości przekładają się oczywiście na wydajność. Właśnie dlatego komputer Hard-PC NZXT jest wydajniejszy od HP Omen 25L GT12 o ~11% właśnie w Cyberpunku. Pomyśleć, że „teoretycznie to ta sama karta graficzna”…

Codzienna użyteczność: porty wejść/wyjść

Na komfort codziennego użytkowania wpływa wiele aspektów komputera, nie tylko jego wydajność czy hałas przez niego generowany. Przyjrzeliśmy się więc temu, co oferują poszczególne komputery pod kątem portów wejść/wyjść.

„Gotowiec” czyli HP Omen 25L GT12 przedni panel wyjść ma zlokalizowany na górze obudowy we wnęce. Obecne są tam dwa porty USB 3.0 oraz gniazda audio. Wtykanie tam większych pen-drive’ów jest trochę mało wygodne. Niezwykle ubogi jest za to zestaw wyjść na tyle komputera: 4 porty USB typu A oraz dwa USB typu C: 2x USB 2.0 (A), 2x USB 3.2 Gen 1x1 (realnie USB 3.0 typu A oraz C), 2x USB 3.2 Gen 2x1 (A oraz C). Są też trzy wyjścia/wejścia audio oraz gniazdo karty sieciowej (LAN). Karta graficzna oferuje trzy porty DisplayPort oraz jedno HDMI.


Komputer G4M3R Hero panel wyjść ma zlokalizowany także na górze, na prawej krawędzi obudowy komputera. Są tam dwa porty USB 2.0 i zaledwie jedno USB 3.0, wszystkie typu A. Obecne są też gniazda audio oraz przycisk do sterowania podświetleniem RGB (więcej o RGB później). Z tyłu komputera znajdziemy wyprowadzenia płyty głównej Gigabyte B660 Gaming X AX DDR4: cztery porty USB 2.0, dwa kolejne USB 3.0 (typu A) oraz jedno USB 3.2 Gen2 (typu A). Ostatnie, czwarte służy do „ratowania” UEFI płyty głównej i ma ograniczony transfer. Widzimy też wyprowadzenia wideo (niedostępne ze względu na brak układu graficznego w procesorze) oraz 6 wejść/wyjść audio, no i gniazdo karty sieciowej (przewodowej), jak i wyprowadzenia anten karty Wi-Fi. Karta graficzna oferuje 2x HDMI oraz 2x DisplayPort. W efekcie końcowym, komputer G4M3R Hero oferuje całe jedno złącze o szybkości powyżej standardowego USB 3.0 i żadne USB nie jest typu C.


„Składak” czyli Hard-PC NZXT ma najbardziej rozbudowany zestaw wyjść. Co prawda na przodzie obudowy ma tylko dwa porty USB, ale jedno jest w standardzie 3.0 (typu A), a drugie 3.2 typu C. Audio jest jedno: to 4-polowe złącze, takie jak w smartfonach (ma to swoje zalety i wady). Tył komputera skrywa następujący zestaw gniazd (płyta główna MSI B660M Mortar WiFi DDR4): cztery porty USB 2.0, trzy kolejne w standardzie 3.2 Gen 2x1 typu A oraz jedno USB 3.2 Gen 2x2 typu C, port Ethernet, złącza dla anten Wi-Fi oraz zestaw gniazd audio (w sumie 6). Karta graficzna Asusa TUF Gaming oferuje 3x DisplayPort oraz 2 HDMI. Jest to więc najbogatszy zestaw gniazd i jednocześnie najszybszy, bo mamy tutaj wyprowadzone aż 5 gniazd o standardzie wyższym niż USB 3.0.


RGB czyli podświetlenie dla „gamerów”

Dzisiejszy komputer dla gracza bez przeszklonego boku obudowy, a już w ogóle bez podświetlenia, najlepiej RGB jest dla większości odbiorców nie do pomyślenia. To oczywiście rzecz gustu i jeśli komuś się nie podobają tego typu dodatki, może spokojnie ten segment testu pominąć :)

Pod względem atrakcyjnego wyglądu najbardziej stonowanie prezentuje się HP Omen 25L GT12. Na zdjęciach producenta widzimy delikatne, białe podświetlenie z przodu obudowy (logo serii Omen), a także rozświetlone wnętrze komputera. Realnie, podświetlone jest właśnie wspomniane logo serii, wentylator coolera CPU, radiatory pamięci RAM, napis „GeForce RTX” na karcie graficznej oraz oczywiście wnętrze komputera za pomocą paska LED. Najistotniejszą kwestią jest nie tylko zbyt wysoka jasność podświetlenia, ale też mocno widoczne mało estetycznie wykończone elementy wewnątrz komputera HP Omen 25L GT12.



