Środki trwałe używane w firmie wraz z upływem czasu zużywają się, a ich wartość ulega obniżeniu. W związku z tym osoby prowadzące działalność i posiadające składniki majątkowe w ewidencji środków trwałych dokonują tzw. odpisów amortyzacyjnych. Dzięki nim wartość początkowa danego środka trwałego jest stopniowo ujmowana w kosztach podatkowych.
Autorką publikacji jest Karolina Szopa, doradca ds. księgowości w inFakt.
Środkami trwałymi nazywamy budowle, budynki, lokale, maszyny, urządzenia, środki transportu oraz inne przedmioty, które łącznie spełniają następujące warunki:
Zwróćmy uwagę, że nie wszystkie składniki majątku podlegają amortyzacji. Nie możemy amortyzować m.in. gruntów, dzieł sztuki i obiektów muzealnych. Pełna lista wykluczeń dostępna jest w ustawie o podatku dochodowym.
Przepisy dopuszczają różne metody amortyzacji środków trwałych. Okres, w którym składnik majątku zostaje w całości rozliczony zależy od przyjętej metody i stawki amortyzacji. Dzisiaj opiszę trzy najczęściej stosowane rozwiązania w jednoosobowych działalnościach gospodarczych, a mianowicie amortyzację liniową, przyspieszoną i jednorazową.
Wybór najkorzystniejszej metody może stanowić dylemat dla przedsiębiorcy przy wprowadzaniu środka trwałego do ewidencji. Trzeba mieć na uwadze, że nie wolno później zmienić metody, należy ją stosować aż do momentu pełnego zamortyzowania danego składnika majątku. Z podatkowego punktu widzenia wszystkie rozwiązania przynoszą firmie takie same oszczędności, jednak z różnym rozłożeniem w czasie. Odpisów amortyzacyjnych przedsiębiorca ma prawo dokonywać co miesiąc, raz na kwartał albo raz na rok.
W przypadku amortyzacji liniowej, wartość poszczególnych odpisów amortyzacyjnych jest taka sama. Ustalamy ją na podstawie wartości początkowej środka trwałego i zastosowanej rocznej stawki amortyzacyjnej. Stawka ta określa jaki procent wartości danego składnika majątku możemy ująć w kosztach podatkowych w ciągu jednego roku. Stawki amortyzacyjne dla poszczególnych składników majątku przyporządkowujemy zgodnie z Klasyfikacją Środków Trwałych (KŚT).
Pierwszy odpis amortyzacyjny naliczany jest w miesiącu następującym po miesiącu, w którym składnik majątku został wprowadzony do ewidencji środków trwałych. Odpisów dokonujemy do czasu zrównania ich sumy z wartością początkową środka trwałego, oczywiście pod warunkiem że dany składnik majątku w dalszym ciągu używany jest w działalności.
Amortyzacja przyspieszona opiera się na zasadach amortyzacji liniowej. Oznacza to, że wszystkie odpisy są sobie równe, ale ich wartość jest wyższa niż w przypadku amortyzacji liniowej. Środek trwały zostaje wówczas rozliczony w krótszym czasie.
Przedsiębiorcy mogą skrócić okres amortyzacji poprzez zastosowanie podwyższonych stawek amortyzacyjnych. Oczywiście możliwe jest to dopiero po spełnieniu określonych wymogów, takich jak wykorzystywanie danych środków trwałych w warunkach wskazujących na ich szybkie zużycie albo takich, które są poddane szybkiemu postępowi technicznemu.
Preferencja stosowania podwyższonych stawek amortyzacyjnych przeznaczona jest m.in. dla budynków, środków transportu oraz urządzeń zaliczonych do grupy 4-6 i 8 KŚT. W ustawie o podatku dochodowym zawarte są szczegółowe wytyczne dotyczące możliwości stosowania wyższych stawek amortyzacyjnych.
Amortyzacja jednorazowa oznacza ujęcie w kosztach danego składnika majątku w bieżącym okresie rozliczeniowym.
Są dwa wyjątki, kiedy można skorzystać z jednorazowej amortyzacji w odniesieniu do przedmiotów o wartości przekraczającej powyższą kwotę, a mianowicie:
Amortyzacją jednorazową mogą zostać objęte wyłącznie określone składniki majątku. W zamkniętym katalogu znajdują się środki trwałe zaliczane do grup 3-8 KŚT, czyli:
Przedsiębiorca może w ciągu danego roku jednorazowo zamortyzować różne środki trwałe, jednak tylko do wysokości limitu wynoszącego 50 000 euro (równowartość w złotych). Przy określaniu tego limitu nie uwzględnia się odpisów od środków trwałych o wartości nieprzekraczającej 3 500 zł (od stycznia 2018 roku 10 000 zł).
Hej, jesteśmy na Google News - Obserwuj to, co ważne w techu