Komputer Hard-PC NZXT pod względem RGB także prezentuje raczej stonowane podejście, aczkolwiek przód zestawu ma dwa wyraźne okręgi (wentylatory chłodzenia CPU), a wewnątrz komputera podświetlona jest też blokopompka chłodzenia NZXT Kraken X63 RGB. Cały zestaw świeci jednak niezbyt nachalnie i stojąc obok monitora nie przeszkadza w odbiorze jego zawartości. Więcej na temat RGB tego komputera w osobnym materiale o Hard-PC NZXT PC.


Wydaje się, że najbardziej efektowne RGB ma komputer G4M3R Hero, którego podświetlenie składa się nie tylko z czterech wentylatorów obudowy, ale też z podświetlonego chłodzenia procesora (nie tylko jego wentylator, ale też TOP). Co prawda nie da się tego zsynchronizować z delikatnym podświetleniem karty graficznej, ale z użyciem płyty głównej da się uzyskać bardzo dużo efektów, a także zredukować jasność do poziomu sensownego (domyślnie jest trochę zbyt jasno).


Wiesz co kupujesz, wybierając „gotowy” komputer do gier?

Obserwacje, które dotyczą przedstawionych w tym porównaniu komputerów nie muszą być właściwe dla innych PC-ów. Chcemy jednak wyraźnie zaznaczyć, na co należy zwracać uwagę i jakie praktyki pochwalamy, a jakie nie. Równie dobrze niedostatek informacji może dotyczyć „składaka”, np. dostępnego na jednym z portali aukcyjnych. Istotnym jednak jest, że jako klienci powinniśmy oczekiwać maksymalnego zestawu informacji na temat podzespołów, z których został zbudowany komputer.

„Gotowiec” czyli HP Omen 25L GT12 wydaje się potwierdzać powszechną opinię na temat tego typu komputerów: wyjątkowo mały zestaw informacji. Zacząć należy od tego, że na stronie producenta w zasadzie nie ma informacji, że HP Omen 25L dostępny jest w wersji z procesorem Intel Core i7-11700, a przynajmniej nie jest to podane w specyfikacji tego komputera:

Więcej, bardziej trafnych informacji znajdziemy już w sklepach, szczególnie tych które oferują wiele dostępnych konfiguracji. Niewątpliwie wybija się tutaj morele.net, które oferuje ten komputer w ponad 100 wersjach różniących się ilością pamięci RAM, dodatkowym nośnikiem danych, czy wersją systemu operacyjnego itd. Niestety większość w wersji bez bocznej szyby.

Pomimo sporej tabelki ze specyfikacją, wciąż jednak nie otrzymujemy informacji jaką płytę główną użyto do zbudowania PC-a, co za dokładny model karty graficznej jest, jakiego rodzaju pamięci RAM są zainstalowane, o jakich parametrach (jest tylko informacja, że 16 GB 3200 MHz). W kwestii zasilacza znamy jedynie jego moc, nie ma ani marki, ani sprawności. Niekoniecznie też zgadzają się dane dotyczące złącz USB czy gniazd audio.

Komputer G4M3R Hero, jak już wspomnieliśmy, traktujemy jako stadium pośrednie pomiędzy „gotowcem”, a typowym „składakiem”. Zobaczmy, co możemy znaleźć na stronie producenta, którym w przypadku marki G4M3R jest x-kom.pl. I tylko na stronie x-kom.pl znajdziemy szczegółowe (oficjalne) informacje na ich temat. Strona główna przedstawia następujące dane:





Ogólna specyfikacja i wyraźne rozróżnienie serii Hero od serii Elite, a także zapewnienie, że zastosowane komponenty pochodzą od „najlepszych producentów” (wielu zostało wymienionych). Po kliknięciu w „zobacz więcej” przenosi nas już na kartę produktową sklepu, gdzie testowany przez nas komputer ma taką oto specyfikację:

Ze specyfikacji dowiadujemy się wielu szczegółów, np. pojemność pamięci podręcznej procesora, czy ilość trybów podświetlenia RGB (14). Jest też kompletna informacja na temat zestawu wyjść i wejść zarówno z przodu komputera jak i z tyłu. Co ważne, te dane pokrywają się z rzeczywistością, co oczywiście należy pochwalić. Z drugiej strony: choć w specyfikacji znajdujemy informację na temat napięcia dla pamięci RAM, to jednak nie wiadomo dokładnie co to za pamięci (marka, opóźnienia). W przypadku płyty głównej dowiadujemy się wyłącznie o modelu zastosowanego chipsetu (Intel B660), podobnie sprawa ma się dla karty graficznej: tylko model zastosowanego GPU. Zasilacz? Ma 700 W i sprawność 80Plus Bronze. Zastosowane chłodzenie procesora? „Własny system chłodzenia” i „customizowana obudowa”.

OK, na koniec „składak”, czyli komputer przygotowany przez sklep Hard-PC z części, które da się kupić normalnie w sklepach:

Na początku jest informacja na temat ogólnego podejścia sklepu do tworzenia komputerów, taką samą informację znajdziemy przy bodaj każdym innym ich komputerze. Specyfikacja wydaje się bardzo skąpa, bo nie ma np. zestawu portów, możliwości rozbudowy itd. Sklep podaje za to konkretne informacje na temat zastosowanych komponentów: dokładny model płyty głównej, karty graficznej, pamięci RAM, czy dysku SSD. Jest też informacja na temat zasilacza. Oczywiście, żeby dowiedzieć się coś więcej na ich temat, trzeba na własną rękę poszukać informacji na stronach producentów tych komponentów (linki do opisu na stronach producentów byłyby już bardzo pomocne). Jest to więc istotna wada z punktu widzenia mniej zorientowanego użytkownika. Z drugiej zaś strony, ten lepiej zorientowany będzie wiedział, że taka płyta główna ma taki zestaw wyjść, a ten konkretny zasilacz ma takie złącza i oferuje taką jakość. Jest to więc podejście… inne. Nie odnosi się jednak wrażenia, że cokolwiek jest ukrywane i możemy być przekonani, że kupując komputer np. z taką kartą graficzną Asusa w takiej wersji, dokładnie taką kartę otrzymamy w komputerze.

„Gotowiec” vs. „składany PC”, podsumowanie

Polski rynek komputerów oferuje nam pełną paletę rozwiązań, także dla graczy. Jak widać, z jednej strony mamy gotowe komputery montowane przez światowych liderów (w tym przypadku HP), z drugiej lokalną firmę (w tym przypadku Hard-PC.pl), która bazując na podzespołach dostępnych na rynku dla każdego z nas i korzystając z własnej wiedzy i doświadczenia tak dobiera podzespoły, by zapewniały one maksymalną wydajność i jakość rozrywki. Gdzieś pośrodku jest propozycja marki G4M3R (właścicielem jest x-kom.pl), której komputer z rodziny Hero wydaje się być właśnie w połowie drogi pomiędzy klasycznym „składakiem”, a „gotowcem”. Które rozwiązanie jest najlepsze?

Najpierw „gotowy PC” czyli HP Omen 25L GT12: komputer w ogólnych założeniach jest w miarę dobrze przygotowany i dobrany sensownie. Często w przypadku takich „gotowców” normą był bardzo mocny procesor, ale słaba karta graficzna, co znacząco ograniczało wydajność w grach. Tutaj wyważenie jest sensowne. Niestety, nie wszystko jest dopięte na ostatni guzik. Podstawowym problemem jest procesor poprzedniej generacji, który wyraźnie odstaje pod względem wydajności. Do tego, jego wydajność szybko spada, bo już po kilkunastu sekundach temperatura dobija do 95/96 stopni, co w konsekwencji oznacza znaczącą redukcję częstotliwości, a tym samym spada wydajność (efekt słabego chłodzenia procesora). Podobnie ma się sprawa z kartą graficzną: teoretycznie GeForce RTX 3060 Ti jak każdy inny, ale jednak wyraźnie niżej taktowany i niestety najgłośniejszy. Istotnym problemem jest też niedostatek informacji na temat tego PC-a, krótka gwarancja, jak i ograniczona dostępność (nie wszystkie konfiguracje we wszystkich sklepach).

Czuć, że komputer G4M3R Hero stworzony został z lokalną myślą i z wiedzą wynikłą z konkretnego doświadczenia w budowaniu tego typu maszyn, co jest dużym plusem. Ustrzeżono się wielu popularnych błędów, widać też dużo większą dbałość o detale niż w przypadku klasycznego „gotowca”. Bardzo fajnie, że zastosowano szybsze niż minimum pamięci RAM (szkoda, że finalnie źle ustawione), bardzo dobrze że procesor ma zdjęte limity mocy (to taki trochę fabryczny „overclocking”), dobrze też że użyty SSD jest wyższej klasy. Jednakże: dążenie do pewnego poziomu unifikacji oraz chęci tworzenia „autorskich” rozwiązań doprowadziło do zastosowania niektórych, niekoniecznie wysokiej klasy komponentów. Najwięcej uwag mamy do systemu chłodzenia: zarówno użyta karta graficzna Gigabyte RTX 3060 Ti Eagle cicha nie jest, jak i autorski cooler CPU niekoniecznie daje sobie radę ze zdjętymi limitami mocy procesora Intel Core i7-12700F. Zastosowana obudowa także ogranicza poziom wentylacji, co doprowadza do stosunkowo wysokich temperatur, a w konsekwencji też głośnej pracy całości. Dodatkowo: kupując komputer za ~8000 zł oczekiwalibyśmy zasilacza wyższej klasy niż 80Plus Bronze, choć nie można mu odmówić, że „daje radę”. W efekcie mamy istotne ograniczenia w ewentualnej rozbudowie komputera. Choć zestaw informacji na temat komputera, które znajdziemy na stronie produktowej jest miejscami bardzo szczegółowy, to jednak oczekiwalibyśmy wskazania jaki dokładnie zasilacz jest zastosowany, jaka pamięć RAM, czy który dysk SSD. Pozwoliłoby to mieć pewność, że uzyskamy pewien poziom wydajności i jakości, a jak widać te „detale” mają duży wpływ na ilość FPS i generowany hałas. Gwarancja? Solidne 3 lata na cały zestaw w bardzo wygodnym systemie „door-to-door”, co jest dużą zaletą. Do wad zaliczyć też należy dostępność w praktyce w jednym tylko sklepie w Polsce, choć bardzo popularnym.

Wiele niedociągnięć G4M3R Hero widać dopiero po zestawieniu go z komputerem typu „składany PC” od Hard-PC NZXT. Ten sam procesor, karta graficzna z tym samym GPU, tyle samo RAM-u o tej samej częstotliwości (teoretycznie), ale mimo wszystko wydajność o te solidnych kilka procent jest wyższa w „składaku”. Wynika to przede wszystkim z zastosowania bardziej dopasowanego (dużo wyższej klasy) chłodzenia procesora (AIO NZXT Kraken), a także karty graficznej, którą moglibyśmy określić jako półka wyżej. Asus RTX 3060 Ti TUF Gaming przebija kartę Gigabyte’a częstotliwością taktowania, temperaturą i kulturą pracy. Do tego komputer Hard-PC NZXT wyposażony jest w wysokiej klasy zasilacz (NZXT na bazie konstrukcji Seasonica), który realnie umożliwia upgrade komputera o mocniejsze GPU czy procesor, a użyta obudowa zapewni odpowiedni poziom wentylacji. W efekcie, w podobnej cenie udało się zmieścić komponenty droższe o mniej więcej 1000 zł. Raczej „mało seryjna” produkcja przełożyła się na większą dbałość o detale (np. bogatszy zestaw wyjść i wejść, lepiej ustawione UEFI płyty głównej). Po stronie wad zaliczyć należy dłuższy czas oczekiwania, a także (podobnie jak w przypadku G4M3R-a) dostępność tylko w jednym sklepie. Tyle, że tutaj analogiczny zestaw możemy zamówić w niemalże każdym sklepie komputerowym. Co najmniej dyskusyjne jest także podejście do klienta na zasadzie: „otwarcie podajemy co siedzi w środku, ale specyfikację podzespołów musisz znaleźć sam na stronach producentów”. O ile to pierwsze zasługuje zdecydowanie na pochwałę, o tyle mniej zorientowany użytkownik może sobie z tym drugim nie poradzić. Na plus zaliczyć należy dwuczęściową gwarancję na komputer Hard-PC: 2 lata na zestaw plus pełna gwarancja na komponenty (nawet 10 lat).

Na koniec tego przydługiego podsumowania wspomnieć należy, że nie każdy „składak” będzie tak dobry jak ten przygotowany przez sklep Hard-PC, a też nie każdy „gotowiec” należy z założenia odrzucić, bo jeśli potraktujemy komputer G4M3R Hero jako „gotowca” to… oj, chcielibyśmy mieć „gotowe PC” najniżej takiej jakości na rynku. Kwestia dopłaty za „markę” czy status „gotowca” to już odrębny, wcześniej omówiony temat. Wyraźnie jednak apelujemy zarówno do twórców tych komputerów o większy zestaw i łatwiejszy dostęp do informacji na temat użytych podzespołów, a klientom proponujemy tego wymagać. Jeśli nie wiadomo czy kupiony komputer będzie miał kartę graficzną producenta X z niskiej półki czy może na tym samym GPU producenta Y wysokiej klasy, to jest to trochę droga w nie do końca znane…

Hej, jesteśmy na Google News - Obserwuj to, co ważne w techu